Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump’ın ikinci dönemindeki ilk NATO Zirvesi 24–25 Haziran tarihlerinde Hollanda’nın Lahey kentinde yapılacak. Peki NATO Zirvesi’nde neler konuşulacak? Gündeme dair bilmeniz gerekenleri derledik.
Hollanda’nın Lahey kentinde düzenlenecek iki günlük NATO Zirvesi’nin ana gündemi savunma harcamalarının artırılması, Rusya tehdidi ve Ortadoğu’da İsrail ile İran arasında yaşanan son gelişmeler olacak.
NATO Zirvesi, hem askeri stratejiler hem de siyasi dengeler açısından kritik bir dönemde toplanacak. ABD Başkanı Donald Trump, yeniden seçilmesinin ardından ilk kez bir NATO Zirvesi’ne katıldı. Daha önce ittifak üyelerine yönelik eleştirileriyle bilinen Trump, bu kez savunma harcamalarının artırılması talebiyle masaya oturdu.
NATO Zirvesi’ne kimler katılacak?
Hollanda’dan Mark Rutte, hem ev sahibi hem yeni NATO Genel Sekreteri olarak zirveyi şekillendirecek.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İngiltere Başbakanı Keir Starmer, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Almanya Şansölyesi Friedrich Merz, İtalya Başbakanı Giorgia Meloni, İspanya Başbakanı Pedro Sánchez de katılacak.
Avrupa savunma harcamalarını artırabilecek mi?
Zirve, NATO Genel Sekreteri Mark Rutte tarafından Trump’ın taleplerine uygun biçimde kurgulandı. Avrupalı liderlerin temel hedefi, Trump’ı Avrupa’dan asker çekmemeye ikna etmek. Katılımı son ana kadar belirsiz olan Trump, müttefikleriyle doğrudan temas kurarak bölgedeki gerilimi daha da artırabilecek açıklamalar yapma ihtimali taşıyor.
Zirvenin en kritik maddesi, NATO üyesi ülkelerin savunma harcamalarını GSYH’nin yüzde 5’ine çıkarması yönündeki çağrı.
Trump’ın ısrarıyla hazırlanan yeni plan, yüzde 3,5’lik askeri harcamaya ek olarak yüzde 1,5’lik altyapı ve siber güvenlik yatırımlarını içeriyor.
Bu oran, mevcut yüzde 2 hedefinin oldukça üzerinde. İspanya Başbakanı Pedro Sánchez bu hedefin gerçekçi olmadığını belirtti ancak ortak metne imza attı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
İran saldırısı zirvenin seyrini nasıl etkiledi?
Zirve öncesinde en çok konuşulan başlıklardan biri ise ABD’nin geçtiğimiz günlerde İran’daki nükleer tesislere yönelik gerçekleştirdiği saldırı oldu. Bu gelişmenin zirve gündemini gölgelemesi ve Avrupalı liderlerle Trump arasında yeni gerilim alanları yaratması olasılığı bulunuyor. Trump’ın bu konuda herhangi bir eleştiriye açık olmayacağı tahmin edilirken, diplomatik tonun korunması için yoğun bir hazırlık yapıldığı belirtiliyor.
Ukrayna da zirve gündeminde yer alacak ancak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy yalnızca zirve öncesi liderler yemeğine davet edildi. Resmi oturumlara katılmayacak olan Zelenskiy’nin bu sınırlı temsiliyetinin, ABD’nin Ukrayna politikasındaki belirsizlikleri yeniden gündeme getirebileceği ifade ediliyor. Zirve sonunda yayımlanacak kısa bildiride Rusya’nın, Avrupa-Atlantik güvenliği için en büyük tehdit olarak tanımlanması bekleniyor.
Zirvenin güvenliği için Hollanda geniş çaplı önlemler aldı. “Operation Orange Shield” adı verilen güvenlik planı çerçevesinde 10 binin üzerinde asker ve polis görev alacak. Kent genelinde hava ve deniz devriyeleri, bomba imha ekipleri ve elektronik takip sistemleri aktif olarak devrede olacak.
Lahey’deki bu zirve, savunma harcamaları konusunda alınacak kararların yanı sıra, NATO içindeki siyasi dengelerin geleceği açısından da belirleyici olacak. Trump’ın tavrı, alınacak kararların kapsamını ve uygulanabilirliğini doğrudan etkileyecek. Avrupalı liderler ise, hem ABD’yi ittifakta tutmak hem de kendi askeri kapasitelerini artırmak için zorlu bir diplomatik sınavla karşı karşıya kalacak.
