Türkiye, Lahey Grubu tarafından 15-16 Temmuz’da Kolombiya’nın başkenti Bogota’da düzenlenen toplantı sonucunda kaleme alınan ve İsrail’e karşı uygulanacak yaptırımları içeren eylem planını imzalama kararı aldı.
Türkiye Bogota Bildirisi’ni imzalama kararı aldı. Lahey Grubu Yürütme Sekreteri Varsha Gandikota‑Nellutla, sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklamada, Türkiye’nin, “soykırımı durdurmak” amacıyla İsrail’e karşı Lahey Grubu’nun yaptırımlarını uygulamaya katılacağını duyurdu. Nellutla, Türkiye ve Filistin bayraklarının yanında “Türkiye joins (Türkiye, dahil oluyor)” yazarak, bu duyuruyu paylaştı.
Lahey Grubu’ndan Guillaume Long’un da konuya ilişkin, “Türkiye’nin, Lahey Grubu’nun Bogota Ortak Bildirisi’ne katılarak, uluslararası hukuku korumak ve İsrail’in suçlarına ciddi şekilde ortak olmak amacıyla grubun aldığı 6 önlemi destekleyen 13. ülke olduğunu duyurmaktan büyük gurur duyuyoruz” dedi.
ANKA’dan Melis Yıldırım’ın haberine göre Türkiye, Bildiride Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne (UNCLOS) yapılan atıflara şerh koydu. Bildiride Türkiye’nin şerhi, “Türkiye Cumhuriyeti, Ortak Bildiride 10 Aralık 1982 tarihli ‘Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi’ne yapılan atıflarla bağlı değildir. Türkiye Cumhuriyeti’nin bu Ortak Bildiriye katılması, söz konusu Sözleşme’ye ilişkin mevcut hukuki tutumunda herhangi bir değişiklik doğurmayacaktır” ifadeleriyle belirtildi.
Türkiye, geçtiğimiz hafta Lahey Grubu’nun Bogota Bildirisi’ni, yani İsrail’e karşı uygulanacak yaptırımları içeren altı maddelik Eylem Planı’nı imzalamamıştı. İmzalamama kararına hem muhalefet hem de Gazze’deki soykırıma tepki gösteren muhafazakâr kesimler tepki göstermişti.
Dışişleri Bakanlığı geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamalarda, “Türkiye’nin İsrail’e Lahey Grubu’nun Kolombiya’nın başkenti Bogota’daki Acil Durum Konferansı’nda alınan kararların çok ötesinde yaptırım uyguladığını” savunmuştu.
İsrail’e karşı eylem planında neler var?
Konferansın tamamlanmasının ardından, konferansa katılan 30 ülkeden sadece 12’si eylem planını imzaladı. Bu ülkeler şunlardı: Bolivya, Kolombiya, Küba, Endonezya, Irak, Libya, Malezya, Namibya, Nikaragua, Umman, Saint Vincent ve Grenadinler ve Güney Afrika.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Eylem planında şu altı madde var:
- İsrail’e silah, mühimmat, askeri alanda kullanılacak yakıt ve çift kullanımlı ürünlerin gönderilmesinin tümüyle engellenmesi,
- İsrail’e silah ya da mühimmat taşıyan gemiler, bandırası ne olursa olsun limanlara sokulmaması, yakıt ya da herhangi bir hizmet verilmemesi,
- İmzacı ülkelerin bandırasındaki yük gemilerinin İsrail’e hiçbir şekilde askeri malzeme, yakıt ya da çift kullanımlı malzeme taşımaması; taşıyan gemilerin bandıralarınin iptal edilmesi,
- İmzacı tüm ülkelerın İsrail’le halihazırda yürürlükte olan tüm kamu anlaşmalarını gözden geçirmesi, gerektiğinde iptal etmesi,
- İmzacı ülkelerin, uluslararası hukuk kuruluşlarının İsrail hakkında aldığı ceza ve yaptırım kararlarına tam olarak uyması,
- İmzacı ülkelerin, işgal altındaki Filistin topraklarında suç işleyenlerin kendi mahkemelerinde de ceza alabilmelerini sağlamak için hukuk sistemlerinde gerekli değişiklikleri yapması.
Lahey Grubu nedir?
Güney Afrika, İsrail’e karşı Aralık 2023’te Uluslararası Adalet Divanı’nda “soykırım” davası açtı.
Lahey Grubu, 31 Ocak 2025’te Uluslararası Adalet Divanı’nın İsrail’e karşı aldığı kararların uygulanması amacıyla kuruldu. Grubun kurucu üyeleri, Güney Afrika, Malezya, Namibya, Kolombiya, Bolivya, Şili, Senegal, Honduras ve Belize.
