Bilim gerçekliği ne kadar temsil eder? Dünya ile nasıl bir ilişkiyi öngörür? Bilimsel paradigmalar nasıl ortaya çıkar ve neye göre değişir? Bilimde metafiziğe yer var mı? Bilimin, güç odaklarıyla olan gerilimi aşılabilir mi? Felsefe ve Kritik’in yeni videosunda Kaan Özkan’ın konuğu Prof. Dr. Derya Gürses Tarbuck yorumladı.
Derya Gürses Tarbuck, bilim felsefesine dair kapsamlı değerlendirmelerde bulundu. Gürses Tarbuck, bilimin doğası, yöntemleri, metafizikle ilişkisi ve iktidarlarla bağı üzerine tespitler yaptı.
Özkan ve Tarbuck videoda bilim tarihi ile felsefesi arasındaki ilişkiyi, bilimin gerçekliği ne kadar temsil edebildiğini, yöntem, teori, yasa benzeri kavramları, bilimsel paradigmaların ortaya çıkma koşullarını ve bilim ile iktidar arasındaki ilişkilerini konuşuyor.
- OKUYUN – Felsefe ve Kritik (6): Ahmet Ulvi Türkbağ anlattı | Hak, hukuk, adalet: Gerçekten ne anlama geliyor?
Bilimi diğer entelektüel uğraşlardan ayıran temel farkı anlatan Gürses Tarbuck, şunları söyledi: “Mesela benim ‘herkes için bilim’ inisiyatifimde ben hemen hemen hepsini bilim çatısı altında inceliyorum ama bilimden kastınızı anladım. Daha sentetik olan uğraşlarda konunuzla, özlerinizle sürekli bir hemhal olma çabası var. Ama bilim gözlediği şeyle arasına mesafe koymak zorunda. Yani bu Antik Yunan’dan beri var.”
Bilimsel pratiğin gerçeklikle ilişkisi
Bilimsel pratiğin gerçeklikle ilişkisine dair şüphelerini dile getiren Gürses Tarbuck, şunları söyledi: “Tarihte de gerçeklik dediğimiz şey artık olmayan, olmuş bitmiş ve bir daha da geri döndüremeyeceğimiz bir unsur olarak karşımıza çıkıyor. Bilim pratiğinde de dolayısıyla ben hani gerçekliği anlamak ya da ona ulaşmak çabamızın değerli bir çaba olduğunu ama pek mümkün olmadığını düşünüyorum. O gerçeklik dediğimiz şeye aslen ulaşmamızın çok mümkün olmadığını düşünüyorum. Eğer gerçekliğe ulaştığımızı iddia edebiliyorsak o zaman bavullarımızı toplayıp evimize gidelim. İş bitmiş demektir.”
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Derya Gürses Tarbuck kimdir?
1994’de Ortadoğu Teknik Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi Matematik Bölümü’nden lisans derecesini almıştır. 1997 yılında yüksek lisans eğitimini Bilkent Üniversitesi Tarih Bölümü’nde tamamlayan Tarbuck, 2004 yılında yine aynı bölümden doktora derecesini almıştır. Bilim tarihi, düşünce tarihi ve Avrupa tarihi konularında çalışmalarını sürdürüyor.
