CHP İstanbul il yönetiminin görevden uzaklaştırılmasına ilişkin mahkeme kararı, uluslararası basında geniş yankı buldu. Batı medyası gelişmeleri, Türkiye siyasetinde muhalefete yönelik artan baskılar bağlamında değerlendiriyor. Haberlerde CHP’nin yükselen etkisinin iktidar tarafından siyasi müdahalelerle kısıtlandığı iddiaları öne çıkarıldı, kararın ekonomideki olumsuz yansımalarına da yer verildi.
ABD, Avrupa ve Asya merkezli medya kuruluşları, CHP İstanbul il yönetiminin mahkeme kararıyla tedbiren görevden uzaklaştırılmasını, “yalnızca parti içi bir gelişme olarak değil, aynı zamanda Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın siyasi baskı ortamının bir parçası”’ yorumlarıyla ele aldı.
Haberlerde CHP’nin yükselen etkisinin iktidar tarafından siyasi müdahalelerle kısıtlandığı iddiaları öne çıkarıldı, kararın ekonomideki olumsuz yansımalarına da yer verildi.
“CHP’yi zayıflatmaya yönelik şiddetlenen kampanyanın parçası”
ABD merkezli Associated Press (AP), İstanbul 45’inci Asliye Hukuk Mahkemesi’nin kararına ilişkin haberinde, mahkeme kararını “CHP’nin yükselen gücünü zayıflatmaya yönelik bir hamle” olarak yorumladı. AP, kararın ardından Türkiye’nin ana borsa endeksi BIST100’ün, yüzde beşten fazla düştüğünü ve günü yüzde 3,57 kayıpla 10.877 puandan kapattığını aktardı.
AP ayrıca kararın, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun mart ayında tutuklanmasıyla başlayan muhalefete yönelik baskı dalgasının bir parçası olduğunu yazdı. Haberde, İmamoğlu’nun cezaevine girmesinin ardından Türkiye’de son on yılın en büyük protestolarının yaşandığı hatırlatıldı.
İmamoğlu’na dair “Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 20 yıllık iktidarına en büyük rakip olarak görülüyor” ifadesine yer verildi.
Mahkeme kararının yalnızca İstanbul örgütünü değil, 15 Eylül’de CHP’nin 2023 genel kongresine ilişkin Ankara’daki davayı da etkileme potansiyeli bulunduğu yorumu yapılan haberde AP, CHP’li milletvekili Ali Mahir Başarır’ın sosyal medyada yaptığı, “Bu karar demokrasimize açık bir darbedir. İrademizi yargı yoluyla gasp etmeye kalkışanlara karşı hukuki ve siyasi mücadelemizi sürdüreceğiz” açıklamasına yer verdi.
“Erdoğan’ın rakiplerine yeni bir yargı darbesi vurması piyasada sert düşüşlere yol açtı”
İngiltere merkezli Reuters, “muhalefete yeni bir yargı darbesi” olarak nitelendirdiği kararın Türkiye piyasalarında büyük dalgalanmaya yol açtığını belirtti.
Reuters, kararın ardından Türk lirası cinsinden hisse senetleri ve tahvillerde sert düşüş yaşandığını vurguladı. Haberde, “Bankacılık endeksi (.XBANK) günü yüzde 4,76 kayıpla tamamladı. Türkiye’nin uluslararası tahvilleri değer kaybederken, özellikle uzun vadeli tahvillerde düşüşler sert oldu. 2045 vadeli gösterge tahvil, bir cent’ten fazla gerileyerek, dolar başına 86,953 cent’ten işlem gördü. Bu düşüş, diğer büyük piyasalardaki uzun vadeli tahvillerdeki satış dalgasının da yansıması oldu’’ denildi.
Reuters, haberinde siyasi risk danışmanı Wolfango Piccoli’nin şu değerlendirmesine yer verdi:
“Kara gün anlamına gelen bu adım, Özel’in CHP liderliğine yönelik devam eden hukuki mücadeleler konusunda ciddi endişeleri artırarak, daha önce CHP’li isimlere açılan davaları hatırlatıyor. Bu adımlar Erdoğan’ın ana muhalefet partisini işlevsiz hale getirme ve muhalefeti zayıflatma stratejisinin bir parçası olarak görülüyor.”
Haberde CHP kurultayına yönelik “mutlak butlan” tartışmalarıyla devam eden davaya, Gürsel Tekin’in CHP’den ihracına ve Özgür Çelik’in sürece dair ifadelerine de değinildi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
“CHP’nin Erdoğan’a karşı siyasi mücadelesini sekteye uğratabilecek bir gelişme”
ABD merkezli Bloomberg, “Mahkeme kararını, CHP’nin Erdoğan’a karşı siyasi mücadelesini sekteye uğratabilecek bir gelişme” olarak yorumladı. Bloomberg’in haberinde de kararın ardından piyasaların sert şekilde sarsıldığı, BIST-100 endeksinin günü yüzde 3,6 düşüşle kapattığı ve tahvil faizlerinin yükseldiği aktarıldı. Haberde, yaşanan düşüşler mart ayında İmamoğlu’nun tutuklanmasının ardından görülen piyasa çöküşüne benzetildi ve bunun CHP üzerindeki baskıların ekonomik yansımalarını gösterdiği vurgulandı.
Çin’in resmi haber ajansı Xinhua ise mahkeme kararının “ihtiyati tedbir” kararı olduğunu aktardı. Ajans, Çelik’in kararı, “Bu karar iktidara yürüyüşümüzü engelleme girişimidir” sözleriyle eleştirdiğini de yazdı.
Haberde kararın “ülkenin ana muhalefetine yönelik denetimlerin arttığı bir dönemde” geldiği vurgulanarak İmamoğlu dahil bir düzineden fazla belediye başkanının gözaltına alındığına dikkat çekildi.
“Hisse senetleri düştü”
Birleşik Krallık merkezli Financial Times CHP İstanbul il kongresinin iptaline ilişkin “Bu karar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a rakip olanların işini zorlaştırabilecek, dönüm noktası niteliğinde bir karar olabilir” ifadelerini kullandı.
Financial Times, kongrenin iptali üzerine borsada yaşanan gelişmeleri aktardı: “Mahkeme kararının ardından BIST 100 endeksi yüzde 6’ya yakın düştü, ardından günü yüzde 3,5’in üzerinde düşüşle tamamladı.”
Haberde Stockholm Üniversitesi Türkiye Araştırmaları Enstitüsü’nde görevli araştırmacı Howard Eissenstat’ın “Bugün Türk mahkemeleri ülkeyi ‘seçim otoriterliğinden’ tam bir diktatörlüğe yakın bir noktaya taşıyan kararlar veriyor” ifadelerine yer verildi.
Financial Times aynı zamanda İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun mart ayındaki tutuklanması sürecine ve sürecin piyasalara yansımalarına dikkat çekti:
“İmamoğlu’nun Mart ayında tutuklanması kitlesel protestoları ve yatırımcı göçünü tetiklemiş, bu da Merkez Bankası’nın faiz oranlarını artırmasına ve para birimini desteklemek için yaklaşık 50 milyar dolar harcamasına yol açmıştı. Döviz rezervleri o tarihten bu yana kısmen toparlandı ancak Türk varlıkları siyasi risklere karşı oldukça hassas olmaya devam etti.”
Kaynaklar: ANKA, AP News, Bloomberg, Financial Times, Reuters, Xinhua
