2025 Nobel Ekonomi Ödülü, yenilik ve “yaratıcı yıkım” kavramlarıyla ekonomik büyümeyi açıklayan Joel Mokyr, Philippe Aghion ve Peter Howitt’e verildi.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi, 2025 Nobel Ekonomi Ödülü’nün, teknolojik yeniliklerin ve “yaratıcı yıkım”ın ekonomik büyümeyi nasıl tetiklediğini açıklayan çalışmalarıyla üç ekonomiste verildiğini açıkladı.
Northwestern Üniversitesi’nden Joel Mokyr, College de France, INSEAD ve London School of Economics’te görev yapan Philippe Aghion ile Brown Üniversitesi profesörü Peter Howitt ödülün sahipleri oldu.
Akademi, ekonomistlerin çalışmalarının “yeni teknolojilerin eski üretim biçimlerinin yerini alarak dünya genelinde refahı artırdığını” gösterdiğini belirtti. Açıklamada, “Son iki yüzyılda, tarihte ilk kez dünya kalıcı ekonomik büyüme dönemine girdi. Bu, yoksulluktan kurtulan milyonlar için refahın temelini oluşturdu” denildi.
“Ekonomik büyüme garanti değil”
Nobel Komitesi, ekonomistlerin aynı zamanda büyümenin sürekliliğinin garanti olmadığını da ortaya koyduğunu vurguladı:
“İnsanlık tarihinin büyük bölümü ekonomik durgunlukla geçti. Bu çalışmalar, büyümeyi sürdürebilmek için tehditlere karşı dikkatli olmamız gerektiğini gösteriyor.”
Nobel Komitesi Üyesi John Hassler, ödülün gerekçesini şu sözlerle açıkladı:
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
“Joel Mokyr, teknolojik yeniliklere dayalı sürdürülebilir büyümenin tarihsel koşullarını ortaya koydu. Philippe Aghion ve Peter Howitt ise ‘yaratıcı yıkım’ sürecinin matematiksel modelini geliştirdiler.”
Aghion: “Avrupa, ABD ve Çin’den ders almalı”
Basın toplantısında konuşan Philippe Aghion, ödülü “hiç beklemediğini” söyleyerek, “Hâlâ ne diyeceğimi bilemiyorum” dedi.
Aghion, Avrupa’ya ekonomik büyüme stratejisini yeniden düşünme çağrısında bulunarak, “ABD ve Çin, rekabet politikasıyla sanayi politikalarını uzlaştırmayı başardı. Avrupa’da ise rekabet politikası adına her türlü sanayi politikasına karşı olduk. Artık savunma, iklim, yapay zekâ ve biyoteknoloji gibi alanlarda bunu dengelemeliyiz” dedi.
Resmî adıyla Alfred Nobel Anısına İsveç Merkez Bankası Ekonomi Bilimleri Ödülü olan Nobel Ekonomi Ödülü, bu yılki 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,2 milyon dolar) tutarıyla Nobel sezonunun son ödülü oldu.
Kaynak: Reuters
