“Suçlular olması gerektiği gibi, sokaklarda hamam böcekleri gibi ölecek”
Bu sözler Brezilya’nın aşırı sağcı lideri Jair Bolsonaro tarafından, internet üzerinden verdiği bir röportajda sarf edildi.
Bolsonaro röportajda, meclise sunduğu polis şiddetini meşru kılacak yasa teklifinden ve suçla mücadele planlarından bahsetti.
Bolsonaro’nun suçla mücadele için sunduğu yasa teklifi, “excludente de ilicitude” yani “hukuka aykırılık” olarak değerlendirildi. Yasa meclisten geçerse, polisin suç kapsamında değerlendirilen şiddet içeren eylemleri yasal bir statüye kavuşacak.
Ülkedeki aktivistler ve muhalefet, bu yasa değişikliğinin, bir katliamla sonuçlanabileceğinden endişeli.
Birçoklarına göre bu yasa, polis güçlerinin uyguladığı, ölümle sonuçlanan şiddet eylemlerinin ceza almaması için bir kılıf görevi görecek.
“Namuslu vatandaşlar hak ettikleri gibi korunmalılar”
Bolsonaro ve destekçileri ise bu yasanın suçla mücadele için gerekli olduğu ve kesin bir çözüm olduğu konusunda ısrarcı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
“Brezilya polisi, suçlularla eşit şartlar altında mücadele etmiyor. Polis, yargılanma tehdidiyle karşılaşmadan silah kullanabilmeli” diyen Bolsonaro, sözlerine şöyle devam etti: “Namuslu vatandaşlar ihtiyaç duyduklarında hak ettikleri gibi korunmalılar. Polis gerektiğinde onların canlarını ve mallarını korumak için aşırı güç kullanabilmeli.”
Bu sözlerin ardından yeni bir tartışma konusu ortaya çıktı: Bu namuslu vatandaşlar kimler?
Brezilya’da polis şiddetine en çok maruz kalanlar ise dünyanın birçok yerinde olduğu gibi yoksul, siyahi, genç erkekler.
“Bolsonaro, polis şiddetini kesinlikle cesaretlendiriyor”
Meclis gündemindeki suçla mücadele planı, muhalifler tarafından Bolsonaro’nun standartlarına göre bile aşırı olarak değerlendirildi. Ülkede büyük ses getiren bu yasa tasarısına muhalefet şiddetli bir şekilde karşı çıkıyor.
Guardian’a konuşan insan hakları aktivisti ve avukat Ariel de Castro Alves bu durumu “tiksindirici” olarak yorumladı. Alves ayrıca, bu saldırgan ve insanlık dışı önerinin şimdiden polisin aşırı şiddet uygulamasına sebep olduğunu da iddia etti:
“2019’un ilk yarısında 414 kişi Sao Paulo’da polis tarafından vuruldu. Bu yıl, 2003’ten beri en yüksek sayıya ulaşıldı. Bolsonaro polis şiddetini kesinlikle cesaretlendiriyor.”
Polis, Rio de Janeiro’da her beş saatte bir insanı öldürdü
Brezilya’da faaliyet gösteren, Latin Amerika’da güvenlik ve adalet konuları üzerine çalışmaları olan düşünce kuruluşu Igarapé Enstitüsü, bu sayının Rio de Janeiro’da, 2019’un ilk üç ayı için 434 olduğunu açıkladı, bu da son yılın en yüksek oranı. Rio polisi, ilk 6 ayda 881 kişiyi öldürdü. Yani her beş saatte bir insan, polis şiddeti sebebiyle hayatını kaybetti.
Enstitünün başkanı Robert Muggah, “Endişemiz, bu şekilde bir yasanın polisi aşırı şiddet uygulamaya teşvik edebilecek olması. Zaten Brezilya dünyada en çok polis şiddetinin görüldüğü ülkelerden biri” diye konuştu.
Resmi kaynaklara göre, geçen yıl Brezilya’da 6 bin 200 kişi polis tarafından öldürüldü, 2017’de ise bu sayı 5 bin 225’ti. Sivil toplum kuruluşları bu sayının çok daha fazla olduğunu iddia ediyor.
Igarapé Enstitüsü’nün Latin Amerika’da yurttaş güvenliği raporuna buradan ulaşabilirsiniz.
