ABD Başkanı Donald Trump’ın, ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını delmekle suçlanan Halkbank’la ilgili cezai soruşturmaya Türkiye lehine müdahale ettiği iddia edildi. ABD Senatosu Finans Komitesi Komitesi’nin kıdemli üyelerinden Demokrat Partili Senatör Ron Wyden, Amerikan Hazine Bakanlığı’nın bu iddiayı yalanlamadığını yazdı.
Senatör Wyden, Hazine Bakanı Steven Mnuchin’e bir mektup yazarak, Trump’ın kendisinden Halkbank soruşturmasıyla ilgili talepleri olup olmadığını sormuştu. Yanıtın geçen hafta kendisine ulaştığını söyleyen Oregon senatörü, sosyal medyadaki paylaşımında, “Bakanlık, ABD Hazine Bakanı Steven Mnuchin’nin, Başkan Donald Trump tarafından Halkbank’la ilgili cezai soruşturmaya müdahale etmekle görevlendirildiğini yalanlamıyor ve verdikleri yanıt daha pek çok soruyu beraberinde getiriyor” diye yazdı.
Wyden, kendisine ulaşan mektupta Hazine Bakanı Mnuchin’nin Türk yetkililerle bir dizi görüşme yaptığının teyit edildiğini belirtirken, bu görüşmeler sırasında bakanlığın Halkbank’ın İran yaptırımlarını deldiğine dair soruşturmada kilit rol oynadığını yazdı ve peşine şu paylaşımı ekledi: “Halkbank, Amerikan tarihinde İran yaptırımlarının en kapsamlı şekilde delindiği bir düzenek oluşturmakla suçlanıyor. ABD Kongresi, Donald Trump ve (kişisel avukatı) Rudy Giuliani’nin müdahalesini incemeli ve Ukrayna meselesinde olduğu gibi, hükümet yetkililerini kişisel planları doğrultusunda hareket etmeye zorlayıp zorlamadıklarını denine boyuna araştırmalıdır”
Hazine Bakanlığı’ndan Wyden’a gönderilen cevap mektubunda ise şu ifadeler yer alıyor:
“… Bakan Mnuchin dış politika ve ulusal güvenlik konularında bir dizi konuyu görüşmek üzere Türkiye hükümetinden üst düzey yetkililerle bir çok kez bira araya geldi. … Bu görüşmelerden bazılarında Türkiye hükümeti yetkilileri, ABD’nin İran yaptırımlarının Halkbank’a etkisi konusunda endişe beyan etti. Kamuoyuna da yansıtıldığı üzere Cumhurbaşkanı [mektupta Başbakan olarak yazılmış] Erdoğan Nisan 2019’daki görüşmesinde kaygılarını bizzat Başkan Trump’a iletince, Başkan da konuyu, ekonomik yaptırımların soruşturulup uygulanmasından sorumlu yürütme organlarına, yani Hazine ve Adalet Bakanlıkları’na havale etti. Daha önce de belirtildiği üzere, yönetimimiz yargıya taşınmış konuları yüksek hassasiyetle ele alır. Hazine Bakanlığı da yaptırım ihlali ve soruşturma olasılığı bulunan ve kovuşturması devam eden konularla ilgili yorum yapamamaktadır.”
Senatör Wyden, Bloomberg’de 16 Ekim’de yayınlanan ve Başkan Trump’ın, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kaygılarını yatıştırmak üzere, Hazine ve Adalet bakanlarından Halkbank soruşturması ile ilgilenmelerini istediğini yazmıştı. Senatör Wyden da Hazine Bakanlığı’na bir mektup yazarak söz konusu haberdeki iddiaları sormuştu.
Halkbank aleyhine “ABD’nin İran’a yönelik yaptırımlarını delme” suçlaması ile New York’ta açılan dava 22 Ekim’de görülmeye başlandı. New York Güney Bölge Savcılığı’nın 45 sayfalık iddianamesinde Halkbank’ın “dolandırıcılık” ve “kara para aklama” dahil 6 farklı suç işlediği iddia ediliyor. İran’a yasa dışı yollardan 20 milyar dolar aktarmakla suçlanan Halkbank, iddiaları ret ediyor.
