Macaristan’ın en büyük ikinci nehri Tisza’da kürek çeken 150’den fazla yarışçı, 8 ton çöp topladı. Organizatörler, salgın nedeniyle azalan katılımcı sayısına rağmen nehir yatağının yaklaşık 80 kilometrelik bir bölümünü plastik şişe, araba lastiği ve teneke kutu gibi çöplerden temizlediklerini söyledi.
Macaristan’ın kuzeyinde Ukrayna sınırından başlayıp, güney komşusu Sırbistan’a kadar uzanan Tisza, Tuna nehrinden sonra ülkenin en büyük ikinci akarsuyu. Bu yıl sekizincisi düzenlenen Upper Tisza Plastic Cup (Yukarı Tisza Plastik Kupası) etkinliğinin amacı nehri atıklardan arındırmak. “Bir macera olarak çöp toplamak: Temiz su için ilham verici bir inisiyatif” sloganıyla yola çıkan etkinliğin düzenleyicisi Attila Molnár, “2013’ten beri her yıl, bir önceki sezon nerede bıraktıysak, atıkları toplamaya o noktadan devam ediyoruz” diyor.
Bu yıl da Tisza nehrindeki atıkları toplamak için bir araya gelen 150’den fazla katılımcı, bir tekne yarışında görmeye pek alışık olmadığımız ekipman taşıdı. Koruyucu eldivenler, plastik çizmeler ve büyük çöp poşetleriyle, atıklardan inşa ettikleri sallarında dokuz gün boyunca kürek çeken katılımcıların hedefi, bu süre içinde nehirdeki atıkların toplayabildikleri kadarını toplamak, suyu kirden biraz olsun arındırmaktı. Koronavirüs salgını nedeniyle geçmiş yıllara göre önemli oranda azalan katılımcı sayısına rağmen, organizatörler nehir yatağının yaklaşık 80 kilometrelik bir kısmını temizlemeyi başardıklarını belirtiyor. Yarış boyunca nehirden toplanan çöp yığını içinde plastik şişe, araba lastiği ve teneke kutu gibi pek çok atık madde yer alıyor.
Yarış, bir önceki yıl toplanan atıklardan inşa edilmiş yaklaşık bir düzine salın, yine atıklardan inşa edilmiş küçük bir iskeleden yola çıkmasıyla başlıyor. Katılımcılar, günde 10-20 kilometre arasında mesafeyi katedebilmek için kürek çekiyor. Suyun kaldırma kuvvetinden faydalanabilmek için sallarını plastik şişe gibi hafif atıklardan inşa etmeyi tercih eden kürekçiler, buzdolabı kapısı, boru gibi farklı atıkları da gövde ve kokpiti sağlamlaştırmada kullanıyor.
Tisza nehri kıyısındaki küçük yerleşim birimlerinden Záhony’un Belediye Başkanı László Helmeczi, “Dokuz günde katettikleri mesafe inanılmaz” diyor ve katılımcıların “insanüstü çabalarını” takdir ediyor. Yarışa katılan István Pálko (52), “Geçen sekiz yıl içinde yaklaşık 50-60 ton atık topladığımızı söyleyebilirim” diyor.
Macaristan Cumhurbaşkanı János Áder, etkinliğin sponsorları arasında yer alıyor. Ülkenin su idaresi de katılımcıların temizlediği yerlerde su yolunu kapatan kapaklar inşa ederek, temizlenen kısımların korunmasına yardımcı olmaya çalışıyor.
Günbatımının ardından dinlenmek için verilen molalar sırasında yarışçılar, yerel halkı birlikte çevrenin ve suyun temiz tutulması için yapılması gerekenler hakkında bilgilendiriyor. Ayrıca katılımcılar düzenlenen panellerde, 5. yüzyılın meşhur hükümdarı Attila Han’ın öldüğü bölgenin faunası, florası ve tarihi hakkında bilgi ediniyor. Katılımcıların büyük bir çoğunluğu, yılın geri kalan kısmında da Macaristan’ın farklı yerlerinde çevrenin korunması ve temiz tutulmasıyla ilgili sivil toplum kuruluşlarının faaliyetlerine katılıyor.
