Polonya Anayasa Mahkemesi, perşembe (22 Ekim) günü fetüsün kusurlu olduğu durumlarda yapılan kürtajların anayasaya aykırı olduğuna hükmetti. Böylece ülkedeki kürtaj işlemleri, mahkeme kararıyla neredeyse tamamen yasaklandı. Avrupa’nın en katı kürtaj yasasına sahip Polonya’da, 1993’ten bu yana “fetüste ciddi kusur olması” durumunda kürtaja izin veriliyordu. Yeni kararla birlikte ülkede yalnızca ensest, tecavüz ve anne sağlığının risk altında olduğu durumlarda kürtaja izin verilecek.
Polonya Anayasa Mahkemesi, perşembe (22 Ekim) günü, fetüsün kusurlu olduğu durumlarda yapılan kürtajların anayasayı ihlal ettiğine karar vererek ülkede kürtajı neredeyse tamamen yasakladı. Yeni kararla birlikte yalnızca ensest, tecavüz ve anne sağlığının risk altında olduğu durumlarda yasal olarak kürtaj yapılmasına izin verilecek.
Kararda temyiz hakkının da kullanılamayacağına hükmedilirken Polonya Anayasa Mahkemesi Başkanı Julia Przylebskai, “Kürtajın yasallaşması doğmamış bir çocuğun yaşama hakkını elinden almaktır. Bu durum insan onuruna ve saygınlığına zarar veriyor” dedi.
Polonya Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Blazej Spychalski, Polonya Basın Ajansı’na verdiği röportajda, Cumhurbaşkanı Andrzej Duda‘nın da mahkemenin kararını memnuniyetle karşıladığını belirterek “Mahkemenin yaşamın yanında yer almasından duyduğumuz memnuniyeti ifade ediyoruz” diye konuştu.
15 kadın hakları savunucusu gözaltında
Ülkede kürtajı neredeyse tümüyle yasaklayan kararın ardından başkent Varşova’da büyük gösteriler düzenlendi. Protestocular ellerindeki mumlar ve “İşkence” yazılı pankartlarla Başbakan Yardımcısı Jaroslaw Kaczynski’nin evinin önünde toplandı. Gittikçe artan kalabalığa müdahale eden polis ile göstericiler arasında çatışma çıktı. Dün çıkan olaylarda 15 kadın gözaltına alınırken ülkede bugün (23 Ekim Cuma) ve hafta sonu daha geniş katılımlı gösteriler düzenlenmesi planlanıyor.
Kadın hakları savunucuları, ülkede zaten var olan kısıtlamaların daha da katılaştığını ve Polonyalı kadınların yasadışı yollarla kürtaj yaptırmak veya yurtdışına gitmek zorunda kaldığını belirtiyor. Kararı değerlendiren aktivistlerden biri olan Sınır Tanımayan Kürtaj (Abortion Without Borders) hareketinden avukat Karolina Wieckiewicz, “Polonya’da yasal kürtaj yaptırmak isteyen kadınların sayısı her gün artıyor. Ancak kürtaj konusunda kısıtlama isteyen çok az insan var” diye konuştu.
“Kadın hakları açısından üzücü bir gün”
Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komisyonu Başkanı Dunja Mijatovic mahkemenin kararını, “kadın hakları açısından üzücü bir gün” olarak değerlendirdi. Mijatovic, Twitter’da “Polonya’da neredeyse tüm yasal kürtajların temelini ortadan kaldırmak yasağa tekabül ediyor ve insan hakları ihlali anlamına geliyor” paylaşımında bulundu.
Varşova Belediye Başkanı Rafal Trzaskowski de kararı kınadı ve hükümetin koronavirüse karşı mücadeledeki başarısızlıklarını örtbas etmek için kürtaj yasasını tekrar gündeme getirdiğini söyledi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Varşova Üniversitesi’nde hukuk profesörü olan Monika Platek, “Polonya Başbakan Yardımcısı Kaczynski göreve geldiğinden beri Polonya Anayasa Mahkemesi işlevini yitirmiş durumda. Kanunlar ister mantıklı ister yasalara uygun olsun yalnızca iktidarın bütün isteklerini onaylıyor” dedi.
Derleyen: Meryem Zelal Direkçi
