Sosyal medyanın yaygınlaşmasıyla taciz ifşaları artık sadece kadınlar arasında kalmaktan çıktı. Kadınlar kişisel sosyal medya hesaplarından başlarından geçen taciz olaylarını anlatıp, kamuoyu oluşturuyor. Edebiyat dünyası da bu ifşa metinleriyle sarsılıyor. Yazar Hasan Ali Toptaş’ın ifşa edilmesiyle başlayan #MeToo Türkiye hareketinde, yayınevleri yazarlarla ilişiğini kesti, bir yazar ise taciz iddialarını kabullenip intihar etti.
“Uykuların kaçsın ‘Ne zaman ifşa edileceğim’ diye”
Sosyal medyada pek çok kadın, yazar Hasan Ali Toptaş’ın kendilerini taciz ettiğini ve cinsel saldırıda bulunduğunu paylaştı. Toptaş ile başlayan ifşa metinlerinde kadınlar, “#MeToo“, “#uykularınkaçsın“ etiketleriyle birbirlerine destek oldu. Leyla Salinger isimli bir Twitter kullanıcısı, Toptaş’ın videosunu paylaşarak, “Bu adamın ifşalanmasını heyecanla bekleyen kaç kişiyiz? Ben ve pek çok arkadaşımın kendisi ile nahoş anıları var üniversite yıllarına ait. Şu anki bilinç ve cesarete sahip olsam kesinlikle ifşa ederdim. Klasik orta yaş üzeri cins erkek edebiyatçı” dedi.
Bu tweet’in ardından kadınlar, Hasan Ali Toptaş’ın kendisini taciz ettiğine ilişkin açıklamalar yaptı. Toptaş’ın kendisini taciz ettiğini söyleyen kadınlar arasında yazar Pelin Buzluk da vardı. Buzluk’un yazdıklarının ardından, yazar Aslı Tohumcu ve Nermin Yıldırım da dahil çok sayıda kadın kendilerini taciz eden yazarları ifşa etti.
Benim de kendisiyle çok korkunç bir anım var. O zaman evliydim, eşime bile anlatamadım. Yıllar sonra güçlükle anneme anlatabildim.Sonraları bazı yazar arkadaşlarıma yine zorlanarak anlattım.Bir hafta sonra kendisiyle yan yana fotoğraf paylaşan oldu. Leyla asla yalnız değilsiniz❤ https://t.co/b0zoUb1RoM
— Pelin Buzluk (@PelinBuzluk) December 8, 2020
Aslı Tohumcu, bu tacizlerin Hasan Ali Toptaş ile sınırlı olmadığını ve kendisini yazar Bora Abdo’nun da taciz ettiğini açıkladı. Pelin Buzluk’la dayanışma mesajı paylaşan Tohumcu, “Gözünden akan bir damla yaşa kıyamam” dedi ve herkesin konuşması gerektiğini, kadınların korkacak bir şeylerinin olmadığını söyledi.
Hasan Ali Toptaş da yalnız değil tabii. Bora Abdo var. Beni arkadaşımdan ayırıp taksime atlamasıyla gelişen bir olay. Ben de büyüdüm, kadınlarla sarmalandım iyice. Konuşabiliyorum. Herkes konuşsun. Bizim korkacak bir şeyimiz yok! https://t.co/Ca5vZQlpnR
— asli tohumcu (@aslitohumcu) December 8, 2020
İfşa edilen yazarların tepkileri: Hasan Ali Toptaş özür diledi, Bora Abdo kabul etmedi
Hasan Ali Toptaş ifşa metinlerinin ardından 9 Aralık 2020 tarihinde Twitter hesabından bir paylaşımda bulundu ve özür diledi. Toptaş, “İnsan eril failliğin ne olduğunu anlayana kadar karşı tarafta ne büyük yaralar açabiliyor” diye yazdı.
Aslı Tohumcu, yazar Bora Abdo’nun kendisine 15 Kasım 2014 tarihinde yolladığı e-postanın görüntüsünü paylaştı:
“Merhaba, her şeyden önce çok üzgünüm ve çok çok özür dilerim. İki gündür hatırlamaya çalışıyorum, ilaç tedavisi görüyorum aslında ve alkol almamam lazımdı, çok da bu anlamda içen biri değilim ama en olmadık zamanlarda ipin ucunu kaçıracağım tuttu. Çok özür dilerim gerçekten, nasıl bağışlatırım kendimi bilmiyorum. Umarım çok üzmemişimdir. Çok yük oldum sanırım. Çok özür dilerim.”
Hakkındaki taciz iddialarını kabul etmeyen Abdo ise kadınların kendisini karalamaya çalıştıklarını öne sürdü. Abdo, iddiaların asılsız olduğunu yazdı:
“Sosyal medyada dolaşan özür e-postası 2014 yılına ait. Yani sayın Aslı Tohumcu’nun beni ve adımı karaladığını iddia ettiği tarih. Özür diledim ve kabalık ettiğimi düşündüm. Çünkü yakın semtlerde oturduğumuz için aynı yöne giden bir taksiye bindik. Kendimi vicdanen rahatsız hissettiğim kısım bu. Taksi parasını kendisinin ödediğini hatırladığım ve yük olduğum için en çok özür diledim.”
"Sosyal medyada dolaşan özür e-postası 2014 yılına ait. Yani sayın Aslı Tohumcu’nun beni ve adımı karaladığını iddia ettiği tarih. Özür diledim ve kabalık ettiğimi düşündüm, çünkü yakın semtlerde oturduğumuz için aynı yöne giden bir taksiye bindik.Kendimi vicdanen rahatsız…
— bora abdo (@boraabdo3) December 10, 2020
İfşa edilen yazar İbrahim Çolak, “İyi bir insan olamadım” diyerek intihar etti
İfşa edilenler arasında yazar İbrahim Çolak da vardı. Leyla Salinger isimli kullanıcının kendisine “Belki sizin de dilenecek bir özrünüz vardır. Ne dersiniz var mı öyle bir planınız?” sorusuna karşılık veren Çolak, Salinger’e “Elbette ki üzüp incittiğim, özrün ötesinde helalleşmek istediğim insanlar var” dedi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
İbrahim Çolak’ın bu yanıtına Salinger, “İnanılmaz bir arsızlık seviyesi bu tebrikler. Helallik nedir? Gencecik kadınlara erotik mesajlar gönderip onları travmatize etmenizin karşılığı hellallik mi?” karşılığını verdi. Çolak, ifşa metninin ardından taciz suçlamalarını kabul etti. Dün gece sosyal medya hesabından intihar notu paylaşan Çolak, kendisini astı:
“Kendimi böyle bir sona hazırlamamıştım. İyi bir insan olmaktı dileğim, başaramadım. Saatlerce, günlerce yazabilirim ancak bu hiçbir şeyi geri getirmez. Ben, şu saatten sonra eşimin, evlatlarımın, dostlarımın yüzüne bakamam. Kimse tamamıyla suçlu değildir lakin başkalarına söylediğim, ‘kendimize yakışanı yapalım’ düsturunu kendim için tutamamış olmama gerçek bir pişmanlığım var. Beni seven, beni gözeten tüm dostlarıma, hassaten kahrımı çeken eşime ve evlatlarıma hayırla kalın diyorum.”
İletişim Yayınları, İthaki Yayınları ve Everest Yayınları, ifşa edilen yazarlarla yollarını ayırdı
Kadınların sosyal medyada başlattığı taciz ifşalarının ardından yayınevlerinden açıklamalar geldi. Bora Abdo ile yayın ilişkilerini sonlandırdıklarını bildiren İletişim Yayınları, Pelin Buzluk ve Aslı Tohumcu’nun yanında olduklarını açıkladı:
“İletişim Yayınları olarak, maruz bırakıldıkları gayri insani davranış, zorbalık ve tacize karşı yazarlarımız Pelin Buzluk ve Aslı Tohumcu’yla beraberiz. Bora Abdo ile olan yayın ilişkimizi sona erdirdiğimizi okurlarımızın bilgisine sunarız.”
İthaki Yayınları da Hasan Ali Toptaş’ı savunan bir açıklama yapan Ali Lidar ile yollarını ayırdığını duyurdu. Lidar Twitter hesabından, “Hasan Ali Toptaş’ın bile linç edildiği bu Twitter çukurunda elbette bizim belamızı z…. Burası Twitter; her ünlü, yarı ünlü, mahalli ünlü linci tadacaktır, o yüzden direnmeyelim, zevk almaya bakalım” demişti. Lidar daha sonra bu paylaşımı kaldırsa da İthaki Yayınları yazar ile yollarını ayırdığını açıkladı.
Everest Yayınları da 10 Aralık’ta yaptığı açıklamada, Hasan Ali Toptaş ile yollarını ayırdığını ilan etti
Kamuoyuna,
— Everest Yayınları (@EverestKitap) December 10, 2020
Yazar Hasan Ali Toptaş ile yollarımızı ayırmış bulunuyoruz. Her türlü tacizin karşısındayız, karşısında olmaya devam edeceğiz.
Saygılarımızla. pic.twitter.com/zYgURiRGtY
Bu yaşananların ardından, yapımcı Müge Büyüktalaş ile yönetmen Ali Aydın, yaptıkları ortak açıklamada, Hasan Ali Toptaş’ın aynı adlı romanından uyarlanan “Kuşlar Yasına Gider” film projesini iptal ettiklerini duyurdu.
— Müge Büyüktalas (@MugeBuyuktalas) December 10, 2020
Derleyen: Sahra Atila
Kapak fotoğrafı: Nursen Kadayıfçıoğlu