Türkiye’nin, Çin merkezli biyoteknoloji şirketi Sinovac’tan koronavirüs aşısı tedariki sırasında “Keymen İlaç”ın aracı olmasına ilişkin tartışma büyüyor. 1973 yılında kurulan şirket, daha önce de Sağlık Bakanlığı ile tedarik konusunda işbirliği yapmış ama 2016’da el değiştirmiş. Sinovac aşılarının getirilmesinde Keymen İlaç’a ödeme yapılıp yapılmadığı, neden bu yolun tercih edildiği ise belirsiz.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Ankara Milletvekili Murat Emir, 9 Aralık’ta “Çin aşısı 10 gündür el altından AKP’li siyasilere, aile dostlarına, nüfuzlu kişilere ve tanıdıklara yapılmaya başlanmış bile” açıklaması yapmıştı. Bunun üzerine Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, “Bu kesinlikle doğru değil. Biz anlaşmamızı doğrudan Sinovac’ın kendisiyle yaptık. Devlet Malzeme Ofisi (DMO) ve Sinovac arasında herhangi bir aracı yok” cevabını vermişti. Fakat bugün Türkiye’ye gelen ilk aşılar Çin’in başkenti Pekin’de gümrükteyken görüntülendi ve aşıların üzerinde ithalatçı firma olarak Keymen İlaç’ın isminin yazdığı ortaya çıktı.
Bunun üzerine Sağlık Bakanı Fahrettin Koca bir açıklama daha yaptı ve Keymen İlaç’ın yedi senedir Sinovac’ın distribütörü olduğunu söyledi: “BioNTech ve Oxford aşısı dahil olmak üzere tüm aşı üreticileri ile devlet olarak bizzat aracısız görüştük. Devletimiz adına Devlet Malzeme Ofisimiz, Sinovac firması ile görüşmüş ve Türkiye’deki temsilcileri olan Keymen İlaç A.Ş. ile de lojistik süreci takip etmiştir. Sinovac firmasının Türkiye’deki tek yetkili distribütörü Keymen İlaç A.Ş. firmasıdır. Üstelik yedi yıldır bu durum böyledir. Sinovac firması iki şirketin bilgilerini verdikten sonra mektubunda şöyle söylemektedir: ‘Keymen Türkiye ve Azarbeycan’da tek yetkili distribütörümüzdür. Kovid-19 aşısına yönelik tüm görüşmeleri Türkiye Cumhuriyeti Devleti ve Azarbeycan Cumhuriyeti Sağlık Bakanlıkları ile Sinovac doğrudan müzakere ederek yürütmektedir. Keymen Sinovac’ı, DMO da Türkiye’yi temsil etmektedir.”
Koca, tüm görüşmelerin doğrudan üretici şirketle yapıldığını tekrarlarken, anlaşmanın idari ve mali tüm koşullarının distribütörden bağımsız, ana üretici yani Sinovac ile yapılan görüşmelerle belirlendiğini belirtti.
Şirket 1973’te kuruldu, Sağlık Bakanlığı ile uzun süredir iş yapıyor
Keymen İlaç, 1973 yılında kuruldu. Şu anda şirketin yönetim kurulu başkanı Cantürk Alagöz. Şirketi 2016 yılında, kurucuları Orhan Mutlu Topal ve Perihan Topal’dan devralan Alagöz şirketin tek hissedarı, aynı zamanda CEO’su.
Şirket, Sağlık Bakanlığı ile uzun süredir işbirliği yapıyor. Çin’den getirilen Sinovac aşılarının yanı sıra, Türkiye’deki faz 3 denemelerinde de yine Keymen İlaç rol aldı. Cantürk Alagöz’ün 16 Eylül’de duyurduğu tedarik, Keymen İlaç üzerinden yapıldı. Iğdırlı olan Alagöz ayrıca Iğdır Devlet Hastanesi’ne koronavirüs testi için kurulan laboratuvar için bağış yapmıştı.
Şirketin avukatı, AKP’li Salih Kapusuz’un kızı mı?
Şirketin sermayesi 15 milyon lira ve faaliyet alanları arasında aşı hammaddesi için ithalat ve ihracat da bulunuyor. Şirket daha önce de hepatit aşıları için Sağlık Bakanlığı ile ortak alım yaptı. Keymen İlaç’ın avukatı Senanur Kapusuz’un ise eski AKP Genel Başkan Yardımcısı Salih Kapusuz’un kızı olduğu iddia edildi. (https://kayseriolay.com/cin-den-asi-getiren-sirketin-avukati-ak-partili-ismin-kizi-cikti/70147/)
Aşılara doz başına ne kadar para verildiği, Keymen İlaç’ın komisyon ücreti alıp almadığı ise belli değil. Üstelik Sinovac aşısının Pfizer/BioNTech, Moderna ve AstraZeneca/Oxford aşılarından daha pahalı olduğu da açıklanmıştı. Daha ucuz olmalarına rağmen neden diğer aşıların alınmadığı da yine cevap arayan sorular arasında.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
