Türkiye’nin, 11 Mayıs 2011 tarihinde ilk imzacısı olduğu, kamuoyunda “İstanbul Sözleşmesi” olarak bilinen “Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye ilişkin Avrupa Sözleşmesi”nden çekilmesi Avrupa Birliği ve Amerika Birleşik Devletleri’nde (ABD) tepkiyle karşılaştı. ABD Başkanı Joe Biden ve Avrupalı liderler Türkiye’ye yönelik tepkilerini dile getirdi.
ABD Başkanı Joe Biden, Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı ile ilgili yazılı bir açıklama yaptı. Biden, Türkiye’nin aldığı bu kararı “derin bir hayal kırıklığı” ve “cesaret kırıcı bir geri adım” olarak nitelendirdi.
Biden’ın yazılı açıklaması ise şöyle:
“Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi olarak bilinen Kadınlara Yönelik Şiddet ve Aile İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi’nden aniden ve temelsiz yere çekilme kararı derin bir hayal kırıklığı yaratıyor. Dünya çapında, bu sözleşmeyi ilk imzalayan ülke olarak Türkiye’deki kadın cinayetlerindeki artış da dahil, ev içi şiddet vakalarında artışa tanıklık ediyoruz. Ülkelerin, kadınlara karşı şiddete son vermeye bağlılıklarını güçlendirmeleri ve yenilemeleri gerekir, kadınları korumayı ve saldırganlardan hesap sormayı amaçlayan uluslararası sözleşmelerden çekilmeleri değil. Bu, küresel çapta kadına karşı şiddete son vermeyi amaçlayan uluslararası hareket için cesaret kırıcı bir geri adım.
Cinsiyet temelli şiddet, dünyanın her bir köşesinde her ülkeye dokunan bir yara. Geçtiğimiz birkaç haftada, Gürcistan’daki trajik cinayetler de dahil, kadınlara karşı korkunç ve gaddarca saldırıların birçok örneğini gördük. Ve, günlük olarak cinsiyet temelli şiddettin hayaletinin gölgesinde yaşamanın her yerdeki kadınlara daha geniş anlamda verdiği zararı gördük. Bu hepimizin canını yakıyor ve kadın şiddetten muaf bir şekilde hayatlarını sürdürebildiği toplumlar yaratmak için hepimizin daha fazlasını yapmamız gerekiyor.”
Avrupalı liderlerden çağrı: “İlgili kararı yeniden gözden geçirin”
Türkiye’nin sözleşmeden çekilme kararı Avrupa’da da tepki ile karşılandı. Avrupalı liderler, AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı alınan karar ile ilgili yeniden düşünmeye davet etti.
Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, konuya ilişkin yaptığı açıklamada Türkiye hükümetinin İstanbul adını taşıyan bu sözleşmeden çekilme kararından derin bir üzüntü duyduğunu vurgularken, karardan “geri dönülmesi” çağrısı yaptı.
Yazılı açıklama yayınlayan Borell, “İstanbul Sözleşmesi dünya genelinde genç kız ve kadınların yasal koruma altında olmasını güvence altına almayı amaçlıyor. Türkiye’nin sözleşmeden çekilme kararına anlam veremediğimizi ve bundan derin bir üzüntü duyduğumuzu dile getirmekten başka elimizden bir şey gelmez. Türkiye’yi kararından dönmeye çağırıyoruz” dedi.
Borell’in yazılı açıklaması ise söyle:
“İstanbul Sözleşmesi, kadına yönelik şiddetle ve aile içi şiddetle mücadelede yasal olarak bağlayıcı ilk belgedir. Dünya genelinde kadınlara ve kız çocuklarına temel yasal koruma sağlamayı amaçlamaktadır. Sözleşme, Covid-19 salgını ve kadınların birincil kurban olduğu birçok çatışmanın sonucu olarak kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddet dünya çapında yeni seviyelere yükseldiğinden, bu bugün her zamankinden daha önemlidir. Şimdi liderlik göstermenin ve kadınlara ve kız çocuklarına yönelik şiddetle mücadele etmek için küresel çabaları artırmanın zamanıdır, geri çekilmenin değil. Bu nedenle, Türk hükümetinin İstanbul adını taşıyan bu sözleşmeden çekilme kararına derin bir üzüntü duymaktan ve anlam verememekten başka bir şey yapamayız. Bu karar, Türkiye’de kadın ve kız çocuklarının korunması ve temel haklarından ödün verme riski taşımaktadır. Aynı zamanda dünya geneline tehlikeli bir mesaj da göndermektedir. Türkiye’yi kararını değiştirmeye zorlayamayız. 21. yüzyılda insan haklarının, barışın, güvenliğin ve eşitliğin temel unsurlarından biri olan kadın ve kız çocuklarının haklarını savunma konusunda Türkiye’nin yakında yeniden Avrupa Birliği’ne katılacağını umuyoruz.”
Ursula von der Leyen : “İmzacı tarafları sözleşmeyi onaylamaya çağırıyorum”
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise Borell’in yazılı açıklamasının ardından, Twitter hesabı üzerinden bir mesaj yayınladı. Leyen, İstanbul Sözleşmesi’nin imzacı tarafları sözleşmeyi onaylamaya çağırdı. Leyen, paylaşımında şu sözleri kullandı: “Kadınlara yönelik şiddet tolere edilemez. Kadınlar korunmaları için güçlü bir yasal çerçeveyi hak ediyor. İstanbul Sözleşmesi’ni destekliyorum ve imzacı tarafları sözleşmeyi onaylamaya çağırıyorum”
Derleyen: Ali Macit, Senem Görür
https://medyascope.tv/2021/03/20/turkiye-cumhurbaskani-karari-ile-istanbul-sozlesmesinden-cekildi/
