Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi, 30 Kasım’da başlayan ve üç gün süren toplantısında, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararlarına uymadığı için Türkiye’ye yönelik ihlal ve yaptırım sürecinin başlatılmasına karar verdi. Böylece Türkiye, Azerbaycan‘dan sonra hakkında ihlal prosedürü başlatılma kararı alınan ikinci ülke oldu. Avrupa Konseyi bugünkü (3 Aralık) yazılı açıklamasında, Türkiye’ye resmi bir bildirim gönderildiğini ve Ankara’dan 19 Ocak’a kadar görüşünü bildirmesi gerektiğini iletti. Komitenin aldığı kararı ve sürecin nasıl işleyeceğini Medyascope‘a değerlendiren insan hakları hukukçusu Kerem Altıparmak, “Kavala için tek ihtimal tahliye” dedi.
AİHM‘in iş insanı Osman Kavala‘nın serbest bırakılması için Türkiye’ye verdiği süre 29 Kasım’da dolmuştu. Avrupa Konseyi’nin siyasi karar mercii olarak bilinen Bakanlar Komitesi, 30 Kasım-2 Aralık günleri arasında Fransa’nın Strazburg kentinde bir araya geldi. Komite, AİHM’in “Osman Kavala tahliye edilmeli” kararını yerine getirmeyen Türkiye için ihlal prosedürünü başlatma kararı aldı. Böylece Türkiye, Azerbaycan‘dan sonra hakkında ihlal prosedürü başlatılma kararı alınan ikinci ülke oldu.
Azerbaycan ve Macaristan’dan Türkiye’ye destek, Polonya oylamaya katılmadı
Türkiye hakkında ihlal prosedürünün başlatılması için komitede üçte ikilik çoğunluğun – yani 47 üyenin 32’sinin -sağlanması gerekmekteydi. Komitedeki oylamada 47 üyenin 35’inin Türkiye aleyhine oy kullandığı aktarıldı. Türkiye’ye Azerbaycan ve Macaristan destek verirken, Rusya, Ukrayna, Gürcistan, Sırbistan, Romanya, Arnavutluk ve Moldova çekimser oy kullandı. Türkiye ile olumlu ilişkileri olan Polonya ve Bosna-Hersek ise oylamaya katılmadı.
Son süre 19 Ocak
Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi Türkiye’den 19 Ocak’a kadar görüşünü iletmesini istedi ve AİHM’e başvurusunu 2 Şubat 2022’deki toplantıda değerlendireceklerini söyledi. Gezi ve Çarşı dosyalarının birleştirildiği davanın bir sonraki duruşması da 17 Ocak’ta. Türkiye, 17 Ocak’taki duruşmada Kavala’yı serbest bırakırsa Bakanlar Komitesi ihlal prosedürünün ikinci aşamasını uygulamaya geçirmeyecek.
Süreç nasıl işleyecek?
Üye ülkelerin üçte ikisinden fazlasının “Türkiye’ye yönelik ihlal prosedürü başlatılmalı” yönünde oy kullanmasının ardından sürecin nasıl işleyeceği merak konusu. Bir sonraki aşamada Bakanlar Komitesi, AİHM’e söz konusu dava ile ilgili alınan kararın uygulanmasında Türkiye’nin ihlalinin olup olmadığını soracak.
AİHM’den de “Türkiye, AİHS’i ihlal ettiği” yönünde karar gelmesi durumunda konu yeniden Bakanlar Komitesi’nde görüşülecek ve komite, üçte ikilik çoğunluğu sağlaması durumunda, Türkiye’nin kurucusu olduğu Avrupa Konseyi üyeliğinden çıkarılması, oy hakkının askıya alınması ve Avrupa Konseyi’nde bulunan üst düzey görevlere Türkiye’den personel atanmaması gibi yaptırımlar uygulayabilecek.
Türkiye’den sert tepki
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Bakanlar Komitesi’nin Türkiye’ye ihlal prosedürünün başlatılmasına yönelik kararına ilk tepki Dışişleri Bakanlığı’ndan gelmişti. Bakanlık tarafından paylaşılan açıklamada, “Avrupa Konseyi’ni bağımsız yargıya müdahale niteliği taşıyan bu kararın devamını getirmekten kaçınmaya davet ediyoruz. Başta AK Bakanlar Komitesi olmak üzere herkes, bağımsız ve tarafsız mahkemelerce yürütülen yargı sürecine saygı ve güven duymalıdır” denildi.
