Hong Kong Üniversitesi’ndeki Tiananmen Meydanı protestolarında katledilenleri simgeleyen ünlü heykel dün (22 Aralık) geç saatlerde bulunduğu yerden kaldırıldı. Heykel, 1989 yılında Çin güvenlik güçlerince öldürülen demokrasi yanlısı protestocuları anmak için yapılmıştı.
Heykelin kaldırılması, Hong Kong’daki kontrolünü giderek artıran Pekin yönetiminin muhalefeti iyice bastırdığına dair bir işaret olarak görüldü. Hong Kong, Tiananmen olaylarının halka açık bir şekilde anılmasına izin veren birkaç yerden biriydi.
Hong Kong Üniversitesi Konseyi bugün (23 Aralık) erken saatlerde yaptığı açıklamada, dünkü toplantının ardından “üniversitenin çıkarları için dışarıdan alınan yasal tavsiye ve risk değerlendirmesine dayanarak” heykeli kaldırma kararı aldığını belirtti. Yönetim, 24 yıldır üniversitenin kampüsünde sergilenen heykeli depoya kaldıracağını açıkladı.
Hong Kong Üniversitesi ilk olarak geçen ekim ayında “Utanç Yığını” olarak adlandırılan heykelin kaldırılması talimatını vermişti.
İnşaat işçilerinin, 8 metrelik bakır heykeli sökmek için gece boyunca çalıştığı belirtildi. Heykelin kaldırılması sırasında güvenlik görevlileri, gazetecilerin bölgeye yaklaşmalarını ve çekim yapmalarını engellemeye çalıştı. Olay yerinde bulunan BBC muhabiri Grace Tsoi, çatlama ve delme sesleri geldiğini ancak kimsenin ne olduğunu göremediğini söyledi.
“Heykeli kaldırmak mezar taşını yok etmeye benzer”
8 metre yüksekliğindeki heykelin sanatçısı Jens Galschiot, tahliyeyi acımasız bir karar olarak nitelendirdi ve dava açarak yetkililerden tazminat talep etmeyi düşündüğünü söyledi. Heykeltıraş Galschiot, “Bu, 1989’da Pekin’deki olaylarda ölen insanları anmak için yapılmış bir heykel. Bu heykeli bu şekilde kaldırmak bir mezar taşını yok etmeye benzer” dedi.
Singapur Ulusal Üniversitesi’nden Doç. Dr. Ian Chong da konu ile ilgili açıklamasında, “Heykel, katliamın geriye kalan birkaç önde gelen halka açık anıtından biriydi ve Hong Kong’un daha özgür geçmişinin bir hatırlatıcısıydı. Heykelin kaldırılması, katliamın anılması için yapılmış bir anıtı ortadan kaldırıyor. Bu olay, Hong Kong ve Pekin hükümetlerinin 4 Haziran’ı çevreleyen olayların anma törenlerine artık tahammül etmeyeceğinin sinyalini veriyor” diye konuştu.
Tiananmen Meydanı Katliamı’nda neler yaşanmıştı?
Komünist Parti yönetimindeki Çin’de, 1980’li yılarda yaşanan ekonomik kriz, enflasyon sorunu ve siyasi baskılar geniş çaplı protestolara yol açmıştı. 1989 yılında demokrasi yanlısı aktivistlerin, Pekin’deki Tiananmen Meydanı’nda haftalar süren eylemleri bir dizi kanlı olay ile sonuçlanmıştı.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Bu eylemler kapsamında, çoğunluğu üniversite öğrencilerinin oluşturduğu bir milyona yakın kişi meydanlara akın etti. 4 Haziran 1989 sabahı Pekin hükümeti, yaklaşık 200 bin askeri, kalabalığa müdahale etmesi için meydana gönderdi. Çin resmi kaynaklarına göre 23, Kızılhaç’a göre 2 bine yakın, bazı uluslararası kaynaklara göre ise 3 ila 10 bin civarında gösterici Tiananmen Meydanı’nda katledildi.
Olayların ardından üç tankın önünde tek başına duran bir sivilin fotoğrafı, “Tank Adam” ismi ile tarih sayfalarında kendine yer buldu ancak fotoğraftaki kişinin akıbetine ilişkin hiçbir resmi bilgiye ulaşılamadı.
Derleyen: Berkcan Tuner