İngiltere’de Başbakan Boris Johnson’ın, başbakanlık konutunun bahçesinde özel kalemi tarafından düzenlenen içkili partiye katılması ve salgın kurallarını çiğnemesi ülke gündeminin en sıcak maddesi haline geldi. Johnson’a hem muhalefetten hem de partisinden istifa çağrıları geldi. İngiltere’deki son gelişmeleri ve Johnson’ın geleceğini, İngiltere’de bulunan deneyimli gazeteci Kumru Başer ile konuştuk.
İngiltere’de skandal, ITV News’in Johnson’ın özel kalemi tarafından başbakanlık personeline gönderilen e-postayı sızdırması ile patlak verdi. E-postada 100’ün üzerinde başbakanlık personeli, 20 Mayıs 2020 tarihinde başbakanlık konutunun bahçesinde verilecek partiye çağrılıyordu.
Başbakan Johnson, partiye katılıp katılmadığı hakkında bir süre sessiz kalsa da bazı tanıkların aleyhine ifadelerinin ardından dün (12 Ocak) parlamentoda özür dilemek zorunda kaldı.
İşçi Partisi’nin lideri Keir Starmer, “Parti bitti Boris Johnson. İstifa et” ifadelerini içeren bir Twitter paylaşımında bulundu fakat Johnson’a istifa çağrısı sadece muhalefetten gelmedi.
Muhafazakâr Parti’nin İskoçya teşkilatının başkanı ve partinin önde gelen isimlerinden Douglas Ross, “Başbakan olan o, bu kuralları koyan onun hükümeti, eylemleri için sorumlu tutulması gerek” sözleriyle başbakana karşı tutum aldı. Partinin önde gelen milletvekillerinden bazıları da benzer çağrılarda bulundu.
Parti içinden sesler yükselse de Johnson hükümetinin bakanları, üst düzey bürokrat Sue Gray tarafından yürütülecek soruşturmanın sonucunun beklenmesi için Muhafazakâr milletvekillerini ikna etti. Gray, Başbakan Johnson’ın salgın kurallarını ihlal edip etmediğini soruşturacak.
“Boris Johnson’ın sonunu hazırlayan olay”
Bu skandalın Boris Johnson’ın ilk kabahati olmadığını hatırlatan Kumru Başer, gözlemlerini şöyle anlattı:
“Bu hadise biliyorsunuz ilk değil. Boris Johnson’ın daha önce de buna benzer altı-yedi hadisesi oldu ama bunun artık bardağı taşıran son damla ve Johnson’ın sonunu hazırlayan olay olduğunu söyleyebiliriz. Johnson parti içinde zaten güçsüz durumda. Geçen ay yeni salgın önlemlerine dair yasa teklifine kendi partisinden 100 kadar milletvekili hayır oyu kullandı. Bu olayla birlikte partinin ağırtoplarından Douglas Ross ve bazı diğer isimler Johnson’ı iyice köşeye sıkıştırdı. İşçi Partisi’nden, İskoç Ulusal Partisi’nden, Liberal Demokratlar’dan da ciddi tepkiler geliyor.”
“Bir ay ile bir yıllık bir süre içinde Johnson görevden ayrılabilir”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Başer, Johnson’ın bu olaydan siyaseten sağ çıkıp çıkamayacağı hakkında şunları söyledi:
“Buradaki siyasi yorumcuların büyük çoğunluğu -ki ben de onlara katılıyorum- meselenin Boris Johnson’ın gidip gitmeyeceği değil ne zaman ve nasıl gideceği olduğunu söylüyor. Johnson’ın bir ay ile bir yıllık bir süre içinde -tam olarak ne zaman olacağı önümüzdeki gelişmelere bağlı- görevden ayrılması mümkün. Johnson özür dileyerek kendisine biraz zaman kazandı fakat bu noktadan sonra hem partisinin hem de kamuoyunun desteğini yeniden toplayabilmesi zor görünüyor.”
“Muhafazakâr Parti, Boris Johnson’ın yerine başkasını hazırlamadan onu görevden almayacaktır”
Başer, Johnson’ın görevi bırakması halinde Muhafazakâr Parti’deki muhtemel liderlik yarışı hakkında ise şu yorumlarda bulundu:
“İngiltere’deki sistemde hükümet düşse bile aynı parti iktidarda kalmaya devam ediyor, partinin başına geçen kişi yeni hükümeti kuruyor. Muhafazakâr Parti ülke yönetimi konusunda hayli deneyimli bir parti, dolayısıyla Johnson’ın yerine gelecek güçlü bir liderlik bulmadan onu görevden almayacaktır. Maliye Bakanı Rishi Sunak, Dışişleri Bakanı Lizz Truss gibi isimler konuşuluyor fakat bu isimler yeterince tecrübeli bulunmuyor. Muhafazakâr Parti, liderlik yarışları oldukça sürprizli geçen bir parti, dolayısıyla zamanı geldiğinde yarış bu iki isimle sınırlı kalmayacaktır.”
“İşçi Partisi anketlerde tarihi fark ile önde”
Boris Johnson’ın durumunun ana muhalefetteki İşçi Partisi’ne olumlu etkileri olup olmayacağına dair sorumuza Başer, şu yanıtı verdi:
“İngiltere’de seçimlere henüz uzun bir zaman (üç yıl) var. YouGov’un gerçekleştirdiği bir kamuoyu araştırmasına göre İşçi Partisi, Muhafazakârlara karşı 10 puanlık tarihi bir fark ile birinci parti durumunda. Fakat seçime kadarki uzun süreçte, belki de Muhafazakâr Parti’deki yeni bir liderliğe karşı, bunu koruyabilecekler mi göreceğiz.”
