Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Temsilciler Meclisi’nde bir süredir kamuoyundan gizli olarak yürütülen 6 Ocak Kongre baskını duruşmaları artık internet ve televizyondan canlı olarak yayınlanacak. TSİ 03:00’te başlayacak oturumlarda baskına tanıklık eden birçok ismin ifadesine başvurulacak ve şu ana kadar elde edilen bulgular kamuoyu ile paylaşılacak.
Temmuz 2021’de Kongre baskınını soruşturmak için kurulan “6 Ocak Saldırısıyla İlgili ABD Temsilciler Meclisi Seçilmiş Komitesi”, uzun süredir kapalı oturumlarla sürdürdüğü duruşmalara bugün (9 Haziran) kamuoyuna açık şekilde devam edecek. Yedi Demokrat ve iki Cumhuriyetçi üyeden oluşan komite, bugüne kadar binden fazla kişinin ifadesini aldı ancak bu ifadelerin yalnızca küçük kısmı mahkeme belgeleri aracılığıyla kamuoyuna ulaştı.
TSİ 03:00’te başlayacak duruşmalar ülkenin pek çok televizyon kanalından canlı olarak yayınlanacak. Cumhuriyetçi Parti’ye yakın bir ideolojik çizgiye sahip Fox News ise yayın akışında duruşmalara yer vermeyecek.
Bugünkü duruşmada ifade verecek kişiler arasında Proud Boys isimli aşırı sağcı grubun Kongre binasına girişini kaydeden İngiliz film yapımcısı Nick Quested ve baskın sırasında yaralanan polis memuru Caroline Edwards yer alacak. Duruşmada ayrıca soruşturma süresince edinilen önemli bilgilerin kamuoyu ile paylaşılması bekleniyor.
Kongre soruşturmalarının yasal bağlayıcılığı bulunmuyor ancak davanın sonucu ABD Adalet Bakanlığı’na tavsiye karar niteliğinde iletiliyor.
Amerikan Anayasası’na göre herhangi bir suçtan hüküm giyen vatandaşların başkan adayı olması için bir engel bulunmuyor fakat anayasanın başka bir maddesinde ise “kalkışma veya isyanda yer alan” kişilerin kamu görevleri yürütmesi yasaklanıyor. Bu açıdan Kongre’den çıkacak karar, siyasi iddiasını hâlâ sürdüren eski Başkan Donald Trump’ın 2024 seçimlerinde aday olabilmesi için önem arz ediyor.
Bugüne kadar hangi bulgulara ulaşıldı?
Kapalı duruşmalarda Kongre baskınının arka planına dair önemli bilgiler elde edildi. Bunların başında eski Beyaz Saray Personel Şefi Mark Meadows’un Kongre’ye sunduğu binlerce e-posta ve kısa mesaj geliyor.
Bunların arasında Fox News sunucusu Sean Hannity’nin Trump’ın 6 Ocak’la ilgili planlarını önceden bildiğini, Donald Trump’ın oğlu Donald Trump Jr.’ın “Durum çok ileri gitti ve kontrolden çıktı” sözleriyle babasını ikna etmeye çalıştığını gösteren mesajlar da bulunuyor.
Meadows’un Kongre’ye sunduğu en çarpıcı belgelerden biri ise Trump’ın kampanyasında çalışan ve psikolojik operasyonlarda uzmanlaşmış emekli Albay Phil Waldron tarafından hazırlanan bir PowerPoint sunumu. Sunumda seçim sonuçlarını tersine çevirmek için izlenilmesi gereken bir strateji anlatılıyordu.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Trump, seçim sürecinde olduğu gibi Kongre soruşturması sırasında da yasal yollara başvurarak soruşturmaya engel çıkarmaya çalıştı. Eski başkanın yasal başvuruları nedeniyle ağustos ayından beri talep edilen Beyaz Saray iletişim kayıtları kasım ayına kadar Kongre’ye teslim edilmedi.
Trump’ın çıkardığı başka bir zorluk ise Cumhuriyetçilere komite ile işbirliğine gitmemeleri yönünde telkinde bulunmasıydı. Yüzlerce kişi komiteye gönüllü olarak ifade verse de işbirliğine gitmeyen kişiler için yüzün üzerinde celp kağıdı gönderilmesi gerekti.
Komitenin soruşturması devam ederken ABD Adalet Bakanlığı da baskına katılan isyancılara yönelik çok sayıda operasyon düzenledi. Amerikan basınında yer alan bilgilere göre baskınla ilgili en az 861 kişi hakkında soruşturma başlatıldı, bu kişilerden 306’sı ise suçunu kabul etti.
Baskında neler yaşanmıştı?
Üzerinden neredeyse iki ay geçmesine rağmen seçim sonuçlarını kabul etmeyen Trump, eyalet temsilcilerin teamül gereği seçilmiş başkan Joe Biden’ın seçim sonuçlarını tescil edeceği gün Kongre’ye çok yakın bir yerde “Amerika’yı Kurtarın” mitingi düzenlemiş ve “Demokrasimize karşı bu korkunç saldırıyla yüzleşmek Kongremize kaldı ve bundan sonra oraya yürüyeceğiz. Ben sizinle olacağım. Kongre binasına yürüyeceğiz ve oradaki cesur senatörlerimizi ve temsilcilerimizi tebrik edeceğiz” demişti.
Trump destekçileri mitingin ardından Kongre binasına dayanmış ve Cumhuriyetçi Parti’den isimlerin itirazı üzerine seçim sonuçlarının tesciline ara verildiği sırada binaya girmeyi başarmıştı. Ülkenin demokrasi tarihinde iz bırakan baskının kontrol altına alınması yaklaşık dört saat sürmüştü.
Kaynaklar: ABC, Yahoo News
Derleyen: Alp Selim
