Erzincan’ın İliç ilçesinde Anagold Madencilik tarafından işletilen altın madeninde siyanür içerikli borunun patlamasının ardından üretim durduruldu. Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı müfettişlerinin, “çevresel iyileştirme çalışmalarını” takip etmek üzere bugün altın madenine gitmesi bekleniyor. Medyascope’un yaptığı hesaplamaya göre firmaya üst sınırdan kesilen ceza, maden sahasında yapılan bir günlük altın üretiminden daha az. Üretimin durmasını Medyascope’a değerlendiren metalurji mühendisi Cemalettin Küçük, “Boru tamir edilene kadar teknik olarak zaten süreç durmak zorunda. Ancak doğaya verilen tahribat temizlenmez. Siyanür olan sıvı doğal alana aktı. ‘Aktığı derede su yok, suya karışmadı’ deniliyor. Derenin bugün kuru olması yeraltı suyuna inmesini engellemez” dedi. İşçiler ise “medyaya bilgi vermemeleri” konusunda uyarıldı.
Erzincan’ın İliç ilçesine bağlı Çöpler Köyü’ndeki Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş. tarafından işletilen altın madeninde 21 Haziran’da siyanür içerikli boru patladı. İçerisinde sekiz kilogram siyanür olan 20 ton solüsyon tesis dışındaki eğilimli araziye aktı ve kuru dere yatağına ulaştı.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, dün (27 Haziran) “Altın madeninin faaliyetini durduruyoruz. Çevresel iyileştirme çalışmalarının tamamlandığı bakanlığımız denetim ekiplerince tespit edilene kadar tesisin çalışmasına izin verilmeyecek” açıklamasını yaptı. Üretim bandının bir anda durdurulamaması ve bu sürecin 18 saat sürmesi nedeniyle madendeki üretim bu sabah (28 Haziran) saatlerinde durduruldu.
“Engellenmezse gelecekte daha büyük felaketlere yol açar”
Metalurji mühendisi Cemalettin Küçük, patlayan borunun temizlenmesine kadar üretim sürecinin durmasının “teknik olarak” normal olduğunu ancak çevresel iyileştirme ile ilgili yapılacağı belirtilen çalışmalardan sonuç alınamayacağını belirterek şöyle konuştu:
“Patlayan borunun, başka yerlerden de patlama olasılığı olduğu ve siyanür solüsyonunu boru arızasından dolayı basamadıkları için bu arızalar giderilene kadar tesis durduruluyor. ‘Aktığı derede su yok, suya karışmadı’ deniliyor. Derenin bugün kuru olması, siyanürün yeraltı suyuna inmesini engellemez. Kuru dere olması, doğaya yayılmadığını doğrulamaz. Çeşitli kimyasallar dökerek yeniden liç alanına taşındığına yönelik yaklaşımlar doğru değil. Siyanür solüsyonu herhangi bir şekilde PH’ı 9,4-9,5 altına düştüğü zaman, hidrojen, siyanür gazı olarak buharlaşır, bunu da engelleyemezler. Bu olay artık yaşandı. Bu haliyle de bir felakettir ama engellenmezse gelecekte bunun kat kat fazlası olacak.”
“Bakanlık suç ortağıdır”
Tesisin kapatılması gerektiğini belirten metalurji mühendisi Küçük, “Maden şirketinin belirtilen taahhütleri yerine getirmediği ortaya çıkmıştır. Bakanlık burada suç ortağıdır. Buranın ÇED raporunu veren bakanlık, valilik ve çevre il müdürlüğünün beyanları doğru değildir” dedi.
Şirket içerisinden bilgi vermek yasak
Anagold Madencilik’te çalışan bir işçi ise çalışanların şirket tarafından medyaya bilgi vermemeleri yönünde uyarıldıklarını belirterek şunları söyledi: “Patlak tespit edildikten sonra aynı gün içerisinde arama kurtarma ekibi tadilat çalışmasını yaptı. Siyanürün patladığı hat liç sahası. İnternette kullanılan fotoğraflar ise atık havuzuna ait. Kimse madenin bir zarar göreceğini düşünmüyor. Köklü ve Erzincan genelini kalkındıran bir şirket. Bakanlık tarafından madene kesilen ceza madenin üretiminin yanında çok düşük ve çok kısa süreli bir üretim ile karşılanabilir.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Kesilen ceza bir günlük altın üretiminden daha düşük
Bakanlık, altın madenine “en üst sınır” olan 16 milyon 441 bin TL idari para cezası uygulandığını ve 5237 sayılı Kanun kapsamında “çevrenin kasten kirletilmesi” suçlamasıyla adli soruşturma yapılması için Erzincan Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulunduğunu açıkladı.
Şirket, 2014’te yıllık 6,5 ton altın üretme kapasitesine sahipti ve daha sonra kapasite artırımına gitti. Bu üretim rakamına göre şirket, günde ortalama 17 kilo 800 gram altın üretiyor. Bugün serbest piyasada altının gramı 975 TL’den işlem görüyor ve bu madende üretilen bir günlük altının karşılığı yaklaşık 17 milyon 363 bin TL. Buna göre, siyanür boruları patladığı ve doğaya siyanür salındığı için firmaya kesilen para cezası bir günlük üretimden daha az.
