Avrupa’da okuyan Ukraynalı gençler Medyascope’a konuştu: “Yurtdışında güvende olmak çaresiz hissettiriyor”

Rusya’nın Ukrayna’ya saldırılarında beş ay geride kaldı. Saldırılar devam ederken Avrupa’da eğitim gören dört Ukraynalı yükseköğretim öğrencisi ile konuştuk. Kısa vadede savaşın biteceğini düşünmeyen öğrencilerin tek isteği barış. 22 yaşındaki Kateryna Bovsunovska, eğitimlerine Ukrayna’da devam etmek zorunda kalan arkadaşlarının durumunu ise şu sözlerle anlattı: “Birçok arkadaşım barınaklarda yüksek lisans tezlerini yazdı.”

Litvanya Vilnius Üniversitesi Uluslararası ve Avrupa Hukuku Yüksek Lisans Programı’ndan mezun olduktan sonra Uluslararası Özel Hukuk Birleştirme Enstitüsü’nde Erasmus stajı yapmak için İtalya’nın başkenti Roma’ya giden Kateryna Bovsunovska’nın (22) yolu 24 Şubat’tan bu yana hiç Ukrayna’ya düşmedi.

Ukrayna ordusu ile gurur duyduğunu belirten Bovsunovska, “Ailem Ukrayna’da kalıyor. Ebeveynlerim mümkün olduğunca normal hayatlarını yaşamaya devam ediyor, onlarla sürekli iletişim halindeyim. Ağabeyim ve vaftiz babam, birçok arkadaşımla beraber Ukrayna ordusunda yer alıyor. Onlarla gurur duyuyorum ve verdikleri mücadelelerinin her gün hayatımızı kurtardıklarına inanıyorum” dedi.

“Rus propaganda makinesi ile savaşmak zorundayız”

Yakın zamanda eve dönemeyecek olmanın kendisine acı verdiğinin altını çizen Bovsunovska, bu durumun öğrencileri başka bir ülkede Rus propagandası ile savaşmak zorunda bıraktığını belirterek şöyle konuştu:

“Yakın bir zamanda eve dönememek oldukça zor geliyor. Haberlerimizi yaymak ve Rus propaganda makinesiyle savaşmak zorundayız. Bu durum da sizi başka bir ülkede gelişmeye ve büyümeye zorluyor. Ukrayna’nın bir nevi elçisi oluyorsunuz ve ülkenizden iyi bir izlenim bırakmak için iyi performans göstermeniz gerektiğini anlıyorsunuz.”

“Birçok arkadaşım barınaklarda yüksek lisans tezlerini yazdı”

Birçok öğrencinin iki gerçek arasında bölünmüş hissettiğini söyleyen Bovsunovska, “Öğrencilerin bir yandan yurtdışında güvende, eğitim, çalışma ve seyahat edebilecekleri bir hayatları var; öte yandan Ukrayna’da günlük acılar ve korkunç haberlerle yaşamak zorundalar” dedi.

Savaşın devam etmesinin öğrencilerin çalışma süreçlerini kesintiye uğrattığını ancak yine de tamamen durdurmadığını belirten Bovsunovska, “Birçok arkadaşım füze saldırısı tehditleri nedeniyle barınaklarda yüksek lisans tezlerini yazdı ve öğrenim yıllarını başarıyla tamamladı” diye konuştu. 

“Rusya savaşmayı bırakırsa savaş olmaz, Ukrayna savaşmayı bırakırsa Ukrayna diye bir ülke kalmaz”

Savaşın yakın bir zamanda biteceğini düşünmediğini söyleyen Bovsunovska, şöyle devam etti:

“Zaten savaşın yakında biteceğini öngörmüyorum. Hepimiz barış istiyoruz. Ancak Rusya savaşmayı bırakırsa savaş olmaz, Ukrayna savaşmayı bırakırsa Ukrayna diye bir ülke kalmaz. Rusya’nın amacının sadece Donbas olduğuna dair bir yanılsamamız yok, tüm ülkeyi hedefliyor. Hepimiz düzenli küçük bağışlarla ordumuzu desteklemek ve uzun vadede hayatımızı benimsemeye çalışmak için çok motiveyiz.”

Ukrayna’daki ailesinin kendi geçimlerini sağlayabildiğini belirten Bovsunovska’nın tek isteği, İtalya veya Litvanya’da bir iş bulmak ve kazandığı para ile onları ziyarete gidebilmek:

“Şu an bir iş arıyorum. Bu meseleyi halledip ailemi çok özlediğim için bir an önce ziyaret etmek istiyorum. Ailem kendi geçimini sağlayabildiği için şanslıyım. Orduyu ve yardım vakıflarını desteklememe rağmen aileme yardım etmiyorum.”

“Yurtdışında olmak çaresiz ve travmatik hissettiriyor”

Vilnius Üniversitesi İletişim Fakültesi’nde okuyan ve Erasmus+ değişim öğrencisi olarak Avusturya’nın Viyana Üniversitesi’ne giden Oleksandr Kalinchuk da savaş başladığından bu yana Ukrayna’dan uzakta. Ailesinin ve arkadaşlarının çoğunun Ukrayna’da olduğunu söyleyen Kalinchuk, “Annem işini kaybetti ama üvey babamın bir inşaat ofisi olduğu için şans eseri maddi güçleri var. Arkadaşlarımın çoğu ya Kiev’de ya da yurtdışında çalışıyor ve okuyor. Hepsini birleştiren şey, düzenli olarak kendi kendine örgütlenen, profesyonel fonlara veya doğrudan Ukrayna’nın askeri kuvvetlerine para bağışlamaları” dedi.

Kalinchuk, savaş hakkında farkındalık yaratmanın savaşı daha erken bitireceği görüşünde:

“Ailem, arkadaşlarım, evim dediğim her şey bir Rus füzesi tarafından her an yok edilebilirken, yurtdışında güvende olmak çaresiz ve travmatik hissettiriyor. Tek başına savaşı durduramayacağın bir yalnızlık ve korku duygusu oluyor. Bu nedenle çevremdeki insanlarla devam eden savaş hakkında farkındalık yaratarak, gelen mültecilere yardım ederek ve tabii ki askeri güçlere bağış yaparak dolaylı olarak etkileyebileceğimi her gün unutmamaya çalışıyorum. Tüm bu eylemler, savaşın daha erken biteceğine inanmamı sağlıyor.”

“Savaşın başlarında üniversite derslerim çok anlamsız geliyordu”

Savaşın ilk başladığı zamanlarda ailesi ve arkadaşları dışında başka bir şey düşünemediğini vurgulayan Kalinchuk, “O zamanlar üniversite derslerim çok anlamsız ve gerçekten ikincil geliyordu. Şu anda, savaş hakkında araştırma makaleleri yazarak, bir akademisyenin bakış açısıyla savaşı analiz etmeye çalışıyorum. Örneğin, şu anda Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’nin halka açık söylemlerinin Batılı ülkeleri ağır silahlar göndermeye nasıl ikna ettiğini analiz ediyorum. Ne zaman savaşın ilk günlerinden beri yaptığı konuşmaları okusam, eskiden sahip olduğum o bilinmeyen geleceğe dair korkuyu geri getiriyor. Yine de iyi tarafından bakıyorum ve bu araştırmayı yayınlamanın, savaşla ilgili akademik farkındalığı yeniden artıracağına inanıyorum” diye konuştu.

“Batılı ülkeler Rusya’yı terörist bir ülke ilan etmeli”

Kalinchuk, savaşın Ukrayna ordusunun Donbas ve Kırım’daki tüm meşru Ukrayna topraklarını geri almasıyla sona ereceğine inanıyor:

“Hiçbir medeni ülke, şehir merkezlerine, alışveriş merkezlerine, hastanelere uçan roketlerle vurup, yüzlerce sıradan vatandaşı öldürüp, yalan bir şekilde ‘İçeride Naziler saklanıyor’ demezdi. Bu bir terördür ve tüm Batılı hükümetler Rusya’yı terörist bir ülke ilan etmeli.”

Viyana’ya yerleşmeye çalışan ve iş arayan Kalinchuk, “Bu yıla kadar savaşın yakında biteceğine inanmaya devam etsem de, muhtemelen olmayacağı fikriyle başa çıkmaya çalışıyorum. İş arıyorum, çünkü istikrarlı ve güvenli bir pozisyonda, aileme ve arkadaşlarıma yardım edebileceğime inanmak istiyorum” dedi.

“Pes etmeyeceğiz”

Vilnius Üniversitesi İşletme Okulu Uluslararası Proje Yönetimi Bölümü’nden mezun Iryna Kaniuk (23) da Ukrayna’ya en son savaştan önce giden öğrencilerden biri. Litvanya’da yaşayan Kaniuk’un ailesi ve arkadaşlarının çoğu Ukrayna’da. Hepsinin çalıştığını ve zor olsa da hayatlarına devam ettiklerini belirten Kaniuk, yine de ailesi ve arkadaşları için çok endişeli:

“Ne zaman geri dönebileceğimi bile bilmemek gerçekten sinir bozucu. Savaş tartışması bir süredir zirvedeydi ama şimdi insanlar daha az savaş hakkında konuşuyor ve daha az hatırlıyor ve bu şekilde olmamalı.”

Geleceği hakkında plan yapmanın zor olduğunu belirten Kaniuk, “Savaşın yakında biteceğinden emin olmak için bağış yapmaya devam edeceğim. Pes etmeyeceğiz ve istediğimiz sonuçları alana kadar devam edeceğiz” diye konuştu.

“Öğrenciler ellerinde imkân olmadığı halde dönmek istiyorlar”

Vilnius Üniversitesi İşletme Fakültesi’nde Uluslararası İşletme okuyan Volodymyr Salyga (20) da tıpkı diğerleri gibi savaş başladığından beri ülkesine dönmemiş. Salyga savaşın Ukrayna’da kalan öğrencileri olumsuz etkilediğini belirtirken Ukrayna’dan ayrılan öğrencilerin ise kendilerini yalnız hissettiklerini söylüyor:

“Savaş bölgelerindeki öğrenciler sürekli Rusya’dan saldırılara maruz kalıyorlar ve akrabaları ve aileleriyle telefonda görüşerek iyi olduklarından emin olmak istiyorlar. Ukrayna’dan gelen öğrenciler ise ellerinde imkân olmadığı halde evlerine dönmek istiyor. Bazıları ailelerini ve arkadaşlarını ziyaret etmek için geri dönüyor.”

Geleceğe dair plan yapmanın zor olduğunu belirten Salyga’nın şu anki planı Litvanya’da kalmak. Ailesinin ekonomik durumunun kötü olduğunu belirten Salyga, “Tarım, Ukrayna’da büyüyen bir sektör olmasına rağmen şu an kötü bir durumda. Babam tarımla alakalı bir işte çalışıyordu. Rusya Ukrayna’nın ihracatını engellediği için çiftçiler ne yapacaklarını bilmiyorlar” dedi.

Ukrayna’da kalan ve savaşmak için orduya kayıt olan herkese büyük saygısı olduğunu dile getiren Salyga, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Özellikle Rusya’ya karşı bir negatiflik besliyorum. Çünkü onlar çocuklara ve insanlara zarar veriyorlar. Ukrayna’da olup Rusya’ya çalışan insanların hapse girip cezalandırılmasını diliyorum. İnsanlar savaşın yakında bitmesini umuyorlar ama bitmeyeceğini biliyorlar. Bence Rusya bizi yalnız bırakmak istiyor ve buna alışmak ve gerçeği yaşamak zorunda kalacağız.”