Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB) tarafından hazırlanan “2023 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı” bugün (25 Ekim) Resmi Gazete’nin mükerrer sayısında yayımlandı. Temel ekonomik büyüklüklerin ve hedeflerin belirlendiği programda, pek çok tahmin, 4 Eylül’de yayımlanan Orta Vadeli Program (OVP) ile paralel olarak yer aldı. Buna göre enflasyonun 2022 yılı sonunda yüzde 65, 2023 yılı sonunda ise yüzde 24 olacağı öngörülüyor.
Türkiye ekonomisinin genel görünümüne dair değerlendirmelerin yer aldığı programın temel amacı yatırım, istihdam, üretim ve ihracatı önceleyen büyüme ile istikrarlı ve güçlü ekonomi olarak açıklandı. 2022 ve 2023 yılları için ekonomik büyümenin yüzde 5 olacağı öngörülüyor. Türkiye İstatistik Kurumu’na (TÜİK) göre eylül ayında yüzde 83,5 olan enflasyonun ise yıl sonunda yüzde 65’e ve 2023 yılının sonunda yüzde 24’e gerileyeceği tahmin ediliyor.
Cari fazla vermeyi hedefleyen ekonomi modeliyle, 2021’de 13,6 milyar dolar cari açık verildi. OVP’de yayımlandığı gibi cumhurbaşkanlığı yıllık programında da, 2022 sonunda, 105 milyar dolarlık dış ticaret açığı öngörülüyor. Yılın ilk sekiz ayında 39,7 milyar dolara ulaşan cari açığın 47,3 milyar dolar olması ve 2023’te 22 milyar dolara düşmesi hedefleniyor. Dolar ise TL karşısında değer kazanmaya devam ediyor. Gayri safi yurtiçi hasıla hesaplamalarına göre, 2022 yılı için 16,6 TL olacağı öngörülen doların, 2023’te ortalama 21,5 TL olacağı tahmin ediliyor. 2022’nin ikinci çeyreği itibariyle yüzde 10,6 olan işsizliğin ise yıl sonunda yüzde 10,8 ve 2023 yılında yüzde 10,4 olacağı belirtiliyor.
2023 bütçe açığı tahmini 659 milyar TL
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na gönderilen 2023 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu teklifine ilişkin büyüklüklerin de yer aldığı programda, ek bütçeyle birlikte 2022 yılı bütçesinde 3 trilyon 134 milyar TL gider ve 2 trilyon 672 milyar TL gelir, 2023 kanun teklifinde 4 trilyon 470 milyar TL gider ve 3 trilyon 810 milyar TL gelir düzeyine çıktı. 2022’nin başında 278 milyar TL olan bütçe açığı tahmini OVP ile 461 milyar TL’ye çıkarılmıştı. 2023 bütçe açığı ise 659 milyar TL olarak tahmin edildi.
Faiz indirimlerine sebep küresel riskler
Enflasyonun geçici arz yönlü unsurlardan kaynaklandığı ve Merkez Bankası’nın “para politikası duruşunda güncellemeyle” Eylül 2021’de faiz indirimlerine başlandığı, aralık ayına kadar 500 baz puan faiz indirildiği belirtilerek, yüzde 10,5 seviyesine düşürülen politika faizi hakkında şu ifadelere yer verildi:
“2022 yılının ilk yarısında arz ve talep şoklarının ayrıştırılmasına yönelik yapılan analizler ışığında politika faizini sabit tutan TCMB, yılın üçüncü çeyreğinde ise küresel büyümeye yönelik belirsizliklerin ve jeopolitik risklerin arttığı bir dönemde ekonomik aktivitedeki ivmenin sürdürülmesi açısından finansal koşulların destekleyici olmasına karar vererek, ağustos, eylül ve ekim aylarında toplamda 350 baz puanlık faiz indirimine gitmiştir.”
“Liralaşma stratejisi”
2023’te para politikasının temel amacının liralaşma stratejisi adımlarının hayata geçirilmesiyle finansal istikrarı gözetmek ve fiyat istikrarını sağlamak olarak açıklandı. “Liralaşma stratejisi” ile birlikte anılan kur korumalı mevduat (KKM) hesapları, toplam mevduatların yüzde 17,4’üne ulaştı. KKM ilan edilmeden önce toplam mevduatların yüzde 69’u yabancı para mevduatlarından oluşuyordu. 14 Ekim itibarıyla mevduatların yüzde 53’ü yabancı para mevduatlarından oluşuyor. Aralık 2021’den bugüne yerli para mevduatlarının payı yüzde 31’den yüzde 29’a geriledi. KKM ve yabancı para mevduatlarıyla, mevduatlar içindeki dolarizasyon oranı ise yüzde 71’e yükseldi.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
