Özgür gazeteciliğe destek olun
Search
Close this search box.

Doğa Üründül yazdı: Dünya Kupası’nda bu maç kaçmaz – Barbaros Hayreddin Paşa ile Alsancak kozlarını paylaşıyor

Leyla ile Mecnun dizisinde ikonik karakter Erdal Bakkal (Cengiz Bozkurt), duşakabin bile aldığınızda kesilen TRT katkı payının peşine düşer. TRT’nin binasına giden Erdal Bakkal, o evrak senin bu evrak benim derken en sonunda bitap düşer ve yüzde 2’lik pay için mücadelesinden vazgeçer. 

Türkiye’de Dünya Kupası’nın yayıncısı devlet kanalı TRT. Yani sizin, bizim vergilerimizle dönen, esasen kâr amacı gütmeyen, tek amacı halkına doğru ve dürüst yayınları ile örnek teşkil etmesi beklenen bir yer. Peki TRT, 2022 Katar’da nasıl bir sınav veriyor?

Dünya Kupası heyecanı sürerken TRT 1 iki yeni dizisini sizlerle paylaşıyor. “Barbaros Hayreddin: Sultanın Fermanı” ve “Alsancak” sizlerle beraber olacak…

Öncelikle maçların bazılarını off-tube’den yani merkez ofisten, bazılarını ise stadyumdan anlatmayı tercih etmişler. Yeni nesil spikerlerin en güzide örneklerini Türkiye’de S Sport’ta, yurtdışında da Sky Sports’ta gözlemleyebilirsiniz. Modern anlatıcılar, müsabakaları radyoda maç anlatır gibi insanların gözlerinin gördüklerini tekrarlayarak değil, istatistiklerle bezenmiş çeşitli ayrıntılar vererek anlatıyorlar. Maç deneyimini çok arttıran bir faktör. TRT ise yeni nesli yakalamayı geçtim, radyo günlerini bile mumla aratıyor. Zaten off-tube’den maç anlatımını anlamak mümkün değil. Tüm dünyanın orada olduğu, dört yılda bir düzenlenen festivalde akreditasyon problemi mi yaşadılar da böyle bir tercihte bulundular? Sanmam, çünkü Türkiye ile Katar ilişkileri bile o stadyumda TRT’ye anlatıcı koltuğu sağlar. 

Halit Kıvanç

Off-tube anlatımın şöyle de bir problemi var: Dünya Kupası rejisinin tekrar pozisyonları ekrana getirdiği anlarda, müsabaka içinde olan aksiyonların doğru şekilde aktarılmasını imkânsız kılıyor. Bu da TRT spikerlerinin hata yapmalarına sebep oluyor. Mücadelenin uzatma dakikalarında pozisyon tekrarı gösterilirken, çalan faul düdüğünü bitiş düdüğü sanabiliyor veya VAR kararı ile ofsayt gerekçesiyle iptal edilen golün santrası yapılıyormuşçasına anlatıma devam ediyor. 

Dünya Kupası heyecanı sürerken TRT 1 iki yeni dizisini sizlerle paylaşıyor. “Barbaros Hayreddin: Sultanın Fermanı” ve “Alsancak” sizlerle beraber olacak…

Stadyumdaki anlatım da rezalet boyutta. Bir Portekiz-Uruguay maçı izledik. Sahada mücadele eden oyuncular şöyleydi: “Barbaros Hayreddin Paşa, Sultanın Sancağı, Alsancak ve Yürek Çıkmazı ileri uçta da Ronaldo!” Portekizli oyuncular dünya futbolunda daha çok kişinin bildiği isimler, onlarda hata yapılması komik dururken, Uruguay’ın maçtaki kadrosu ise evlere şenlikti: “Kaleci Roshet, savunmada Jimenez, Jimenez, Jimenez, Jimenez, orta sahada Vecino, Valverde, Valverde, forvet hattı gene Valverde, Barbaros Hayreddin ve Nunez”. Stadyumda anlatım açısı kötüdür desek değildir, zaten önünde monitör var. Buradan gözlük firmalarına sesleniyorum, TRT’yi reklama boğun. Ciddiyim, bundan iyi marka tanıtımı olamaz. Reklam metni de “Görmeden maç ancak böyle anlatılır”.

Reklam demişken, kanalın servet harcadığı dizilerin duyurusunu yapmaları spikerlerin inisiyatifinde değil. Yönetmen, reklam departmanı “Maç içinde dört kere dizi reklamı yap” der, ona göre metin de elinde vardır. Top taca çıktığında, kale vuruşu kullanılırken yani top dışarı çıktığında ve oyun durduğunda bu reklam metinleri okunur. Maç izlerken, Portekiz Milli Takımı’nın ileri ucunda Barbaros mu oynuyor acaba diye ilk 11’leri kontrol etme gereksinimi duyuracak kadar çok anons geçildi.

Dünya Kupası heyecanı sürerken TRT 1 iki yeni dizisini sizlerle paylaşıyor. “Barbaros Hayreddin: Sultanın Fermanı” ve “Alsancak” sizlerle beraber olacak…

Normal koşullarda halktan vergi alan ve halka bunu hizmet olarak ödeyen devlet kanalları, reklam almaz. İngiltere’nin devlet kanalı BBC bunun en güzel örneğidir. Dünyadaki en kaliteli içerikleri reklamsız izlersiniz. Çünkü reklamdan kazandığı geliri halkına geri veremeyecek bir kuruluşun, kâr amacı gütmesi etik değildir. İşletmenin sağlıklı şekilde dönmesi yeterlidir. Fakat TRT, o kadar absürt dizilere o kadar para saçıyor ki kanalın reklam gelirinin olmaması gerektiği tartışmaya açık bile değil. Deyim yerindeyse reklam arasında maç dinledik! 

2022 Dünya Kupası C Grubu’nda 3. maçlar sonunda büyük bir heyecan fırtınası yaşandı. Arjantin, Polonya’yı 2-0 yenince, Polonya’nın devam etmesi için Meksika’nın Suudi Arabistan’ı üç farktan az yenmesi gerekiyordu ve Meksika da bastırdıkça bastırıyordu. Polonya’nın maçı 5 dakika kadar erken bitti ve oyuncular ile teknik heyet sahanın ortasında telefonlardan gruptaki diğer maçı takip etmeye başladı. Bu anlattığım son kısmı internet üzerinden canlı yayın yapan bir sosyal medya kullanıcısından izledim. Meksika-Suudi Arabistan maçı Polonya’yı son 16 turuna devam ettirecek şekilde bitince de sahadakiler ve taraftarlar çok sevindi. Çok güzel görüntüler çıktı ortaya. Ama bizler o esnada devlet kanalımızda kadına şiddet uygulanan bir dizide bas bas bağıran bir adama tanıklık ettik.

2022 Dünya Kupası F Grubu üçüncü maçı olan Kanada-Fas müsabakasında yayıncılık açısından başka bir skandala daha imza atıldı. 4. dakikada Fas’ın yıldızı Hakim Ziyech’in bulduğu golü anlatan spiker Alper Bakırcıgil, 2002 Dünya Kupası 3.’lük maçında şu an FETÖ firarisi olan Hakan Şükür’ün 11. saniyede attığı golü hatırlattı. Maçın ikinci yarısında belki de tarihte bir ilk yaşandı ve spiker değişikliğine gidildi. FETÖ firarisini anlatırken, Alper Bakırcıgil ne demeliydi? “İsmi lazım değil, adını bilirsin sen”…

Keşke Levent Kırca yaşasaydı da TRT’nin Dünya Kupası parodisini onun güzel mizahı ile izleyebilseydik. 

Bu arada güzel bir haber vereyim…

Dünya Kupası heyecanı sürerken TRT 1 iki yeni dizisini si…

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.