Güney Amerika ülkesi Peru’da siyasi kriz yaşanıyor. Solcu devlet başkanı Pedro Castillo, “kendisini devirmeye çalışmakla” suçladığı Kongre’yi feshetme ve ulusal acil durum hükümeti kurulması kararı almasının hemen ardından gözaltına alındı. Başkan Yardımcısı Dina Boluarte, Castillo’nun azledilmesinin ardından yemin ederek ülkenin ilk kadın devlet başkanı oldu.
Peru’da Devlet Başkanı Pedro Castillo, devlet televizyonundan ulusa seslendiği konuşmasında, çoğunluğunu muhalefetin oluşturduğu Kongre’yi feshedeceğini ve “özel acil durum hükümeti” kurulacağını açıkladı, Kongre için erken seçim çağrısında bulunan Castillo, ülkede olağanüstü hal de ilan etti.
Castillo şöyle konuştu:
“Kongre hukukun üstünlüğünü, demokrasiyi yerle bir etti. Bir ‘Kongre diktatörlüğü’ kurmak için Anayasa Mahkemesi’nin onayıyla güçler dengesini bozdu.”
Castillo’nun bu açıklamaları ve Kongre’yi feshetmesi “darbe girişimi” olarak nitelendirildi. Castillo’nun kararını tanımayan milletvekilleri, parlamentoda Castillo’nun görevden alınması için oylama yaptı. Oylamaya katılan 101 milletvekili “evet”, 6 milletvekili “hayır” oyu kullandı. 10 vekil ise çekimser kaldı.
“İlk kadın devlet başkanı”
Kongre’deki bu oylamanın ardından Başkan Yardımcısı Dina Boluarte başkan oldu. 60 yaşındaki avukat Boluarte, yemin etti ve 2026’ya kadar sürecek olan devlet başkanlığı görevine başladı. Peru’nun ilk kadın devlet başkanı olan Boluarte, aylardır devam eden istikrarsızlığın ardından siyasi ateşkes çağrısı yaptı, tüm siyasi hareketlern yer alacağı yeni bir kabine kuracağını açıkladı.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, Peru’da görevden alınan Castillo’nun artık eski devlet başkanı sıfatı taşıdığını söyledi. Boluarte’nin yeni görevini memnuniyetle karşılayan Price, ABD’nin Boluarte hükümeti altında Peru’yu destekleyeceğini belirtti. . ABD’nin Peru Büyükelçisi Lisa Kenna da Twitter hesabından yaptığı açıklamada, ABD’nin Castillo’nun Kongre’yi feshetme girişimini “anayasaya aykırı” olarak nitelendirdi.
“Darbe girişimi”
Anayasa Mahkemesi de Castillo’nun açıklamalarını darbe girişimi olarak tanımlarken ülkedeki diğer güvenlik birimleri, anayasal düzene bağlı olduklarını duyurdu. Bunun üzerine Castillo, “meşru hükümete karşı ayaklanma başlatmak” suçlamasıyla gözaltına alındı.
Gözaltına alınan Castillo’nun karakoldan ayrıldığı ve polis kontrolündeki bir cezaevine nakledileceği belirtildi. Castillo’nun bu açıklamaları, kendisi hakkında üçüncü kez yapılacak azil görüşmelerinin başlamasından hemen önce geldi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Peş peşe istifalar
Castillo’nun bu açıklamaların ardından hükümetteki birçok bakandan istifa açıklaması geldi. Peru Dışişleri Bakanı Cesar Landa, “İnançlarıma, demokratik ve anayasal değerlere sıkı sıkıya bağlı kalarak, Cumhurbaşkanı Castillo’nun anayasayı ihlal ederek Kongre’yi kapatma kararı karşısında Dışişleri Bakanlığı görevinden geri dönülmez bir şekilde istifa etmeye karar verdim” diye yazdı.
Ekonomi ve Maliye Bakanı Kurt Burneo da “hukukun üstünlüğünün ihlal edildiğini” belirterek istifasını açıkladı.
İstifa edenler arasında Adalet ve İnsan Hakları Bakanı Felix Chero Medina, Çalışma Bakanı Alejandro Salas, Eğitim Bakanı Rosendo Serna Roman, İletişim ve Ulaştırma Bakanı Richard Tineo Quispe ve Castillo’nun avukatı Benji Espinoza da görevlerinden istifa etti.
Peru’da neler oluyor?
Peru’da son yıllarda birçok siyasi kriz yaşandı. 2020’de ülkede beş gün içinde üç devlet başkanı değişti. Sol görüşlü 53 yaşındaki Castillo da Temmuz 2021’de göreve gelmişti.
- Peru’da devlet başkanlığı seçimlerini sosyalist aday Pedro Castillo kazandı – Castillo: “Perulular uyandı”
- İzleyin: Dr. Orçun Selçuk: “Latin Amerika’da solun yeniden canlanacağını söylemek için henüz erken”
Castillo hakkında göreve geldiği günden beri yolsuzluk iddiaları bulunuyor. Ekim ayında savcılık, Castillo’nun devlet sözleşmelerinden kâr elde etmek için “suç örgütüne” liderlik ettiği ve soruşturmaları engellediğini öne sürdü. Castillo ise bu iddiaları “halkın kendisine verdiği gücü ele geçirmek ve avantaj elde etmek” isteyenlerin iftirası olarak nitelendirdi ve reddetti.
Kaynak: Reuters
