Kurgu: Enes Berk Demirkol
Türkiye’nin en kuzeyinde bulunan Sinop’ta seçim havası yok. İktidara yürümesi beklenen CHP, birinci parti olma iddiası taşımıyor. AKP’nin milletvekili ise yalnızca Boyabat’ta çalışıyor. Yurttaşlar, hem AKP hem CHP’ye tepkili. Cumhurbaşkanlığı yarışında ise gençlerin “gönlünü fetheden” Kılıçdaroğlu rakip tanımıyor.
Cumhurbaşkanı ve milletvekili seçimlerine sayılı günler kaldı. Medyascope il il seçmenin nabzını tutuyor. Bu kez, Türkiye’nin en kuzey noktası olan Sinop’tayız. Sinop, 2018 seçimlerinde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a yüzde 61,2, Muharrem İnce’ye yüzde 28,5, Meral Akşener’e yüzde 8,6 oy oranı ile destek verdi. TBMM’ye iki milletvekili gönderen kentte, AKP ve CHP birer milletvekili çıkarttı. AKP’den seçilen Nazım Maviş ve CHP’den parlamentoya giren Barış Karadeniz bu seçimde yeniden liste başı olarak aday gösterildi.
Merkezi ve Ayancık CHP, diğer ilçeleri AKP tarafından yönetilen kentte, yurttaşlar milletvekillerinden şikayetçi. Her iki milletvekilinin de çalışmalarının yetersiz olduğu belirtiliyor. Sinop’un en büyük ilçesi olan Boyabat doğumlu Nazım Maviş’in orada daha fazla çalıştığı, merkez ile ilgilenmediği, Barış Karadeniz’in ise kentin genelinde pek aktif olmadığı vurgulanıyor. Bu seçimde her iki adayın yeniden liste başı olarak gösterilmesi tepki çekiyor. Ancak yine de çoğu yurttaş önceki seçimlerde desteklediği adayı desteklemeye devam edecek gibi duruyor. MHP, İsmail Büyükkayıkçı’yı liste başı olarak aday gösterdi. İYİ Parti ise daha önce il başkanı olarak görev yapan Yılmaz Şanlan’ı tercih etti.
81 ilde seçimin nabzını tutuyoruz. Bütün il izlenimi videolarımız için aşağıdaki YouTube oynatma listemizde gezinebilir, şehrinizi bulabilirsiniz:
Sinoplulara göre kentte henüz seçim havası yok. Milletvekili adayları esnaf ziyaretleri gerçekleştirse de bunlar “Merhaba, nasılsınız”dan öteye geçmiyor. Yurttaşlar, sorunların çözüleceğine inanmıyor ve Sinop için “unutulmuş bir kent” ifadeleri kullanılıyor. Kentte, “iktidara yürüdüğü” belirtilen CHP’nin birinci parti olma iddiası yok, diğer partiler de pek aktif değil.
“CHP çalışmıyor ya da çalıştırılmıyor ama gördüğümüzü biliriz, hizmetler yetersiz”
Merkezde esnaflık yapan ve kameralara konuşmak istemeyen bir kişi, partilerin seçim çalışmalarına ilişkin şunları söyledi:
“Herkes o perdeyi çekince kararını verecek. AK Parti ev gezmelerini daha çok yapıyor. İYİ Parti geliyor uğruyor. Diğer partiler geliyor ama ‘geldik’ demek için. Öyle bir ‘merhaba’ deyip gidiyorlar. CHP belediyesi merkezde çalışmıyor ya da çalıştırılmıyor bilemiyoruz ama biz gördüğümüzü biliriz, hizmetler yetersiz.”
“Git Gerze’ye, Boyabat’a bak bir de merkezin haline bak”
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Yine esnaflık yapan bir yurttaş şehrin merkezindeki sıkıntılardan dem vurdu. Merkezde çok sayıda zincir market açıldığını, esnafın desteklenmediğini, sahilin etrafında TOKİ’ye verilen alanda molozların olduğunu belirterek, şunları söyledi:
“Milletvekili adaylarının seveni de var sevmeyeni de var. Keşke Boyabat’taki tutum burada olsa. Git Gerze’ye, Boyabat’a bak bir de merkezin haline bak. Ben bu seçimde İYİ Parti’ye bir şans vermek istiyorum. Nazım Bey de Barış Bey de bizim de tanıdığımız insanlar ama yeterince çalışmıyorlar. Nazım Bey Boyabat’a sahip çıktı orası buradan daha güzel ama biz merkezde aynısını yapamadık.”
Gençlerin Oğan’a sempatisi artmış durumda
Cumhurbaşkanlığı yarışında kentte Sinan Oğan ismi çok sık duyuluyor. Aşıklar Caddesi etrafında karşılaştığımız pek çok üniversite öğrencisi Oğan’ın konuşmalarının çok mantıklı olduğunu belirtti. İçlerinden bazıları Oğan’ı beğense de Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğini, bazıları ise Oğan’ı destek vereceğini söyledi. Bir yurttaş düşüncelerini, “Benim oyum Sinan Oğan’a. Türk milliyetçisiyim. Milletvekili seçimlerinde MHP’yi destekleyeceğim. Nazım Bey 2-0 bile yapabilir. Bilindik sevilen bir aday” diyerek açıkladı.
Kılıçdaroğlu’nu destekleyecek olan gençler ne düşünüyor?
Sinop’ta çok sayıda ilk kez oy kullanacağını belirten seçmenle karşılaştık. İçlerinden Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğini belirtenler ağırlıktaydı. Kılıçdaroğlu’nu destekleyeceğini kaydeden gençler şunları söyledi:
“Aslında onu da pek destekleme taraftarı değildim. Muharrem İnce taraftarıydım ama kazanabileceğini pek düşünmediğim ve şu anki iktidarın değişmesi gerektiği için ona oy vereceğim. Milletvekili seçimlerinde de CHP’nin adayı olan Barış Karadeniz’i destekleyeceğim.”
“Okula mı gitsek, işe mi…”
“Ben oyumu Kemal Kılıçdaroğlu’na vermeyi düşünüyorum. Çünkü onun düşünceleri gençliğe doğru daha mantıklı geliyor bana. Biz burada öğrenciyiz, ekonomik olarak sorun yaşıyoruz. İşe mi gitsek okula mı yetişsek buna karar vermekte zorlanıyoruz.”
“Büyük kurtu indirdik mi beğenmezsek yine değiştiririz”
“Tabii büyüklerimiz kadar tecrübemiz yok ama bizim de bir düşünme kabiliyetimiz var. Ben doğduğumdan beri aynı kişiler siyasetin başında, bu işi sürdürüyor. Nasıl bir iş yaptıklarını az çok görüyoruz. Kimisi görmüyor bunu. Muhalefet şöyle böyle diyor. Herkes bir karmaşa içinde. Ama bu karmaşadan çıkmak için hizmet eden en iyi kişinin, mükkemmel diyemem ama ortadaki en iyi kişinin Kılıçdaroğlu olduğunu düşünüyorum. Artık bir şeylerin değişmesi gerektiğini düşünüyorum. Büyük kurdu indirdik mi sonra beğenmezsek yine değiştiririz.”
“Ekonominin kötü olduğunun farkındayım ama…”
İlk kez oy kullanacağını ve Erdoğan’ı destekleyeceğini kaydeden bir genç ise “İlk kez oy kullanacağım. Ülkenin zor durumda olduğunun, ekonominin kötü olduğunun farkındayım ama savunma sanayine bakıyorum. Önümüzü savaş olarak görüyorum. O yüzden Erdoğan’a oyumu vereceğim” diye konuştu.
“Kısa vadeli düşünmemek gerekiyor”
Seçimlerde AKP ve Erdoğan’ı destekleyeceğini belirten yurttaşlar nedenini “Buradan Nazım Maviş’i desteklerim. Cumhurbaşkanlığında Recep Tayyip Erdoğan’ı desteklerim. Ben Erdoğan’ın yaptığı hizmetleri gördüm. Soğana zam geldi, patatese zam geldi diye kısa vadeli düşünmemek gerekiyor. Bizim her tarafımız düşmanlarla dolu. Bizim savunma sanayine yatırım yapmamız gerekiyor” sözleriyle açıkladı.
“Burada da yeni adaylara ihtiyaç vardı”
İYİ Parti’nin milletvekili adayı olan Yılmaz Şanlan’ı destekleyeceğini belirten bir yurttaş şöyle konuştu:
“Benim şu an aklımda Millet İttifakı var. Daha adil olduğunu düşünüyorum. Geçmiş dönemlerde yapılanların yanlış olduğunu düşünüyorum. Fiyatlar, yaşam tarzı… Çoğu şey olumsuz. Bir de artık yeni bir kana ihtiyacımız var. Sinop için de yine aynı milletvekilleri aday gösterildi. Burada da değişikliğe ihtiyacımız var. Çok iyi belki aday adayları vardı ama tekrar aynı adayları gösterdiler. Ben İYİ Parti’nin adayını destekleyeceğim. Kendisine ulaşabileceğimizi, derdimizi anlatabileceğimizi düşünüyoruz.”
“Sinop’ta seçim havası olduğunu söyleyemem”
Gazeteci Deniz Özen, şehirde partilerin seçim çalışmalarını, adayların nasıl karşılandığını Medyascope’a değerlendirdi. Özen, Cumhur İttifakı ve Millet İttifakı temsilcileri arasında şehirde birliğin olmadığını ve “seçim havası”na girilmediğini belirterek şöyle konuştu:
“Sinop’ta bir seçim havası olduğunu söyleyemem. Partileri de ayırmıyorum, hepsini söylüyorum. Siyasetçiler sadece sosyal medyalarından paylaştıkları ziyaret fotoğrafları ile seçim çalışması yapıyorlar. Bunun seçim çalışması olduğunu düşünüyorlar. Bir insana ‘merhaba, nasılsınız’ demekle siyaset olmayacağını sanırım daha kavrayamadık. Mevcut hükümetin mevcut milletvekili iki dönemdir Sinop’ta milletvekili ama kendisine yönelik tepkiler var. Sinop genelinde insanlar Recep Tayyip Erdoğan diyor ama AK Parti demiyor. Bu da adaya tepki olduğunun kanıtıdır.”
“CHP’nin içinde esen soğuk rüzgarlardan seçmen kendini koruyamadı”
CHP Sinop il yönetimindeki 31 üyeden 17’si temmuz ayının başında istifa etti ve yönetim düştü. CHP milletvekili Barış Karadeniz’in adaylığına karşı çıkan İnan Savaş Yüksel, yapılan seçimin ardından az farkla yeniden seçildi. Yaşanan krizin ardından teşkilatta birlik sağlanamadı. Bu durumun seçimleri etkilediğini belirten Özen şunları söyledi:
“CHP’ye geldiğimizde ise mevcut il başkanı ile mevcut milletvekili arasındaki çekişme sokağa yansıdı. CHP’nin mevcut milletvekiline de biraz tepki olduğunu söyleyebilirim. CHP’nin içinde esen soğuk rüzgarlardan daha Sinoplu seçmen kendini koruyabilmiş değil. Bunun akabinde de Kılıçdaroğlu’na bırakın seçmeni parti içinde de destek olduğunu görmedim.”
“Sinop’ta kararsız seçmen grubu var”
Özen, MHP ve İYİ Parti’nin durumunu ise şöyle değerlendirdi:
“Evet cumhurbaşkanlığında ittifaklar ama milletvekilliğinde çok çetin bazı atışmalar görüyoruz. MHP’nin adayı kendinden emin bir şekilde mevcut milletvekilini ağır dille eleştirerek seçim çalışmasını yürütüyor. MHP’den istifa edenlerin tamamı İYİ Parti’ye geçti burada da bir arada derede olma olayı var. İYİ Parti de Sinop’ta çok çalışıyor mu derseniz çok çalışmıyor. CHP’nin zayıfladığı yerde İYİ Parti’nin artması bekleniyor ama bunu da göremiyoruz. Sinop’ta kararsız bir seçmen grubu var.”
İYİ Parti: “Birinci parti olacağız”
İYİ Parti İl Başkanı Serpil Ünlütürk partisinin kurulduğu günden bugüne şehirde büyük aşama kaydettiğini söyledi. Ünlütürk, tüm köyleri iki kez dolaştığını belirterek, “Mevcut milletvekillerinin çalışmalarından hoşnut olmadıkları için bize hem AKP hem CHP’li seçmenden büyük bir teveccüh var. Biz onlara bugün seçim vaktinde gitmedik” diye konuştu.
Ünlütürk, seçimden birinci parti olarak çıkma konusunda iddialı:
“Burada alınan sonuçlarda görülecek ki İYİ Parti’nin Türkiye genelinde aldığı oyun çok üzerinde bir oy alacağız. Burası bir AK Parti bir CHP milletvekili çıkarıyordu. Biz milletvekilini çıkarabilecek güçteyiz. Ama biz bir milletvekili çıkarmak için yola çıkmadık, Sinop’ta birinci parti olacağız diye yola çıktık. Teşkilatlarımız atom karınca gibi.”
Sinop’un sorunları neler?
Türkiye’nin en kuzey noktası olarak bilinen en yaşlı nüfusa sahip olan Sinop’ta yurttaşlar “unutulduklarını” düşünüyor. Daha önce eğitim konusunda önde gelen kentlerden olan Sinop eski ivmesini yakalayamıyor. Bunun yanı sıra şehirde Şişecam fabrikası ve Ayancık’ta kereste fabrikası kapatıldı. Böylelikle şehir daha çok memur şehri olma özelliği taşımaya başladı. Sağlık hizmetlerinde de şehir halkı daha çok diğer kentlere gitmek zorunda kalıyor. Doktor sayısı az, sağlık personeli iş yükü altında eziliyor. Kentte kültürel aktivite yapılabilecek alanlar ise en az 90 kilometre uzaklıkta bulunuyor.