Wagner’in patronu Prigojin yaklaşık 25 bin mevcutlu paralı asker gücüyle kazan kaldırdı. Wagner, Ukrayna’nın işgalinde cephede savaşıyordu. Son olarak daha önce Mariupol’da olduğu gibi yerle bir edilen Bahmut’u yıkıntı durumunda ele geçirip, Rus ordusuna teslim etmişti. Prigojin’in kendi gibi komuta ettiği kuvvet de eski ve güncel azılı mahkumlardan oluşuyor.
Prigojin aylardır bizde bir dönem moda olan çete reislerinin birbirlerine YouTube üzerinden gider yapmalarını andıran biçem ve içerikle Savunma Bakanı Şoygu ve Genelkurmay Başkanı Gerasimov’u küfür ve hakaretler yağdırarak eleştiriyordu. Olur olmaz kullanılan deyime uygun olarak artık “sözün bittiği yere” geldi, eyleme geçti.
Wagner konvoyu Ukrayna cephesinden geri dönüp Rus sınırından geçti. Don üzerindeki Rostov kentine girerek buradaki Güney Komutanlığı’nı ele geçirdi. Rostov, Ukrayna işgalinin de komuta ve lojistik merkezi. Böylece şimdilik herhalde felç olmuş oldu. Üstelik Prigojin karargâhta, sırasıyla Şoygu ve Gerasimov’un yardımcıları, Yevkurov ve Alekseyev’le sohbet halindeyken daha doğrusu onları aşağılarken görüntülendi.
Oradan yine karayolu üzerinden hareketle Moskova güzergâhındaki Voronej’e vardı. Yol boyunca doğrudan Putin’e bağlı ulusal muhafızgücü RosGvardia’yla yer yer belki düşük yoğunluklu denilebilecek düzeyde çatışmalar dışında Wagner direnişle karşılaşmadı. Ne sınırı geçerken, ne Rostov’da, ne Voronej’de. Prigojin’in kendi, Hava Kuvvetleri’nin karayolunda sivil araçların arasında ilerleyen Wagner konvoyunu hedef aldığını iddia etti.
Yolun sonundaki durak başkent Moskova. Nitekim Moskova’dan sokaklarda önlem olarak zırhlı araçların dolaştığı görüntüler paylaşıldı. Belediye başkanı terörle mücadele planının yürürlüğe konulduğunu duyurdu. Ukrayna işgalinin, arasının Prigojin’le iyi olduğu da bilinen, havacı komutanı Surovikin’in çağrısı etki etmedi. İç istihbarat ve güvenlik örgütü FSB’nin Prigojin hakkında kovuşturma başlatıldığı açıklaması da adıgeçeni durdurmadı.
Sonunda Putin kendi çıktı konuştu. Hainlerin cezasız kalmayacağı, ordunun gerekli yönergeleri aldığı yönünde öngörülebilecek görüşlerini paylaştı. “Wagner savaşçılarınının birer kahraman olduklarını” belirtti ama “eylemlerinin çok sert olacağını” da ekledi. Böylece sözügeçen paralı askerleri “can ile canan” arasında bırakmaya çabaladığı izlenimini verdi.
Prigojin ise amacının darbe yapmak değil komuta kademesini devirmek olduğunu vurguluyor. Amaçlarına ulaşınca “vatanı savunmaya” geri döneceklerini iddia ediyor. Putin’i doğrudan eleştirmekten bugüne dek olduğu gibi yine kaçınıyor. Putin’e kalem müdürü Vaino ve yakınındaki oligarklardan Rotenberg üzerinden erişimi olduğunu da ileri sürenler de var.
Putin tam da bu günler için hazırladığı RosGvardia muhafızgücünü Wagner’in üzerine yolladı. RosGvardia isyan bastırmak yerine gider kısmen veya tamamen Wagner’in koluna girerse işin rengi değişir. Çeçen lider Kadirov da Putin’e arka çıkarak kendi kuvvetlerini Rostov’a sevk etti. İki fedainin birbirini ne denli kıracağını, Wagner’in Rus paralı askerlerinin Çeçenlere kırdırılmasının Rus kamuoyu üzerinde nasıl etki edeceğini de izleyeceğiz.
Moskova’da iktidar piramidinin tepesinde eski FSB şefi ve güncel ulusal güvenlik danışmanı Patruşev ve şimdiki FSB şefi Bortnikov bulunuyor. Bunlara kendince belirli bir özgül ağırlığa sahip “joker” olarak Kadirov eklenebilir. Putin cumartesi sabahı konuşuncaya dek iktidar çevresine egemen olan sağır edici sessizlik anlamlı. Buradan Putin’i oraya getirene benzer bir “saray darbesi” çıkar mı, bakacağız.
Putin de, ülkemizdeki Erdoğan destekçileri denli karşıtları arasında da çoğunlukta olan Putin hayranları da herhalde şaşkındır. Zira o oymalı, kakmalı, altın bezemeli cephenin ardında ne denli çürümüş bir yapı olduğu, o yapının statik hesabının ne denli yanlış yapıldığı ortaya çıktı. Belki Putin özendiği çarların akıbetini kara kara düşünüyordur. Sokaktan gelip istihbaratta yetişmiş ve giderek önce çete reisliğine oradan devletin tepesine kimi ayakoyunlarıyla yükselen çarla, saraydan kanbağıyla yetişme çar arasında fark olup olmadığı yakında görülecek.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Büyük harfle yazınca devletin ilelebet payidâr kalacağını sananlar, Yunanca’da demokrasi ile cumhuriyetin tek ve aynı sözcük olduğunu kavrayamayanlar şimdilik suskun. Aralarından coşkun olanlarsa Rus ordusunun bir milyondan fazla mevcudu bulunduğunu, Prigojin’in kasap çetesi Wagner’in 25 bin mevcuduyla darbe yapamayacağını söylüyor. Onlara da Malaparte’nin Darbe-i Hükümet Sanatı kitabındaki Troçki bölümünü önermekle yetinmeli.
Doğrudur, Prigojin’in olası sonu verili durumda parlak gözükmüyor. Filmin sonu nasıl biter, o da kestirilemez. Buna karşılık yinelemek gerekirse Putin’in yerinin de, rejiminin de artık hiç sağlam olmadığı belli. Olan bitenin Rus işgaline direnen Ukrayna’ya yarayacağı da öyle. Sonunu düşünmeden gözükara girişilen işlerin, hele savaşların böylesine beklenmedik sıçramaları olması da öyle beklenmedik bir durum değil.
Prigojin’in isyanı Ukrayna’nın uzun süredir hazırlanan karşı saldırısını başlatmasına denk geldi. Ukrayna istihbaratı destekli Rus lejyonu hemen sınırın ötesindeki Belgorod’a saldırmıştı. Belgorod’a artık Rostov da eklenmiş oluyor. Rus ordusunun neredeyse tamamı Ukrayna’da. Ayrıca Finlandiya’nın NATO üyeliği savunulması gereken sınırları zaten 1300km uzatmıştı. Geriye kalıyor nükleer seçenek. Ki onun da seçenek olmaktan çıktığı, Putin’in “Rusya olmayacaksa varsın dünya da yok olsun” çıkışına rağmen açık.
Ankara, olanaklar ölçüsünde, Putin’le karşılıklı “ne istedin de vermedik?” havasındaydı. S-400’den, Akkuyu’dan tutun, ötelenen doğal gaz borcuna gelin. Ucuza alınıp, rafine edildikten sonra Avrupa’ya satılan Rus ham petrolünden başlayın, herhalde “dostumuz Vladimir’in” ricasıyla buraya kaçan Rusların oturma izinlerini yenilenmemesine varın. Yaptırım altındaki VTB bankasına Türkiye’ye para transferi kolaylığı tanınmasından çıkın, Putin’e pek de zamanlı iletilen davete bakın.
Özcesi bundan sonra artık korku dağları bekler: Putin’de de, Putingillerde de. Putinperestlerse aynen devam: Onlar kendilerine tapınacak başka Putin’ler ve Putincikler bulacaktır. O kafalarla gerilip gelip duvara kafa atsalar, kafalarına bir şey olmaz. Olsa olsa duvarın sıvası dökülür.
- TSİ 20:00 sularında Prigojin, Moskova’ya ilerlemenin durduğunu ve geri döndüklerini duyurdu.
