TÜİK’e göre, memur ve emekli maaş zamlarını belirleyecek olan altı aylık enflasyon yüzde 19,77 oldu. AKP, en düşük memur maaşını 22 bin 17 TL’ye çıkaran teklifi Meclis’e sunarken, ENAG Yöneticisi Prof. Veysel Ulusoy, doğalgaz hesaplamasıyla aldatmaca yapıldığına dikkat çekti.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), memur ve emekli maaş zamları için merakla beklenen haziran ayı enflasyon verilerini açıkladı. TÜİK’e göre tüketici fiyatları endeksi (TÜFE) haziranda aylık yüzde 3,92 ve yıllık yüzde 38,21 arttı. 2023 yılının başından bu yana ölçülen ve maaş zam oranlarında dikkate alınacak olan altı aylık enflasyon ise yüzde 19,77 olarak hesaplandı.
Mayıs ayında tüketiciye yansıtılmayan ve sonraki aylarda 25 metreküpü devlet tarafından karşılanacağı açıklanan doğalgazın, TÜİK’in enflasyon hesaplamasında sıfır olarak alınmasının etkisi, haziran ayı enflasyonunda da devam etti. Altı aylık enflasyonun beklenenden düşük açıklanması, memur maaşları ile emekli aylıklarına daha düşük zam yapılmasına neden olacak.
Erdoğan’ın seçim öncesi “bedava” dediği doğalgaz, TÜİK’in mayıs enflasyonunu sıfırladı
ENAG, TÜİK’in doğalgaz hesabına uymadı: “Bu yaklaşım tamamen aldatmaca”
Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) doğalgaz fiyatının değişmediği ve doğalgaz fiyatının sıfır kabul edildiği varsayımlarıyla, mayıs ayı için iki enflasyon hesaplaması paylaşmıştı. Haziran ayında hesaplamanın nasıl yapıldığına ilişkin bir açıklama yapmayan ENAG, yıllık enflasyonu yüzde 108,58 ve aylık enflasyonu yüzde 50,53 olarak açıkladı.
ENAG Yöneticisi Prof. Dr. Veysel Ulusoy, hesaplamanın TÜİK gibi doğalgazı sıfır alarak mı yapıldığı konusunda Medyascope’un sorusunu şöyle yanıtladı:
“Doğalgaz sıfır olarak alınmadı, alınması da rasyonel değil. Esasında bir ürünün bedelinin faturada sıfıra indirilmesi o ürünün fiyatının sıfırlandığı anlamına gelmez. Bu yaklaşım tamamen aldatmacadır. Bunun yerine, devlet size normal faturayla beraber, faturayı ödemeniz için hesabınıza fatura bedelini yatırabilirdi. Bu son durumda normal fiyat trendine sahip olurduk. Özetle, karar vericiler bir oyun teorisi yaklaşımı ile enflasyon verileri ile oynamış oldu.”
Erdoğan’ın seçim vaadi olan “ücretsiz” doğalgaz, emeklinin ve memurun cebinden çıkacak
Erdoğan’ın “en düşük memur maaşı 22 bin TL” vaadi için düzenleme Meclis’te
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçim vaadi olan en düşük memur maaşının 22 bin TL’ye yükselmesi ile ilgili düzenleme bugün (5 Temmuz) Meclis’e sunuldu. AKP Grup Başkanı Abdullah Güler, en düşük memur maaşının 22 bin 17 liraya yükseltilmesini de içeren torba yasanın TBMM Başkanlığına sunulduğunu açıkladı. Güler, teklif kapsamında memur maaşlarına 8.077 TL’lik seyyanen bir zam öngördüklerini belirtti.
Güler’in açıklamasından, bütün memur maaşlarına altı aylık enflasyona göre zam yapılıp, en düşük maaşı 22 bin TL’ye tamamlayacak tutarda, 8 bin 77 TL’lik seyyanen zammın bütün maaşlara yapılacağı anlaşılıyor. Buna göre düzenleme kabul edildiğinde, ocak 2023’te 11 bin 848 TL olan en düşük memur maaşına toplamda yüzde 86 zam yapılmış olacak.
İZLEYİN: Ağır Ekonomi : TÜİK’in enflasyonu vs Türkiye gerçekleri
Memur ve emeklinin refah paysız maaş zamları
Memur maaşları ve emekli aylıklarında, yılın ikinci yarısında yapılacak zamlar altı aylık enflasyon üzerine refah payı ile belirleniyor. Refah payı olmadan, SSK ve BAĞ-KUR emekli aylıkları yüzde 19,77 oranında, memur ve memur emeklilerinin maaşları ise 17,55 oranında artacak.
7 bin 500 TL olan en düşük emekli aylığı ne olacak?
Mart 2023 itibariyle en düşük emekli aylığı, 5 bin 500 TL’den 7 bin 500 TL’ye çıkarıldı. Erdoğan’ın seçim öncesi ekonomik hamlelerinden biri olarak değerlendirilen artışla, emekli aylıkları 7 bin 500 TL’ye tamamlandı ancak kök aylığı bu tutarın altında kalan ciddi bir kesim var. Yeni bir düzenleme yapılmazsa, altı aylık enflasyon oranında zam kök aylıklara yapılacak. Bu durumda zamlı hali 7 bin 500 TL’yi geçmeyen emekli aylıklarında hiç artış olmaması da mümkün.
Seçim sonrası zamlar aylık enflasyona yansıdı
Doğalgazın endeks içinde ağırlığının sıfır olarak alınmasının ardından mayıs ayında büyük gerileme hesaplanan konut harcamalarında, haziran ayında yüzde 14,76 ile en düşük yıllık artış kaydedildi. Yıllık enflasyonda en yüksek artış yüzde 67,22 ile lokanta ve oteller, yüzde 65,69 ile sağlık harcamalarında oldu. Gıda enflasyonu ise üçüncü sırada yer alarak yıllık yüzde 53,92 olarak hesaplandı.
Konut harcamalarının aylık enflasyonu da, manşet enflasyonun (yüzde 3,92) gerisinde kalarak yüzde 2,99 oldu. Seçimlerin sonrasında içki ve sigaraya yapılan zamların etkisiyle, en yüksek aylık enflasyon yüzde 11,13 ile alkollü içecekler ve tütün grubunda oldu. Döviz kurlarındaki artışın etkisiyle benzin ve motorine peş peşe gelen zamlar da ulaştırma enflasyonunu yüzde 7,96’ya çıkardı. Yıllık bazda yüksek artış görülen sağlık harcamaları ise, yüzde 1,21 ile aylık en düşük enflasyonun hesaplandığı harcama grubu oldu.
TÜİK’in doğalgaz hesabı, çekirdek enflasyon ile farkı açıyor
Çekirdek enflasyon olarak bilinen, gıda ve enerji hariç C grubu enflasyon, aylık 3,84 ve 47,33 olarak açıklandı. Çekirdek enflasyonun yüksek olması, enflasyondaki artış eğilimimin sürdüğü şeklinde yorumlanıyor. TÜİK’in doğalgaz hesabı, çekirdek enflasyon ile yıllık enflasyon arasındaki farkın açılmasına neden oldu. Nisan ayında çekirdek enflasyon yüzde 45,5 ve TÜFE yüzde 43,68 olarak açıklanmıştı. Mayıs ayında çekirdek enflasyon yüzde 46,62’ye yükselirken, manşet enflasyon yüzde 39,59’a geriledi. Haziran ayında ise fark daha da açıldı.
Yİ-ÜFE yıllık yüzde 40,42 ve aylık yüzde 6,50 oldu
TÜİK mayıs ayının yurtiçi üretici fiyat endeksini (Yİ-ÜFE) de açıkladı. Yİ-ÜFE’de önceki aylara göre daha sınırlı bir düşüş görülürken bazu alt kalemlerde, mayıs ayına göre artış kaydedildi.
Sanayinin dört sektörünün yıllık fiyat artışları, madencilik ve taş ocakçılığında yüzde 54, imalatta yüzde 42, elektrik, gaz üretimi ve dağıtımında yüzde 3 ve su temininde yüzde 60 olarak gerçekleşti. Ana sanayi gruplarında ise yıllık enflasyon ara malında yüzde 37, dayanıklı tüketim malında yüzde 47, dayanıksız tüketim malında yüzde 62, enerjide yüzde 10 ve sermaye malında yüzde 52 oldu.
