İsrail-Hamas savaşında önemli bir gelişme yaşandı. Katar, İsrail ile Hamas arasında esir takası anlaşması imzalandığını açıkladı. Çatışmaların 4 günlüğüne durdurulmasını içeren anlaşma uyarınca Hamas, 50 İsrailli’yi; İsrail ise aralarında kadın ve çocukların bulunduğu 150 tutuklu Filistinliyi serbest bırakacak. Bu anlaşma, 7 Ekim’den bu yana atılan en büyük diplomatik adım.
İsrail ile Hamas arasında devam eden savaşın 46.’cı gününde önemli bir gelişme yaşandı. Ateşkes için uzun zamandır çabalarını sürdüren Katar bir sonuca vardı. Katarlı yetkililerin açıklamalarına göre, Mısır ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ile yürütülen arabuluculuk çabaları başarıya ulaştı. Bölgede dört gün sürecek bir insani ateşkes ilan edilecek.
Hamas’ın 7 Ekim’de Aksa Tufanı Operasyonu’nda esir aldığı 50 rehine serbest bırakılacak ancak serbest bırakılanların içinde askerler olmayacak. Buna karşılık İsrail, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu çok sayıda Filistinliyi serbest bırakacak. Esir takası birkaç gün sürecek ve her gün 10 rehine ile 30 Filistinli mahkum serbest bırakılacak. Katarlı yetkililer, rehine sayısının anlaşmanın ilerleyen gün ve saatlerinde artırılacağını açıkladı.
İsrail’de de Başbakan Binyamin Netanyahu dün akşam yerel saatle 18.00’de önce Savaş Kabinesi’ni, 19.00’da Güvenlik Kabinesi’ni ve 20.00’de de Hükümet Kabinesi’ni topladı. Kabine toplantısında esir takası anlaşması onaylandı.
İsrail başbakanlık ofisinden yapılan açıklamada “İsrail hükümeti için tüm rehinelerin evlerine dönmesi zorunludur. Bugün hükümet bu amaca ulaşılması için kadın ve çocuk en az 50 rehinenin dört gün içinde serbest kalmasını öngören anlaşmayı onayladı. Bu sırada çatışmalara da dört gün ara verilecek” denildi.
Hamas anlaşmayı teyit eden bir açıklama yaparak “insani ateşkesi” memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi. Açıklamada ayrıca, anlaşmayla İsrail hapishanelerindeki 150 Filistinlinin serbest kalacağı vurgulandı.
Dört günlük geçici ateşkes
Öte yandan dört gün boyunca Gazze’de “tam bir ateşkes” ilan edilecek. Bu süre zarfında İsrail’e ait savaş uçakları ve insansız hava araçları (İHA), Gazze’nin kuzeyinde 18 saat boyunca sorti yapmaya devam edecek.
Anlaşma neticesinde insani yardım malzemesi taşıyan 300 adet tırın da Gazze’ye girmesine izin verilecek.
Fotoğraf: Amir Levy/Getty Images
Ateşkes hakkında kim, ne söyledi?
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Günlerdir rehine anlaşmasının eli kulağında olduğuna dair haberler paylaşılıyordu. Reuters geçtiğimiz hafta görüşmelere dair bilgi sahibi bir yetkiliye dayandırdığı haberinde, Katarlı arabulucuların Hamas ve İsrail’in Gazze’deki sivillere acil yardım sevkiyatını arttıracak 3 günlük bir ateşkes karşılığında 50 rehineyi takas etmesi için bir anlaşma arayışında olduğunu bildirmişti.
Anlaşma imzalanmadan önce Filistinli kaynaklar ve Katar, Hamas ile İsrail arasındaki müzakerelerin son aşamaya ulaştıklarını açıklamışlardı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu da anlaşmada ilerlemeler olduğunu ve yakında güzel haberler almayı umut ettiklerini ifade etmişti.
İsrail, Hamas’ın 7 Ekim’de düzenlediği saldırıların ardından Gazze Şeridi’ne yönelik, Hamas’ı “yok etme” amacıyla büyük bir askeri harekât başlattı. Hamas kontrolündeki Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre İsrail saldırılarında şu ana kadar 13 bin 300 Filistinli öldü, bunların 5 bin 600’ü çocuk, 3 bin 550’si kadın. Hamas’ın 7 Ekim saldırılarındaysa İsrail açıklamalarına göre yaklaşık bin 400 kişi öldürüldü, 200’den fazla kişi esir alındı.
Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Haniye yardımcısı tarafından Reuters’a gönderdiği açıklamada Hamas’ın İsrail ile ateşkes anlaşmasına varmaya yakın olduklarını ve Hamas’ın gereken cevabı arabuluculara ilettiğini söylemişti.
İsrail’in ABD Büyükelçisi Michael Herzog ABC’nin “This Week” programında yaptığı açıklamada “önümüzdeki günlerde” bir anlaşmaya varılmasını umduğunu söylerken, Katar Başbakanı Şeyh Muhammed Bin Abdülrahman El Tani de geriye çok küçük pürüzler kaldığını açıklamıştı. ABD Başkanı Joe Biden ve diğer ABD’li yetkililer de anlaşmanın yakın olduğunu belirtmişlerdi.
Geçmişte İsrail ve Filistinliler arasında esir takası ve rehinelerin serbest bırakılması operasyonlarına yardımcı olan İsrail ve Filistinliler arasında geçmişte esir takası ve rehinelerin serbest bırakılmasına yardımcı olan Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC) Başkanı Mirjana Spoljaric dün (20 Kasım) Katar’da Haniye ile bir araya geldi ve insani ateşkese dair gelişmeleri görüşmüştü. ICRC, rehinelerin serbest bırakılmasını amaçlayan müzakerelerin bir parçası olmadığını ancak tarafsız bir aracı olarak “tarafların kabul edeceği herhangi bir serbest bırakmayı kolaylaştırmaya” hazır olduğunu söylemişti.
Kaynak: AFP, Axios
