Şimdilik “bir gece ansızın” gelmiyoruz: Cumhurbaşkanı Erdoğan günübirlik gittiği Atina’da dostluk mesajları verdi, yeni bir dönemin başladığını belirtti

Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bir gece ansızın gelebiliriz” dediği Yunanistan’a “dost eli” uzattı. Altı yıl sonra ilk kez Atina’ya giden Erdoğan, Başbakan Miçotakis ile yılda en az bir kez buluşmak istediğini söyledi. “Düşman” ülke Yunanistan ile artık yeni bir dönem başladı.

AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, altı yıl sonra ilk kez “Bir gece ansızın gelebiliriz” dediği Yunanistan’a gitti.

Erdoğan, Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu ve Başbakan Kiryakos Miçotakis ile görüştü.

Bu görüşmelerde liderler birbirlerine dost eli uzattı, yılda en az bir kere buluşma sözü verildi. En önemlisi, Türkiye vatandaşlarına Yunanistan adalarında yedi günlük vize sağlanacağı konusunda uzlaşıldı. Ticaret ve göç konularında da işbirliğine gidilmesi kararlaştırıldı.

Basın toplantılarında liderlerin yumuşak ve diplomatik üslupları dikkat çekti.

Ama bu noktaya kolay gelinmedi.

Erdoğan’ın sözleri, Miçotakis’in cevabı

Erdoğan, 3 Eylül 2022’de, Atina’nın adalara yerleştirdiği S-300 füze savunma sistemleriyle Ankara’yı tehdit ettiğini söyleyerek, “Bir gece ansızın gelebiliriz” dedi:

“Yunan, tarihe bak! Çok daha fazla ileri gidersen bunun bedeli ağır olur. İzmir’i unutma. Aynı Türkiye şimdi kimi alanlarda dünyanın gelişmiş ülkelerinin üzerine çıkan başarılarla kendini ispat ettiriyor. Vakti saati geldiğinde gereğini yaparız. Bir gece ansızın gelebiliriz.”

Bunun üzerine Kiryakos Miçotakis, Erdoğan’a Türkçe seslenerek, “Yunanistan’da dayılıklara geçit yok” diye cevap verdi.

• Miçotakis’ten Erdoğan’ın “Bir gece ansızın gelebiliriz” tehdidine yanıt: “Yunanistan’da dayılıklara geçit yok”

Miçotakis Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüşmesinde de yine Erdoğan’a seslendi, “Bir gece ansızın adalarımıza gelmeyi planlayanları gündüz gözüyle bekliyoruz” dedi. İlişkiler gerildikçe gerildi.

İzleyin: Erdoğan’ın en mutlu gününde nikah şahidi Yunanistan Başbakanı Kostas Karamanlis

İlişkiler yumuşuyor

Türkiye ile Yunanistan arasındaki ilişkiler, Türkiye’de 6 Şubat’ta meydana gelen ve 11 ili etkileyen deprem felaketi ve Yunanistan’da 57 kişinin hayatını kaybettiği tren faciasının ardından yumuşama dönemine girdi. Miçotakis 14 Mayıs akşamı sandıktan çıkacak sonuçlarla birlikte seçimleri kazanana “dostluk eli” uzatacağını söyledi. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da dili yumuşadı.

Erdoğan, 6 Aralık 2023’te Yunanistan önde gelen gazetesi Kathimerini’ye verdiği yazılı röportajda, “Bir gece ansızın gelebiliriz” sözlerinin çarpıtıldığını söyledi:

“Yunanistan düşmanımız değil, üyesi olduğumuz ittifakın değerli bir üyesi. Dahası, biz komşuyuz, komşu kalacağız, birbirimizin haklarına ve hayati çıkarlarına karşılıklı saygı göstermeliyiz. Yüzyıllardır birlikte yaşadığımız Yunan halkı, dostluk elimizi uzattığımızda ne kadar sevgi dolu olduğumuzu iyi bilir.”

Erdoğan’ın Atina temasları

Cumhurbaşkanı Erdoğan önce Yunanistan Cumhurbaşkanı Katerina Sakelaropulu ile bir araya geldi. Görüşmede Erdoğan, mevkidaşına iki ülke arasında yeni bir dönem başladığını söyledi.

Erdoğan ardından Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’i kabul etti. İkili, ardından gazetecilerin karşısına geçti.

Erdoğan, yılda en az bir kez bir araya geleceklerini söyledi, “Mevcut olumlu ivmeyi daha da geliştirmek istiyoruz. Kuruluş bildirgesinde ifade edildiği üzere yılda en az bir kez bu buluşmayı gerçekleştirmeden iki ülke içinde hayırlı olacağını düşünüyorum” dedi.

İki ülkenin kültür ve turizm alanlarındaki ilişkileri geliştireceklerini vurgulayan Erdoğan, ticaret hacminin 10 milyar dolara çıkarılması konusunda mutabık kalındığını söyledi. Terörle mücadele konusunu ele aldıklarını aktaran Erdoğan, Lavrion Kampı’nın kapatılmasını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.

“Aynı deniz, coğrafyayı paylaşıyoruz” diyen Erdoğan, iki komşu arasında görüş ayrılığının olmasının çok normal olduğunu, çözülemeyecek sorunların olmadığını vurguladı, “Yeter ki büyük resme odaklanalım, denizi geçip derede boğulanlardan olmayalım” dedi.

Erdoğan, Miçotakis’i Ankara’ya davet etti.

Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis de Türkiye vatandaşlarına Yunanistan adalarında yedi günlük vize sağlanacağını söyledi:

“Vize meselesinde de daha yakın bir işbirliği konusunu ele aldık. Türk vatandaşlarına vize muafiyetini ele aldık. Türk vatandaşlarına Yunan adalarında yedi günlük vize sağlanacak. Zaman uygun olduğunda kıta sahanlığı ve deniz sahası meselelerini de konuşmaya hazır olacağız.”

Miçotakis, ekonomi, ikili ticaretin artırılması, göç gibi konuları ele aldıklarını ve önemli sonuçlar elde ettiklerini söyledi.

İletişim Başkanlığı’ndan bildirge

İletişim Başkanlığı Erdoğan’ın ziyaretlerinin ardından “Dostane İlişkiler ve İyi Komşuluk Hakkında Atina Bildirgesi“ni yayımladı:

“Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan ve Yunanistan Cumhuriyeti Başbakanı Sayın Kiryakos Miçotakis, kendi Hükümetlerini temsilen (müştereken “Taraflar” olarak anılacaktır), 7 Aralık 2023 tarihinde Atina’da, iyi niyet ve iş birliği ruhu içerisinde, Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan Cumhuriyeti arasındaki Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi’nin 5. toplantısına başkanlık etmiş olup,

PP1. İki ülke Hükümetleri arasında yenilenen iş birliği iradesini tanıyarak;

PP2. İki komşu ülke arasındaki bağların bölgenin refahını ve dinamizmini önemli ölçüde arttırma potansiyeline sahip olduğunun altını çizerek;

PP3. Dostluk ve karşılıklı güven ortamında her iki toplumun yararı için ortaklaşa çalışmaya devam etme ihtiyacını vurgulayarak;

PP4. Mevcut kurumsal mekanizmalar aracılığıyla ikili ilişkileri yoğunlaştırmayı amaçlayarak;

PP5. İyi komşuluk ilişkilerini geliştirmek amacıyla, her iki Tarafın da mevcut ve gelecekteki zorluklar karşısında birbirlerinin hukuki pozisyonlarına halel getirmeksizin dayanışma ruhunu geliştireceklerini vurgulayarak;

PP6. Söz konusu olumlu atmosferi ve gündemi teşvik etmek amacıyla, her iki Tarafın da sonuç odaklı bir yaklaşımla her düzeyde ziyaret teatisini teşvik edeceğinin altını çizerek;

PP7. Birleşmiş Milletler Şartı’nın temel amaçları ve uluslararası hukukun evrensel olarak kabul edilen ilkeleri arasında uluslararası barışın korunması ve devletler arasında dostane iş birliğinin yer aldığını anımsayarak;

PP8. Dostane ilişkileri, karşılıklı saygıyı, barış içinde bir arada yaşamayı ve anlayışı geliştirmeye ve aralarındaki her türlü anlaşmazlığı barışçıl yollarla ve uluslararası hukuka uygun olarak çözmeye kararlı olarak;

PP9. Özellikle ihtilaflı durumlardan ve olası tırmanmadan kaçınılmasının vurgulanması suretiyle, ikili ilişkilerin başarılı bir şekilde yönetilmesi için her düzeyde etkili iletişim kanallarının ve mekanizmalarının öneminin altını çizerek;

PP10. Her iki Tarafın da ilişkilerine, ekonomik alanda iş birliğinin arttırılması ve toplum düzeyinde bağların derinleştirilmesi, böylece iki komşu halkın refahına ve barış içinde bir arada yaşamasına katkıda bulunulması hedefiyle yaklaşacaklarını vurgulayarak, ayrıca bu amaçla, Ortak Eylem Planı aracılığıyla ekonomik ve ticari konularda pozitif gündemin teşvik edilmesinde kaydedilen önemli ilerlemeyi göz önünde bulundurarak, iki Tarafın ilave iş birliği konularını araştıracaklarının altını çizerek;

Aşağıdaki hususlar üzerinde anlaşmaya varmışlardır:

OP1. Taraflar, aşağıda kayıtlı sütunlar temelinde devamlı, yapıcı ve anlamlı istişarelerde bulunmayı kabul ederler:

(a) Siyasi Diyalog:

• ortak ilgi alanlarına giren konular hakkında,
• İstikşafi/İstişari görüşmeler;

(b) Geliştirilmiş Ortak Eylem Planı kapsamında, ticaret-ekonomi, turizm, ulaştırma, enerji, inovasyon, bilim ve teknoloji, tarım, çevre koruma, sosyal güvenlik ve sağlık, gençlik, eğitim, spor ve ortaklaşa kararlaştırılacak diğer alanlarda ortak çıkarlara yönelik adımları içeren, önemli ve somut çıktılar elde etmek, gündemi yapılandırılmış bir şekilde düzenlemek ve yeni maddelerle devamlı güncellemek amacıyla Pozitif Gündem;

(c) Yersiz gerginlik kaynaklarının ve bunlara ilişkin risklerin ortadan kaldırılmasına katkıda bulunacak, askeri alandaki tedbirleri de içeren Güven Artırıcı Önlemler.

OP2. Taraflar, söz konusu Bildirge’nin lafzını ve ruhunu zayıflatacak, itibarsızlaştıracak veya bölgelerinde barış ve istikrarın muhafazasını tehlikeye atacak her türlü beyan, girişim veya eylemden sarfınazar etmeyi taahhüt ederler.

OP3. Taraflar, aralarında ortaya çıkan herhangi bir anlaşmazlığı, doğrudan istişare yoluyla veya Birleşmiş Milletler Şartı’nda öngörülen, ortaklaşa belirlenecek diğer yollarla dostane biçimde çözmek için gayret göstereceklerdir.

İşbu Bildirge, uluslararası hukuk uyarınca Taraflar için bağlayıcı bir uluslararası anlaşma teşkil etmez. İşbu Bildirgenin hiçbir hükmü Taraflar için yasal haklar veya yükümlülükler yarattığı şeklinde yorumlanamaz.

Atina’da, 7 Aralık 2023 tarihinde, Yunanca, Türkçe ve İngilizce dillerinde ikişer nüsha olarak, tüm metinler eşit derecede sahih olmak üzere düzenlenmiştir. Yorum farklılığı halinde İngilizce metin esas alınacaktır.”