6 Ocak 2021’de ABD Kongresi’ne gerçekleşen baskın, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın başını ağrıtmaya devam ediyor. Colorado Yüksek Mahkemesi, baskında rol oynadığı gerekçesiyle Trump’ın, 2024’te ABD seçimlerine girememesine karar verdi. Colorado’nun aldığı bu karar şimdilik başkanlık seçimini etkilemiyor ancak Trump, eyalette yapılacak Cumhuriyetçi ön seçimlerinde yer alamayacak.
Cumhuriyetçilerin ABD Başkanı adaylığı için anketleri açık ara farkla önde götüren Trump’ın Colorado’da pusulada yer almayacak olması, kampanyası için önemli bir kayıp.
Colorado Yüksek Mahkemesi’nin, ABD anayasasındaki ayaklanmalarla ilgili bir maddeyi baz alarak karar aldığı belirtiliyor.
Ayaklanma yasası
ABD anayasasının 14. maddesinin 3. fıkrası, “ayaklanma yasası” olarak da biliniyor. Yasa uyarınca, anayasayı koruyacağına dair yemin eden ancak daha sonra anayasaya karşı ayaklanma veya isyana karışan kişiler Kongre’den, ordudan, federal ve eyalet makamlarından men ediliyor.
1868’de onaylanan yasayla, ABD İç Savaşı’ndan sonra Konfederasyon Ordusu’nda görev yapmış kişilerin yeniden güç elde etmesini engellemekti.
Yaklaşık 150 yıl sonra, bazı uzmanlar Trump’ın da ettiği yeminlere rağmen ABD Kongresi’ni karşısında aldığı yorumunu yapıyor.
Colorado’daki dava, “Sorumluluk ve Etik için Vatandaşlar” grubunun desteğiyle, Trump’ın 6 Ocak baskını rolü nedeniyle oy pusulasından diskalifiye edilmesi gerektiğini savunan bir grup Colorado seçmeni tarafından açılmıştı.
Bu yasa yüzünden tarihte neredeyse kimse ceza almadı. Trump davası kadar yüksek profilli bir dava, bu yasayı ilk kez gündeme taşıyor. ABD Kongresi 1919’da bir sosyalisti, Birinci Dünya Savaşı sırasında “ülkenin düşmanlarına yardım ve yataklık ettiği gerekçesiyle” Kongre’ye almayı reddetmişti.
Colorado’daki karar şu ana kadar sadece 5 Mart’ta yapılacak olan Cumhuriyetçi ön seçimi için geçerli. Trump bu oylamada oy pusulasında yer almayacak. Ancak kararın, Trump’ın 5 Kasım 2024’te yapılacak başkanlık seçimlerindeki durumunu da etkilemesi muhtemel.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Ayrıca bu karar, ABD’deki diğer davalara da emsal olabilir. Kilit eyaletlerden Minnesota ve Michigan’daki yüksek mahkemeler de benzer argümanları değerlendiriyor.
Seçim çalışmalarını sürdüren Donal Trump, Iowa’da düzenlediği mitingde karardan bahsetmedi.
Trump’ın avukatları “14. maddenin başkanlık için geçerli olmadığını savundu ve herhangi bir diskalifiye kararını derhal anayasal konularda son sözü söyleyecek olan ABD Yüksek Mahkemesi’ne götürecekleri” sözünü verdi.
Trump’ın avukatı, “6 Ocak’ta Kongre Binası’nda yaşananların ayaklanma olarak nitelendirilebilecek kadar ciddi olmadığını ve Trump’ın o gün Washington’da destekçilerine yaptığı açıklamaların ifade özgürlüğü kapsamında korunduğunu” savundu.