Editör: Gamze Elvan
6 Şubat 2023’te sabaha karşı 04.17’de merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi olan 7,7 ve dokuz saat sonra da merkez üssü Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi olan 7,6 büyüklüğünde iki deprem meydana geldi. Cumhuriyet tarihinin en büyük felaketi olan ve 11 ili etkileyen afette resmî rakamlara göre 53 bin 537 kişi yaşamını yitirdi, 107 bin 213 kişi de yaralandı. Kahramanmaraş Valisi Mükerrem Ünlüer’in açıklamasına göre Kahramanmaraş’ta 12 bin 713 kişi yaşamını yitirdi.
Çok soğuk bir havaydı. Ülke genelinde kar yağışı hâkimdi. Takvim 6 Şubat 2023’ü gösteriyordu. Depremi doğrudan yaşamayanların telefonları saat 04:17’de çaldı: “Çok büyük bir deprem oldu. Güneydoğu Anadolu yok oldu!”
Önce ne olduğunu, nasıl bir tablo ile karşılaşacağımızı bilemedik. 11 ilden ayrı ayrı görüntüler televizyonlara, internet sitelerine, sosyal medyaya yansıyordu.
O depremlerde can havliyle kendilerini dışarı atanlar, üstlerine ne bir mont ne de bir ayakkabı alabilmişlerdi.
Şehirler çok karanlıktı. Ama çok gürültülüydü. Herkes sevdiklerini, yakınlarını bulma derdindeydi. 10 dakika, bir saat önce uyudukları ev, onlara mezar oldu. Hayatlarını, mutluluklarını, üzüntülerini yaşadıkları bu dünya artık yoktu. Geriye sadece acı, çaresizlik, öfke kaldı.
İlk gün
Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesi olan 7,7 büyüklüğündeki deprem Kahramanmaraş, Kilis, Diyarbakır, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Şanlıurfa, Adıyaman, Malatya, Hatay ve Elazığ’ı vurdu.
Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı’nın (AFAD) verilerine göre 7,7 büyüklüğündeki deprem, 7 kilometre derinlikte meydana geldi.
AFAD, saat 13.24’te merkez üssü Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesi olan 7,6 büyüklüğünde bir deprem daha meydana geldiğini açıkladı. Saat 13.24’te meydana gelen depremin derinliği 7 kilometre olarak belirtildi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Depremin ardından çok sayıda bina yıkıldı. Yıkılan binaların bulunduğu bölgelerde arama kurtarma çalışmaları başlatıldı. Artçı sarsıntılar nedeniyle yurttaşlardan binalara girmemeleri istendi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, saat 18.30 itibarıyla Kahramanmaraş’ta 234 kişinin yaşamını yitirdiğini, bin 700 kişinin ise yaralandığını açıkladı.
Kahramanmaraş Valisi Ömer Faruk Coşkun, “Şu an yıkılan bina ile ölü ve yaralı sayısı vermemiz mümkün değil. Hasar ciddi” açıklamasında bulundu.
Depremin büyüklüğü nedeniyle hükümet deprem bölgesi için uluslararası yardımı da içeren dördüncü seviye alarm ilan etti.
Tüm bu olanlardan sonra 8 Şubat 2023’te 11 ilde 90 gün süre boyunca olağanüstü hal (OHAL) ilan edildi.
Yardımlara el konuldu
Öyle büyük yıkımdı ki bu, Türkiye depremden etkilenenler için seferberlik başlattı.
Yiyecek, battaniye, kıyafet yardımları tırlarla bölgelere gönderildi. Valilikler, belediyeler seferber oldu.
Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesinde depremin ilk gününden beri Kriz Koordinasyon Merkezi olarak kullanılan Hasankoca Mahallesi Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği’nde toplanan yardımlara 14 Şubat 2023’te kaymakamlık tarafından OHAL gerekçe gösterilerek el konuldu.
Medyascope Haber Müdür Yardımcısı Senem Büyüktanır anında derneğe gitti. Derneğin sadece yardımların toplandığı değil, aynı zamanda depremden kurtulan vatandaşların barındığı bir yer olduğuna tanık oldu.
Çadırlar kuruldu
Yardımlar geç geldiği gibi, yurttaşların başını koyacak çadırlar, konteynerler de geç geldi. Hijyen sorunu ise hep baki idi. Medyascope muhabiri Cansu Timur ve Enes Berk Demirkol’un Kahramanmaraş’tan 23 Şubat 2023’te aktardığına göre çadırlar, konteryerler şehre kurulmuş olsa da tuvalet, duş ve çamaşır makineleri yetersiz kaldı.
Sel vurdu
Depremin en çok can kaybı ve yıkıma neden olduğu Kahramanmaraş’ın Pazarcık ilçesini 20 Nisan 2023’te sel vurdu. Hortum nedeniyle bir kişi yaşamını yitirdi, 44 kişi yaralandı. En az 170 çadır ise hasar gördü.
- Deprem bölgesini hortum vurdu | Kahramanmaraş-Pazarcık’ta 1 kişi yaşamını yitirdi, 44 kişi yaralandı
Konut teslimi yapılacak
AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 8 Şubat 2023’te günü Kahramanmaraş’ta incelemelerde bulundu. Depremin vurduğu 11 ilde toplu konutları bir yıl içinde tamamlamayı planladıklarını belirten Erdoğan, ilk etapta her aileye 10’ar bir liralık destek vereceklerini söyledi.
Vali Mükerrem Ünlüer’in depremlerin birinci yıldönümü nedeniyle yaptığı açıklamada aktardığına göre 7 bin 491 bina depremin ilk anında yıkıldı.
Mükerrem Ünlüer, 6 Şubat 2024’te 10 bine yakın hak sahibinin kura çekilerek anahtar teslimi yapacaklarını aktardı:
“Depremin sene-i devriyesi olan 6 Şubat’ta, 10 bine yakın hak sahibimiz için kura çekilerek anahtar teslimi yapılacak. En kısa sürede kalıcı konutları ve köy konutlarını tamamlayarak vatandaşlarımızı buralara yerleştirmek için gayret sarf ediyoruz.”
Vali Mükerrem Ünlüer, kentte 53 bini aşkın binanın hasar gördüğünü söyledi.
Ünlüer, “İlimizde 46 bin konutun yapılmasını planladık. Bunların 30 binini TOKİ kanalıyla merkezlere, 15 binini de köylere yapacağız. Şu an itibarıyla 32 bin konutumuzun yapımı devam ediyor. Yakında yaklaşık 10 bin konutumuzun hak sahibi vatandaşlarımıza teslimatını yapacağız” diye konuştu.
AA’nın haberine göre Kahramanmaraş’ın ilçelerine göre kurası çekilecek TOKİ’nin kalıcı konut sayıları şöyle:
Elbistan bin 538, Pazarcık 839, Afşin bin 548, Dulkadiroğlu ve 12 Şubat 2 bin 286, Göksun 863, Türkoğlu bin 50.
Kahramanmaraş’ın ilçelerine göre teslim edilecek köy tipi afet evlerinin sayısı şöyle:
Elbistan 269, Pazarcık 160, Afşin 37, Dulkadiroğlu ve 12 Şubat 129, Göksun 128, Türkoğlu 374, Çağlayancerit 50 ve Nurhak 20.
AFAD İl Müdürlüğü’nün verilerine göre Kahramanmaraş’ta, 6 Şubat’taki depremlerin ardından farklı kentlere giden 429 bin 729 kişiden 312 bin 456’sı yeniden memleketine döndü.
Ebrar sitesi davası
Büyük yıkıma uğrayan Ebrar Sitesi ile ilgili davanın ilk duruşması yapıldı. 22 bloktan oluşan ve 1997’den 2011 yılına kadar etaplar halinde inşa edilen sitede, deprem sonrası sadece dört blok ayakta kalabildi. Sitenin, zemin sıvılaşması riski taşıyan alüvyonlu bir bölge üzerinde kurulduğu, zemin etüt raporunun yasal prosedürlere uygun olarak yapılmadığı ve inşaat malzemelerinin kalitesiz olduğu belirtiliyor.
Deprem | MEDYASCOPE KAHRAMANMARAŞ’TA | Ebrar Sitesi artık devasa bir mezar
57 kişinin yaşamını yitirdiği L Blok ile ilgili 7 kişiye yönelik “bilinçli taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olma” suçlamasıyla 22,5 yıla kadar hapis cezası istemiyle açılan davada önemli iddialar ortaya konuldu. Aile avukatlarından Şuayip Polat’ın aktardığına göre, sitede kullanılan beton kalitesi ve demirin projeye uygun olmadığı tespit edildi.
Davada, aralarında Kooperatif Yönetim Kurulu üyeleri Ahmet Doğan ve Ahmet Tepebaşı ile bir teknik personelin de bulunduğu 3 kişi tutuklu yargılanırken, 4 kişi tutuksuz yargılanıyor. İlk duruşma, Kahramanmaraş 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü ve bir sonraki duruşma 24 Nisan’a ertelendi.
