Güney Amerika ülkesi Venezuela’da muhalefetin – adayı Edmundo González’in zafer iddiasına rağmen, iktidardaki lider Nicolas Maduro’nun kazandığını deklare ettiği seçimler, ülkedeki siyasi dengeleri ve Colectivos’un etkisini yeniden şekillendiriyor. Seçimlerin ardından Maduro’nun milisleri yeniden tartışılmaya başlandı. Medyascope Dış Haberler Servisi Venezuela’nın tartışmalı silahlı grupları Colectivos’un kim olduğunu derledi.
Venezuela’da 28 Temmuz 2024 tarihinde gerçekleşen cumhurbaşkanlığı seçimleri, ülkenin siyasi tarihinde yeni bir dönüm noktası oldu. Muhalefet adayı Edmundo González ile iktidar partisinin adayı Nicolás Maduro arasında geçen seçim, başından sonuna kadar tartışmalarla gölgelendi. Seçim gecesi, muhalefet cephesi zafer ilan ederken, Ulusal Seçim Konseyi (CNE) Maduro’nun %51 oy oranıyla kazandığını açıkladı. Bu sonuç, ülke genelinde protestolara ve uluslararası toplumdan gelen sert tepkilere yol açtı.
Edmundo González, seçim gecesi yaptığı açıklamada, “Venezuela halkı değişim istediğini net bir şekilde gösterdi. Bu seçimi kazandık ve sonuna kadar mücadele edeceğiz” dedi. Maduro ise, seçim sonuçlarını “halkın iradesi” olarak nitelendirdi ve muhalefeti darbecilikle suçladı. “Bolivarcı devrim bir kez daha zafer kazandı. Emperyalizmin oyunlarına karşı halkımız direndi” açıklamasında bulunan Maduro, protestolara karşı sert önlemler alınacağının sinyallerini verdi.
Bu gelişmeler ışığında, ülkenin tartışmalı silahlı grupları olan Colectivos‘un rolü de yeniden sorgulanıyor. Geçmişte Maduro yönetiminin “sosyalizmin melekleri” olarak nitelendirdiği bu gruplar, son seçimlerde beklenmedik bir durumla karşı karşıya kaldı.
Colectivos, Venezuela’nın siyasi sahnesinde hem destek hem de korku uyandıran silahlı gruplar olarak öne çıkıyor.
Venezuela’da, hükümet yanlısı silahlı gruplar olan “Colectivos” veya “kolektifler”, ülkenin siyasi ve sosyal yapısında tartışmalı bir rol oynuyor. Colectivos’un kökenleri 1960’lara, Küba Devrimi’nden ilham alan sol kentli isyancı grupların oluşumuna dayanıyor. Başlangıçta sosyal adalet için mücadele eden bu gruplar, zamanla evrim geçirerek Hugo Chavez’in “21. Yüzyıl Sosyalizmi”ni desteklemeye başladılar.
Chavez döneminde teşvik edilen ve sübvanse edilen Colectivos, devrimin koruyucuları olarak silahlandırıldı. Ancak bu grupların hepsi aynı şekilde faaliyet göstermiyor; bazıları toplum çalışmaları yaparken, diğerleri daha militanlaşmış durumda.
Colectivos’un faaliyetleri, toplum hizmetinden yasa dışı eylemlere kadar geniş bir yelpazede değişiklik gösteriyor.
Juan Contreras gibi eski kentli gerillalar, colectivos içinde toplum radyosu işletmek ve hükümet sosyal programlarını teşvik etmek gibi barışçıl faaliyetler yürütüyor. Contreras, “halk gücünü” savunmaya adanmış bir lider olarak öne çıkıyor.
Öte yandan, bazı Colectivos grupları yıllardır silahlarını yasa dışı amaçlar için kullanıyor. Yargısız infazlar, adam kaçırma, şantaj ağları yönetme ve uyuşturucu ticareti gibi faaliyetlerde bulundukları iddia ediliyor.
La Pedrita Colectivos’unun lideri Valentin Santana örneğinde olduğu gibi, bazı liderler hakkında çıkarılan tutuklama emirlerine rağmen özgürce dolaşabiliyor. Bu durum, hükümetin bu gruplar üzerindeki kontrolünün sorgulanmasına neden oluyor.
Colectivos, muhalefet gösterilerinde hükümet yanlısı bir güç olarak aktif rol oynuyor.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Seçim sonuçlarını tanımayacaklarını açıklayan muhalefet lideri Maria Corina Machado’nun düzenlediği mitinglerde, Colectivos üyeleri sıklıkla göz yaşartıcı gaz ve ateşli silahlarla müdahale ediyor. Bu olaylar, Colectivos’un polis ve Ulusal Muhafızlardan daha fazla korkulmasına neden oluyor.
Maduro, Colectivos’u toplum yararına çalışan örgütler olarak övüyor ve onların 20 yıldır halkın örgütlenme biçimi olduğunu söylüyor. Ancak, göz yaşartıcı gaz ve silah taşıma izinlerini nasıl elde ettikleri sorusu yanıtsız kalıyor.
Colectivos liderleri, ABD’ye karşı sert bir tutum sergiliyor ve olası bir müdahaleye karşı silahlı direniş çağrısı yapıyor.
Antímano mahallesinden yayın yapan radyo programcısı ve colectivos lideri Naudy Mendez, ABD’ye karşı sert tehditler savuruyor. Mendez, olası bir ABD müdahalesine karşı silahlı direnişe hazır olduklarını vurguluyor.
Mendez, colectivos’un hükümetten askeri ve siyasi eğitim aldığını iddia ediyor, ancak hükümetle koordinasyonları ve finansmanları hakkında detay vermiyor. Buna rağmen, colectivos’un Maduro’nun iktidarını koruma stratejisinin iyi organize edilmiş bir parçası olduğu görülüyor.
Muhalefet aktivisti Julio Cesar Reyes, colectivos’un muhalifleri tehdit etmek ve sindirmek için kullanıldığını öne sürüyor. Reyes, colectivos üyelerinin evine gelerek kendisini uyardığını ve ailesi önünde silahla tehdit edildiğini anlatıyor.
Colectivos’un rolü ve geleceği, Venezuela’nın siyasi krizinin çözümünde önemli bir faktör olarak görülüyor.
Maduro yönetimi, colectivos’u devrimci mücadelenin ön saflarındaki örgütleyiciler olarak görürken, muhalefet onları kısmen motosiklet kulübü, kısmen ölüm mangası olarak nitelendiriyor. Venezuela’nın siyasi ve ekonomik krizi derinleştikçe, bu grupların kontrolden çıkma endişesi artıyor.
Sonuç olarak, colectivos Venezuela’nın karmaşık siyasi ve sosyal dokusunun tartışmalı bir parçası olmaya devam ediyor. Bir yandan toplumsal hizmetler sunarken, diğer yandan şiddet ve yasadışı faaliyetlerle anılan bu gruplar, ülkenin geleceğindeki rollerini korumaya kararlı görünüyor.
