Li Kela Zerzewanê ya Amedê ku her sal bi sedan dildarên asîmanê li hev kom dike, îsal jî barana meteoran dê bê temaşekirin. Rêveberiya Çinarê bang li hemwelatiyên ku dixwazin vê bûyera asîmanî bibînin dike û dibêje “Doşeka xwe bîne û were”.
Li Amedê, dildarên asîmanê yên ku dixwazin barana meteorên bibînin, dê li Kela Zerzewanê ya 3 hezar salî ya li navçeya Çinarê bicivîn. Amadekariyên ji bo temaşekirina barana meteorên li Kela Zerzewanê hatine temamkirin. Qeymeqamtiya Çinarê, bi motîva “Doşeka xwe bîne were” bang li dildarên asîmanê kir ku di 12’ê Tebaxê de, di navbera saet 20:00 û 02:00’an de beşdarî “Çalakiya Barana Meteorên” bibin. Ev çalakî ji aliyê Qeymeqamtiya Çinarê û Komeleya Lêkolîn, Pêşxistin û Ciwanan a Navneteweyî ve tê organîzekirin.
Kela Zerzewanê, komplekseke kelehê ya antîk e ku li navçeya Çinarê ya Amedê ye. Dîroka vê avahiya balkêş digihîje sedsala 4’an beriya zayînê û şopa dîrokê heta roja me ya îro tîne. Keleh, ne tenê cihekî leşkerî ye, lê di heman demê de navendeke girîng a bazirganiyê û wargeheke olî ye jî. Ev yek bi berhemên ku di kolanên ku ji sala 2014’an ve li bin serokatiya Doç. Dr. Aytaç Coşkun tên meşandin, hatiye îspatkirin.
Dîroka Kela Zerzewanê dirêj û dewlemend e. Tê texmînkirin ku di serdema Asûrî de kelehek bi navê Kinabu li vir hebû û di serdema Persî de jî dihat bikaranîn. Navê antîk ê kelehê bi îhtimaleke mezin Samachi bû. Di sedsala 3’yan piştî zayînê de, di serdema Romayê de avahiyên sereke yên leşkerî hatin avakirin. Keleh heta sala 639’an, dema ku ji aliyê artêşên Îslamê ve hat fethkirin, bê navber hat bikaranîn. Sûr û avahiyên wargeh di serdema Anastasios I û Justinianos I de hatin tamîrkirin û ji nû ve avakirin.
Girîngiya Kela Zerzewanê di gelek aliyan de xwe nîşan dide. Ew yek ji wargehên leşkerî yên herî baş parastî yên cîhanê ye. Perestgeha Mithras a dawî ya ku li cîhanê hatiye dîtin, li vir hatiye derxistin. Di kolanên arkeolojîk de gelek berhemên girîng ên wek hemamên Romayê, gorên monumental, dêr, agora û kemerên avê hatine dîtin. Ji ber van taybetmendiyên xwe yên bêhempa, Kela Zerzewanê di Lîsteya Demkî ya Mîrateya Cîhanê ya UNESCO’yê de cih digire.
Wateya Kela Zerzewanê û girîngiya wê ne tenê ji bo gelê herêmê, lê ji bo tevahiya cîhanê nirxeke mezin e. Ev keleha antîk, ji bo kesên ku dixwazin girêdanên xwe yên bi dîrokê re keşif bikin, wek cewherekê ye ku amade ye deriyên xwe veke. Bi çalakiyên wek “Barana Meteora”, Kela Zerzewanê ne tenê bûye cihê lêkolîna dîrokî, lê herwiha bûye navendeke çandî û civakî ya girîng jî.
