TÜSİAD ve Eğitim Raporu Girişimi tarafından hazırlanan rapora göre, öğrencilerin yüzde 31’i okuldan önce hiç kahvaltı yapmıyor. Yüzde 19,2’si parası olmadığı için en az bir gün aç kalıyor. Ayrıca, öğrencilerin yüzde ikisi okuldan sonra hiç akşam yemeği yemiyor. Okulda şiddet ve güvenlik sorunları da dikkat çekiyor. Öğrencilerin yüzde 25’i okulda çete halinde gezen öğrenciler gördüğünü, yüzde 26’sı ise okulda silah veya bıçak taşıyan akranlarıyla karşılaştığını belirtiyor.
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) ve Eğitim Raporu Girişimi (ERG) “Geleceğin Dünyasına Hazırlanırken Eğitime Bakış – PISA 2022 Bulguları Işığında Türkiye’de Eğitimin Durumu Araştırması” adlı bir rapor yayımladı.
TÜSİAD Başkanı Orhan Turan ve Milli Eğitim Bakanı (MEB) Yusuf Tekin’in de katıldığı “Geleceğimiz İçin Eğitimi Birlikte Konuşmak” başlıklı konferansta açıklanan veriler endişe verici düzeyde.
PISA 2022’ye katılan 15 yaşındaki öğrenciler üzerinden yapılan çalışmaya göre Türkiye’deki bazı okullarda çeteleşmiş gruplar ve birbirlerini tehdit eden öğrenciler bulunuyor. Ayrıca, bazı öğrenciler kahvaltı yapmadan okula geliyor ve parası olmadığı için aç kalıyor.
Raporda hangi veriler var?
Raporda, öğrencilere bir hafta içinde ne sıklıkla kahvaltı ve akşam yemeği yedikleri soruldu. Öğrencilerin yüzde 31’i, yani her üç öğrenciden biri, okuldan önce hiç kahvaltı yapmadıklarını belirtti. Ayrıca, haftada en az bir gün kahvaltı yapmayan çocukların oranı yüzde 60’a kadar çıkıyor.
Her gün aç kalan öğrenciler var
Rapora göre, öğrencilerin yüzde 2’si okuldan sonra hiç akşam yemeği yemiyor, yüzde 10’u ise haftada bir gün akşam yemeği yemiyor. Türkiye’de öğrencilerin yüzde 19,2’si en az bir gün parası olmadığı için yemek yiyemiyor. Ayrıca, yüzde 1,9’u parası olmadığı için her gün aç kalıyor.
Öğrenciler okulda şiddet araçlarını görüyor
Çalışmada çocuklara yönelik riskler de incelendi. PISA 2022’ye Türkiye’den katılan öğrencilerin yüzde 25’i son dört hafta içinde okulda çete halinde gezen öğrenciler gördüğünü belirtti. Ayrıca, öğrencilerin yüzde 26’sı okulda silah veya bıçak taşıyan akranlarıyla karşılaştı. Bu oranlara göre, neredeyse her dört öğrenciden biri akranlar arası şiddete maruz kalıyor. Çalışmada çocukların yüzde 28’i, bir öğrencinin başka bir öğrenciyi yaralamakla tehdit ettiğine dair duyumlar aldıklarını paylaştı.
Rapor, benzer akademik başarıya sahip çocukların genellikle aynı okullarda eğitim gördüğünü ancak farklı akademik başarı düzeyine sahip çocukların aynı okulda olma olasılığının daha düşük olduğunu ortaya koydu.
Fen ile meslek lisesi arasındaki fark 10 eğitim öğretim yılına eşit
Verilere göre, fen liseleri ile mesleki ve teknik Anadolu liseleri arasında 203 puanlık bir fark bulunuyor. Bu fark, yaklaşık 10 eğitim-öğretim yılına eşdeğer bir süreyi ifade ediyor.
Çalışmanın diğer bulgularından biri de öğrencilerin genel olarak hayatlarından ne kadar memnun oldukları. OECD ülkeleri arasında, en yüksek memnuniyet puanı 7,4 ile Finlandiya’da görülürken, en düşük puan 4,9 ile Türkiye’de bulunuyor. Bu sonuç, Finlandiya’daki öğrencilerin hayatlarından daha memnun olduğunu, Türkiye’deki öğrencilerin ise daha az memnun olduğunu gösteriyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Rapor, 2022 yılında Türkiye’de 0-17 yaş aralığındaki çocukların yüzde 43,6’sının yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olduğunu ortaya koydu. Ayrıca, öğrencilerin devamsızlık durumları da raporda yer aldı. Buna göre ilkokulda öğrencilerin yüzde 2,7’si, ortaokulda yüzde 4,1’i ve ortaöğretimde yüzde 4,6’sı üç aydan uzun süre devamsızlık yapmış.
Öğrencilerin yüzde 14’ü çalışıyor
Uzmanların hazırladığı verilere göre, Türkiye’de öğrencilerin yüzde 14’ü okuldan önce ve sonra haftada en az bir gün çalışıyor. Ayrıca, yüzde 5’i okuldan önce, yüzde 6’sı ise okuldan sonra her gün çalışarak para kazanıyor.
Raporda, Türkiye’nin akademik başarı açısından dayanıklılık ve sosyoekonomik adalet kriterlerini karşılamadığı belirtiliyor. Türkiye’nin matematik ortalama puanı OECD ortalamasının altında kalıyor. Öğrenci refahına göre dayanıklılık konusunda ise Türkiye’deki öğrencilerin okul aidiyeti seviyesi OECD ortalamasının altında. 2018 yılına kıyasla aidiyet endeksinde ciddi bir düşüş gözlemlenmiş. Bu nedenle Türkiye, dayanıklı sistemler arasında yer almıyor.
Bakan Tekin müfredatı eleştirenlere yanıt verdi, yenilikleri anlattı
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin, konferansta yaptığı konuşmada okula aç giden çocuklar ve şiddete değinmedi. Yeni müfredatın yeniliklerini açıkladı. Tekin, müfredatın kolektif bir emeğin ürünü olduğunu ve hem mevcut ihtiyaçlara hem de geleceğin eğitim gereksinimlerine uygun, esnek ve dinamik bir yapıya sahip olduğunu belirtti. Ayrıca, müfredata katkı sunmak isteyen herkesin kapılarının açık olduğunu vurguladı.
Bakan Tekin, eğitim reformlarına karşı çıkanların ideolojik ön yargılarla hareket ettiğini ifade ederek eleştirilerin müfredatın içeriğiyle değil, ideolojik yaklaşımlarla ilgili olduğunu savundu. Atatürk’ün belirlediği milli terbiye programı doğrultusunda erdemli ve milli değerlere sahip bireyler yetiştirme hedeflerini de hatırlatarak eleştirilere atıf yaptı.
Dört yeni okul modeli hayata geçecek
Bakan Tekin yapılan çalışmalar sonucu mesleki eğitim alan ortaöğrenim öğrenci oranının geçen yıla göre yaklaşık yüzde 15 oranında arttığını söyledi. Tekin, mesleki eğitimi daha erken yaşlarda teşvik etmek amacıyla ortaokulların 7. ve 8. sınıflarında “zanaat atölyeleri” oluşturduklarına dikkat çekti. “Bu yıldan itibaren Mesleki ve Teknik Anadolu liselerinin bünyelerinde ortaokullar açmayı planlıyoruz. Böylece genç nüfusun meslek seçimini daha erken yapmasına, seçtiği mesleği sevmesine ve daha donanımlı yetişmesine katkı sağlamış olacağız.
Bakan Tekin, bu okullarda meslek seçiminin önemini vurgulayacaklarını, ayrıca geleceğin meslekleri ve mevcut meslekler hakkında bilgilendirme yapacaklarını belirtti. İş hayatının gerektirdiği kavramsal çerçeveler, sektörel temel beceriler ve mesleğe geçiş süreçleri üzerine de odaklanacaklarını ekledi.
Bakan Tekin ayrıca Türkiye genelinde mesleki ve teknik eğitim mezunlarının istihdamını artırmak amacıyla dört yeni okul modeli geliştirdiklerini duyurdu. Bu modeller şunları içeriyor: “Bölge”, “İhtisas”, “Sektör içi” ve “Sektöre entegre”. Ayrıca, bu okullarda “Ahilik Kültürü ve Girişimcilik” derslerinin de okutulacağını belirtti.
Yeni müfredatın odak noktası: Değerler eğitimi
Eğitim uzmanları, “Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli” isimli yeni müfredatı da değerlendirdi. Bu modelin öğretim programlarının odak noktasının değerler eğitimine kaydırıldığı, evrensel değerler yerine daha çok ahlaki ve milli değerlere vurgu yapıldığı belirtildi.
Uzmanlar, müfredatın merkezinde yer alan beceri odaklı yaklaşımın, öğrencilerin eleştirel düşünme ve sorun çözme yeteneklerini geliştirmeyi amaçladığını ifade etti. Ancak uzmanlar bu hedeflerin net bir şekilde tanımlanmamış olması, uygulanma şekli ve öğretmenlerin süreci nasıl yöneteceği konusundaki belirsizlikler konusunda endişe duyduklarını belirttiler.
Uzmanlar çözüm önerilerini anlattı
Raporda, politika yapıcılar ve alanda çalışanlar için çeşitli önerilere de yer verildi. Öncelikli olarak, sosyo-ekonomik durumun eğitime olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla müdahale politikalarının geliştirilmesi gerektiği vurgulandı. Ayrıca, kamu ve özel sektör ortaklığında geliştirilecek stratejilerle gençlere geleceğin becerilerinin kazandırılması gerektiği belirtildi. Türkiye’ye özgü başarılı, kapsayıcı ve dayanıklı eğitim politikalarının ele alınması, farklı uzmanların bir araya getirilerek geniş bir platformda tartışılması ve uygulanması gerektiği ifade edildi.
