Erzincan-İliç Çöpler Altın Madeni’nde 13 Şubat 2024’te 10 milyon metreküp siyanürlü toprağın kayıp, dokuz işçinin hayatını kaybetmesinin üzerinden yaklaşık bir yıl geçti. Hazırlanan iddianame kabul edilip 17 Mart’a duruşma tarihi verildi. Ancak son teslim tarihi 5 Ekim 2024 olan TBMM İliç Maden Kazası Araştırma Komisyonu Raporu hâlâ tamamlandı. CHP, rapor için Meclis Başkanlığı’na başvurdu.
Erzincan-İliç’te Anagold Madencilik A.Ş.’ye ait Çöpler Altın Madeni’nde meydana gelen ve dokuz kişinin yaşamına mâl olan facianın üzerinden bir yıla yakın zaman geçti.
İliç Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturma tamamlandı ve iddianame kabul edildi. Erzincan 1. Ağır Ceza Mahkemesi’ne gönderilen iddianamede 43 sanıktan 12’si asli, 31’i tali kusurlu bulundu. İlk duruşma 17 Mart’ta yapılacak.
İddianamede tüm şüphelilerin, “taksirle ölüme ve yaralanmaya neden olmak” suçundan 2 yıldan 15’er yıla kadar hapisle cezalandırılması talep edildi. Bu kişiler arasında, Anagold Ülke Müdürü ve Yönetim Kurulu Başkanı Cengiz Yalçın Demirci ile Anagold’un büyük ortağı SSR Mining’in Global Projeler Başkan Yardımcısı John Harmse de yer alıyor.
İddianamede, ifadeler, dosyalar, ölçüm sonuçları ve adli tıp raporu gibi incelenen deliller sıralandı. Bunlar arasında bilirkişi raporları ve İliç Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan “Ek kovuşturmaya yer olmadığına dair karar” da yer aldı.
Bu kararda, 7 Ekim 2021 tarihli Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporuna onay veren ve imzası bulunanlar hakkında kovuşturmaya yer olmadığı yönünde karar alındığı belirtiliyordu.
Bakan ve kamu görevlileri sorumlu tutulmadı
Ek kovuşturmaya yer olmadığına dair kararda, “07.10.2021 tarih ve 6421 kayıt sıra numaralı Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunda onay ve/veya imzası bulunan Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı yetkilileri hakkında üzerlerine atılı suçların unsurları itibarıyla oluşmamış olması nedeniyle kamu adına ayrı ayrı kovuşturmaya yer olmadığına” deniyordu.
Ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarında görevli kamu görevlileri ve diğer kişiler hakkında da kavuşturmaya yer olmadığı yönünde karar verildi.
Duruşmaya sayılı günler kala Meclis raporu ortada yok
17 Mart’ta ilk duruşması yapılacak İliç dosyasında eksikliklere yönelik tepkiler sürüyor.
Facianın ardından Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), 14 Şubat 2024’te “Erzincan’ın İliç İlçesindeki Bir Altın Madeninde Meydana Gelen Kazanın Araştırılması ve Benzer Kazaların Önlenmesi İçin Kurulan Meclis Araştırma Komisyonu”nu oluşturdu.
Önergenin sahibi milletvekilleri arasında CHP, AKP, Saadet Partisi, DEM Parti, İYİ Parti ve MHP’den isimler yer aldı. Komisyon, 31 Mart Yerel Seçimleri nedeniyle faaliyetine 18 Nisan’da başladı. TBMM’nin internet sitesindeki bilgiye göre komisyonun görev süresi üç ay olarak belirlendi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Faciayla ilgili soruşturma devam ederken CHP, “tespit ve görüşlerini” içeren raporunu komisyona sundu. Bu raporda, madendeki faciadan birinci derecede Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum sorumlu tutuldu.
Son tarihin üzerinden 3 ay geçti
Maden faciasının üzerinden 11 ayı aşkın süre geçerken komisyon tarafından hazırlanacak rapor henüz açıklanmadı. CHP Zonguldak Milletvekili ve komisyon üyesi Deniz Yavuzyılmaz, 31 Ekim 2024’te TBMM Başkanlığı’na dilekçe verdi. Dilekçesinde komisyonun 18 Nisan’da çalışmalara başladığını hatırlatan Yavuzyılmaz, komisyon raporunun 5 Ekim’de TBMM Başkanlığı’na sunulması gerektiğini söyledi.
Raporun teslim tarihi olan 5 Ekim 2024’ün üzerinden 100 günden fazla zaman geçmesine rağmen rapor henüz teslim edilmedi.
Meclis Başkanı’nı göreve davet ediyoruz
Konuyla ilgili sosyal medyadan açıklama yapan Yavuzyılmaz şöyle dedi:
“Kartalkaya ve İliç facialarında yürütülen soruşturmaların ortak yanı: AK Parti’nin bilirkişi süreçlerine müdahalesi. Peki İliç faciasının bilirkişi süreçlerine nasıl müdahale edildi?
İliç bilirkişi heyeti raporunda; facianın ana nedenlerinden biri olarak tespit edilen altın madenindeki 2.Kapasite artışına, ÇED Olumlu Kararı veren yetkilileri Asli Kusurlu buldu. Ardından dönemin Çevre Bakanı Murat Kurum’un imzasıyla, ÇED Olumlu Kararı verilmesine Olur verdiği belgeyi ortaya çıkardık. Bunun üzerine AK Parti düğmeye bastı. Önce Murat Kurum’un faciada asli kusurlu olduğuna işaret eden bilirkişi raporunu hazırlayan heyet değiştirildi.Sonra yeni bilirkişi heyetine yeni rapor hazırlatıldı. Yeni raporda Murat Kurum’un Asli Kusuru buharlaştırıldı.
Şimdi de Meclis İliç Araştırma Komisyonu Raporu yok ediliyor. Raporun meclise sunulması gereken son tarihin üzerinden 110 gün geçmesine rağmen rapor ortada yok. AK Parti işine gelmeyen kanıtların da yer aldığı raporu tamamlatmıyor, teslim edilmesini engelliyor. Konuyla ilgili tekrar resmi başvuruda bulunduk. Meclis Başkanını görevini yapmaya çağırıyoruz.”