İsrail, 7 Ekim Hamas saldırısından sonra savunma sanayisinde köklü değişikliklere devam ediyor. Ortadoğu’da bir çok noktada saldırılarına devam eden ülke, Amerika Birleşik Devletleri’ne olan bağımlılığını azaltmak için yerli üretimi artırıyor. Dünya silah pazarında payını büyütmeyi hedefleyen İsrail, 2025 savunma bütçesini 108 milyar şekele (30 milyar dolar) çıkarıyor.
İsrail, savaş başladığından beri savunma harcamalarını ciddi ölçüde artırıyor. Ülke, 2024’te savunma için rekor bütçe ayırmıştı. Hükümet, 2025 savunma bütçesini 108 milyar şekele (30 milyar dolar) çıkarmayı planlıyor. Bu miktar geçen yıla göre yüzde 30 artış demek.
Stockholm Barış Araştırmaları Enstitüsü verilerine göre İsrail, 2023’te dünyanın en büyük sekizinci silah ihracatçısı oldu. Üç İsrailli şirket, dünyanın en büyük 50 savunma şirketi listesinde yer alıyor. Bu şirketler geçen yıl yüzde 15 büyüdü.
İsrailli şirketlerin sipariş defterleri doluyor
İsrail’in en büyük silah üreticisi Elbit Systems‘in sipariş miktarı 22.1 milyar dolara ulaştı. Bu rakam geçen yıla göre yüzde 33 arttı. Demir Kubbe sistemini üreten Rafael’in siparişleri yüzde 38 artışla 60.1 milyar şekele (16 milyar dolar) yükseldi.
İsrail Havacılık Sanayii’nin sipariş defteri ise yüzde 50 artışla 24.9 milyar dolara çıktı. Şirket bu hafta Slovakya ile 580 milyon dolarlık Barak MX hava savunma sistemi anlaşması imzaladı. İsrail Savunma Bakanlığı ile Arrow 3 füze üretimini artırma konusunda anlaştı.
Ambargo ihtimaline karşı yerli üretime öncelik veriliyor
İsrail Savunma Bakanlığı, dışa bağımlılığı azaltmak için yerli üretime ağırlık veriyor. Bakanlık, şirketlerin ihracatını artırmak için yabancı alıcılara yönelik kısıtlamaları hafifletiyor. Elbit Systems, Amerikan General Dynamics şirketinden alınan hava bombalarını üretecek.
Rusya gerilimi İsrail’e yeni pazarlar açılıyor
Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrası Avrupa ülkeleri silahlanmaya başladı. İbrahim Anlaşmaları Körfez ülkelerinde yeni pazarlar açtı. Asya ülkeleri Çin’in genişlemesinden endişe duyuyor. Bu gelişmeler İsrail silah ihracatını artırdı.
İsrail, son dönemde önemli askeri teknoloji başarıları elde etti. Ülke, İran’a karşı havadan fırlatılan balistik füzeleri kullandı. Bu başarılar, İsrail silahlarına olan ilgiyi artırdı. İsrail şirketleri yurt dışına daha fazla silah satabilmek için çalışıyor.
ABD İsrail’e silah desteği azalıyor
ABD, İsrail’e her yıl 3.2 milyar dolarlık askeri yardım yapıyor. Bu paranın 725 milyon dolarını İsrail kendi ülkesinde silah üretimi için kullanabiliyor. Ancak yeni anlaşmaya göre İsrail’in kendi ülkesinde harcayabileceği miktar her yıl azalacak. 2028 yılında bu miktar sıfıra inecek.
ABD Kongresi geçen yıl İsrail’e 14 milyar dolarlık ek yardım paketi onayladı. Ancak İsrail bu parayı sadece Amerikan silah şirketlerinden alım yapmak için kullanabilecek. İsrailli şirketler bu duruma çözüm bulmak için Amerika’da üretim tesisleri açıyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Bu gelişmeler İsrail’i kendi silahlarını üretmeye yöneltiyor. Ülke, Amerika’ya olan silah bağımlılığını azaltmak için yerli üretimi artırmaya çalışıyor. İsrailli şirketler tank mermisi ve hava bombası gibi temel silahları kendileri üretmeye başlıyor.
Koronavirüs salgını etkisi
Koronavirüs salgını küresel tedarik zincirini bozdu. İsrail ordusu elektronik parça tedarikinde zorluk yaşadı. Ülke, kritik sanayi üretimini kendi topraklarına taşımaya karar verdi. Bu süreç savunma sanayisinin büyümesini hızlandırdı.
Boykotun yarattığı zorluklar ortaya çıkıyor
İsrail’de silah ihracatı boykot ve ambargo riski ile karşı karşıya. Fransa bu yıl İsrail’i iki silah fuarına almadı. Hindistan ve Güney Kore gibi ülkeler de kendi savunma sanayilerini kuruyor. Bu ülkeler silah ithalatını azaltmak istiyor. İsrail ile ortak üretim anlaşmaları talep ediyor.
Savunma sanayindeki artış İsrail ekonomisini nasıl etkiliyor?
Savunma sanayisinin büyümesi İsrail’de olumlu ve olumsuz etkiler yaratıyor. Sektör yeni iş imkanları ve ihracat geliri sağlıyor. Sivil sektöre teknoloji transferi yapıyor. Ancak vergilerin artması, sağlık ve eğitime ayrılan paranın azalması, işgücünün silah üretimine kayması ekonomiyi yavaşlatıyor.
Kaynak: Haaretz
