Hamas ve İsrail arasındaki ateşkes görüşmeleri Katar’da devam ediyor. Trump, “Eğer rehineler ben göreve başlamadan önce serbest bırakılmazsa Ortadoğu’da kıyamet kopacak” dedi. Hamas, 34 rehineyi içeren bir listeyi onaylarken, İsrail rehinelerin durumu hakkında net bilgi istiyor. İşte Gazze ateşkesi görüşmelerinde son durum.
Ateşkes görüşmelerinde son durum ne?
İsrail ve Hamas yetkilileri, Katar’ın başkenti Doha’da ateşkes görüşmelerini sürdürüyor. Görüşmelerde Katar ve Mısır arabulucu olarak görev yapıyor. Hamas yönetimi, İsrail’in sunduğu 34 kişilik rehine listesini inceledi ve bu kişilerin serbest bırakılmasını kabul etti. Liste içinde kadın askerler, yaşlılar, kadınlar ve reşit olmayan siviller bulunuyor. İsrail hükümeti ise bu listenin Temmuz ayında arabuluculara verilen eski bir liste olduğunu açıkladı. İsrail, Hamas’tan rehinelerin sağlık durumları hakkında net bilgi bekliyor.
Masadaki ateşkes planı hangi aşamaları içeriyor?
Görüşmelerde planlanan ateşkes iki aşamadan oluşuyor. İlk aşama 6-8 hafta sürecek ve üç temel adım içerecek: Çatışmaların tamamen durması, rehinelerin kademeli olarak serbest bırakılması ve Gazze’ye insani yardımların artırılması. Bu süreçte İsrail de Filistinli mahkumları serbest bırakacak. İkinci aşamada ise kalan rehinelerin tamamının serbest bırakılması, savaşın tamamen sona ermesi ve Gazze’nin yeniden inşası için görüşmeler yapılması planlanıyor.
Trump’ın uyarısı ne anlama geliyor?
ABD’nin yeni başkanı olacak Donald Trump, 20 Ocak’ta göreve başlamadan önce rehinelerin serbest bırakılmasını istiyor. Trump, “Eğer rehineler göreve başlamamdan önce serbest bırakılmazsa Ortadoğu cehenneme dönecek” açıklamasını yaptı. Trump’ın Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff, bu açıklamayı yumuşatmaya çalışarak görüşmelerde “büyük ilerleme” kaydedildiğini ve 20 Ocak’ta “iyi haberler” verebilmeyi umduklarını söyledi.
Tarafların talepleri neler?
Hamas yönetimi, rehineleri serbest bırakmak için savaşın tamamen sona ermesini ve İsrail ordusunun Gazze’den çekilmesini şart koşuyor. Hamas yetkilisi Ahmad Abdul Hadi, “Karar Netanyahu’nun elinde” diyerek, herhangi bir anlaşmanın savaşın sona ermesi ve İsrail’in tam çekilmesini içermesi gerektiğini vurguluyor. İsrail ise Hamas’ın askeri ve yönetim gücü olarak tamamen ortadan kaldırılmadan ve tüm rehineler serbest bırakılmadan savaşı bitirmeyeceğini söylüyor.
Görüşmelerde karşılaşılan zorluklar neler?
En büyük sorun, rehinelerin durumu hakkında net bilgi alınamaması. Hamas’ın askeri lideri Muhammed Sinvar, aylarca süren yoğun çatışmalar nedeniyle hangi rehinelerin hayatta olduğundan emin olmadıklarını belirtiyor. İsrail ise ilk aşamada serbest bırakılacak rehinelerle ilgili hayatta olduklarına dair kanıt istiyor. Ayrıca taraflar, Filistinli mahkumların serbest bırakılması ve İsrail ordusunun çekilme koşulları konusunda da anlaşamıyor.
Uluslararası arabulucular ne yapıyor?
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, anlaşmanın iki hafta içinde tamamlanması için çaba gösterdiklerini açıkladı. Biden yönetimi görev süresinin son günlerinde bir anlaşma sağlamak istiyor. Katar ve Mısır, taraflar arasında yoğun bir mekik diplomasisi yürütüyor. Birleşik Arap Emirlikleri de kalıcı ateşkes ve rehinelerin serbest bırakılması için arabuluculuk çabalarına destek veriyor.
Savaşın insani maliyeti
Gazze Sağlık Bakanlığı verilerine göre çatışmalarda 45 binden fazla Filistinli hayatını kaybetti. İsrail’in verilerine göre 7 Ekim saldırısında bin 200 İsrailli öldürüldü ve 250’den fazla kişi rehin alındı. Kasım 2023’teki ateşkeste 100’den fazla rehine serbest bırakıldı. Şu anda yaklaşık 100 rehine hala Gazze’de tutuluyor. İsrail istihbaratına göre, bu rehinelerin üçte biri hayatını kaybetmiş olabilir. Üç Amerikalının da aralarında bulunduğu rehinelerin akıbeti belirsizliğini koruyor.
Kaynak: El Cezire, Reuters, Axios
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
