TBMM İliç Maden Kazası Komisyonu, 518 sayfalık taslak raporu facianın birinci yılında tamamladı. Rapor, madencilikte denetimin artırılması, yeni bir üst kurul kurulması ve çevre koruma önlemlerinin güçlendirilmesini öneriyor.
TBMM İliç Maden Kazası Komisyonu, 13 Şubat 2024’te 9 işçinin yaşamını yitirdiği facianın ardından başlattığı çalışmaları tamamladı. AKP Antalya Milletvekili Atay Uslu başkanlığındaki komisyon, üç aylık çalışma süresine ek bir ay daha aldı.
Muhalefet partileri 28 Şubat’a kadar rapora şerh koyabilecek. 7 bölümden oluşan rapor, 518 sayfa ve 78 maddeden oluşuyor.
Üretim baskısına yakın takip
Komisyon, işletmelerde üretim baskısı nedeniyle oluşan risklere karşı sıkı önlemler öneriyor. Rapor, işletmelerin öngörülen üretim planının önünde ilerlemesinin yakından izlenmesini istiyor.
Maden Kanunu’nda değişiklikler öngören rapor, kamu kurumlarının üretim faaliyetlerini ve sektör önceliklerini daha yakından takip etmesini öneriyor.
Siyanür riski ve çevre önlemleri
Komisyon, kazada kayan malzemede siyanür bulunduğunu belirledi. Raporda, liç yığınındaki solüsyonun hava ve güneş ışığıyla teması sonucu siyanürün bir kısmının parçalandığı, ancak kayan malzemenin kaza sırasında siyanür taşıma potansiyeli bulunduğu vurgulandı.
Altın madenciliğinde şeffaflık şart
Rapor, son 10-15 yılda gelişen altın madenciliği sektörü için yeni düzenlemeler öneriyor. Komisyon, altın madeni işletmelerinin çevresel etki ölçümlerini ve analizlerini şeffaf biçimde kamuoyuyla paylaşmasını istiyor.
Yeni üst kurul yapılanması
Raporda, madencilik alanında yepyeni bir yapılanma tavsiye ediliyor. “Madencilik Politikaları Üst Kurulu” adıyla kurulması istenen yapı, ruhsatlandırma, izin verme, denetleme ve politika belirleme görevlerini üstlenecek.
Acil durum planları yenilensin
Komisyon, madenlerdeki acil durum planlarının yenilenmesini istiyor. Rapor, planların sade ve anlaşılır olmasını, gereksiz ayrıntılardan arındırılmasını ve kolay uygulanabilir hale getirilmesini öneriyor.
Eğitim sistemi değişmeli
Komisyon, ilkokuldan başlayarak Afet ve Yer Bilimleri derslerinin müfredata eklenmesini öneriyor. Rapor ayrıca, Milli Eğitim Bakanlığı’nın sektörle işbirliği yaparak yeni meslek liseleri açmasını ve bu okullara kayıt yaptıran öğrencilere burs verilmesini istiyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Rehabilitasyon çalışmaları artacak
Rapor, altın madenciliğinde sahaların eski haline getirilmesi için kapsamlı öneriler sunuyor. Komisyon, rehabilitasyon bedellerinin işletmecilerden tam olarak alınmasını ve bu bedellerin nemalandırılmasını istiyor.
Çevre koruma önlemleri güçleniyor
Komisyon, çevresel zararları azaltmak için biyoremediasyon ve fitoremediasyon çalışmalarının teşvik edilmesini tavsiye ediyor. Rapor, ağır metalleri tutan bitki türleri ve canlıların kullanılmasını istiyor.
Kazaların kök sebepleri araştırılacak
Rapor, maden kazalarının önlenmesi için yeni bir metodoloji geliştirilmesini öneriyor. Komisyon, üniversiteler, sektör temsilcileri ve uzmanlardan oluşan ekiplerin kazaların kök sebeplerini araştırmasını istiyor.
Ceza sistemi değişiyor
Komisyon, madencilik faaliyetlerinde taksirle ölüm, yaralanma ve çevrenin kirletilmesi suçlarında yeni düzenlemeler öneriyor. Rapor, bu suçlarda hükmün açıklanmasının geriye bırakılmamasını ve daha ağır cezalar verilmesini istiyor.
İhtisas mahkemeleri kurulacak
Rapor, maden kazalarıyla ilgili davalara bakmak üzere uzmanlaşmış mahkemelerin kurulmasını tavsiye ediyor. Bu mahkemeler, madenlerin açılması, izin süreçleri ve işletme aşamalarının yargısal denetimini yapacak.
