ABD’nin Suriye’deki El-Hol ve Roj kamplarına yönelik yardımlarını durdurma kararı, yaklaşık 43 bin IŞİD mensubu ve ailelerinin tutulduğu kamplarda kaosu arttırdı. Kaynakların azalmasıyla güvenlik, gıda ve sağlık hizmetlerinde ciddi aksaklıklar yaşanıyor. Kamp yetkilileri durumun kontrol dışına çıkabileceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Mediapart, ABD’nin Suriye’deki IŞİD cezaevlerine ayırdığı yardımları kesmesinin bölgede büyük bir paniğe neden olduğunu bildirdi. Annette Duedet ve Gabriella Keller’in hazırladığı ortak rapor, yardımların kesildiği haberi yayılır yayılmaz kamplarda kargaşa yaşandığını aktarıyor. El-Hol kampında yaklaşık 40 bin, daha küçük olan Roj kampında ise 2 bin 600 kişi yaşıyor. Bu kamplar Irak sınırına yakın Suriye’nin kuzeyindeki çöl bölgesinde yer alıyor.
Kamplarda 50’den fazla ülkeden gelen IŞİD savaşçılarının eş ve çocukları barınıyor. Çinli, Rus, Boşnak, İngiliz ve Alman uyruklu kişilerin bulunduğu biliniyor. Alman hükümeti, Kuzey Suriye’deki 27 hapishanede tutulan IŞİD destekçilerinin kaçması ve Almanya’ya dönmesi endişesini dile getiriyor. Alman İçişleri Bakanlığı sözcüsü, “Durum yakından izleniyor ve analiz ediliyor” açıklamasını yapıyor. Kampların güvenliği, uluslararası kuruluşların desteğiyle Suriye Demokratik Güçleri’ne (SDG) bağlı Kürt yönetimi tarafından sağlanıyor.
ABD’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi, IŞİD tutuklularının izlenmesine yönelik desteğin “süresiz devam edemeyeceğini” söyledi. Kamplardaki güvenliği sağlayan bir ABD yardım kuruluşu yetkilisi, “ABD fonlarının dondurulması, IŞİD destekçilerinin kamplardan kaçmasını ve ABD, Almanya, İngiltere, Fransa ve Belçika gibi vatandaşlık ülkelerine yolculuklarını başlatmasını kolaylaştırabilir” uyarısında bulunuyor. Ortadoğu Danışmanlık Çözümleri’nden Muhammed Şeyh Eyüp ise “Çözüm basit. Ülkelerine geri gönderilmeleri” diyerek bir çıkış yolunu işaret ediyor.
Bir Kürt yetkili daha sert bir ifadeyle “Amerikalıların kararı şok edici ve El-Hol kampı bir saatli bomba” diyor.
Kamplar kontrolden çıkma tehlikesiyle karşı karşıya
Son dönemde temel ihtiyaçlar için ayrılan yardımlarda ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından ciddi kesintiler yapılıyor. Gıda, içme suyu, ilaç ve hijyen malzemeleri gibi hayati desteklere ulaşmak giderek zorlaşıyor. Roj kampında insani yardım kuruluşunda çalışan Amer Salah, “Hikâye, bir STK çalışanının kamplardaki gönüllü işlere devam edemeyeceklerini söylemesiyle başladı. Şu anda güvenlik riskleri çok yüksek” dedi.
Rapora göre, kamplarda çalışan iki Amerikan kuruluşu çalışmalarını durdurmak üzere. 50 bine yakın insan için insani yardım neredeyse yok denecek kadar az. Ekmeğin yanı sıra tıbbi bakım da büyük oranda yetersiz kalmaya başladı. Çocuklar için eğitim programları tamamen durmuş durumda. Kamp sakinlerinin sosyal, tıbbi ve psikolojik desteği de büyük ölçüde azaldı. El-Hol kampındaki bir görevli, “Amerikan desteği olmadan büyük sorunlarla karşılaşacağız. Bu, yardımın askıya alındığı duyurusundan saatler sonra zaten başladı” diyor.
IŞİD’in kamplardaki etkisi ve güvenlik endişeleri
Bölgedeki Kürtler, kamplara yapılan baskınlarda üst düzey IŞİD savaşçılarının ortaya çıkmasından endişe duyuyor. Baskınlarda çok sayıda patlayıcı ve silah ele geçirildi. Uyuyan hücreler bölgede giderek daha fazla korku oluşturuyor. Tutuklananlar arasında IŞİD davasını destekleyen kadınlar da var. Kampları izleyen STK çalışanları, Kürt görevliler ile kamp sakinleri arasında büyük bir güvensizlik olduğunu belirtiyor.
Kamplarda sosyal hayat IŞİD’in kontrolünde
Kamplarda IŞİD yanlısı okullar, şeriat mahkemeleri ve peçe takmayanları cezalandıran kadın ahlak polisi faaliyet gösteriyor. Salah, “Kamplar kontrolden çıkarsa, ne olacağını kimse tahmin edemez. Onlar zaten kamplarda kendilerini örgütlemeye başladılar” diyerek uyarıda bulunuyor.
Bazı mahkumlar, Ahmed eş-Şara başkanlığındaki yeni geçiş hükümetinin kendilerini özgürleştireceğine inanıyor. Salah, “Onlara yaklaştığınızda, hâlâ aynı şekilde radikal düşündüklerini fark ediyorsunuz. Sadece bir sinyal bekliyorlar” diye ekliyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Yabancı IŞİD’liler krizi hâlâ çözüm bekliyor
Suriye’deki siyasi istikrarsızlık da sorunu derinleştiriyor. Suriye Demokratik Güçleri ile silahlarını bırakmalarını isteyen yeni Suriye geçiş hükümeti arasındaki fikir ayrılıkları devam ediyor. Aynı zamanda ülkenin kuzeyinde Kürtler ile Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu arasındaki çatışmalar sürüyor. Bu karmaşık siyasi ortam, kampların güvenliğini sağlamak için gereken mali ve insani kaynakları daha da azaltıyor.
