Eski İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif cumhurbaşkanı yardımcılığı görevinden istifa etti

2015 nükleer anlaşmasının mimarı olan eski İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, Cumhurbaşkanı Yardımcılığı görevinden istifa etti. Yargı başkanıyla yaptığı görüşme sonrası kararını açıklayan Zarif, “hükümet üzerindeki baskıyı önlemek için” görevinden ayrıldığını belirtti.

Cevad Zarif İran Cumhurbaşkanı Yardımcılığı görevinden istifa etti
Cevad Zarif İran Cumhurbaşkanı Yardımcılığı görevinden istifa etti.

Zarif neden istifa etti?

Muhammed Cevad Zarif, İran Cumhurbaşkanı Masud Pezeşkiyan’ın hükümetinde stratejik işlerden sorumlu Cumhurbaşkanı Yardımcısı olarak görev yapıyordu. İran devlet haber ajansı IRNA, Zarif’in istifa mektubunu 2 Mart Pazar gecesi Pezeşkiyan’a sunduğunu bildirdi. Cumhurbaşkanı’nın bu istifayı kabul edip etmediği henüz bilinmiyor.

Zarif sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, ülkenin yargı başkanı Gulamhüseyin Mohseni-Ejei ile görüştüğünü duyurdu. Mohseni-Ejei’nin “ülkenin şartlarına atıfta bulunarak, hükümet üzerindeki baskıyı önlemek için üniversiteye dönmemi önerdi” sözlerini aktaran Zarif, bu öneriyi hemen kabul ettiğini bildirdi.

İran’da siyasi dengeler nasıl değişiyor?

İran parlamentosu 2 Mart Pazar günü Maliye Bakanı Abdülnasır Hemmati’yi görevden aldı. Hemmati daha önce cumhurbaşkanlığı için aday olmuş ve ABD başkanıyla doğrudan görüşmeye hazır olduğunu belirtmişti.

Parlamento, bakan hakkındaki eleştirilerini İran’ın değer kaybeden para birimi üzerine yoğunlaştırmıştı. Bu gelişmeler, geçen yıl yaptırımların kaldırılması için Batı’ya ulaşma sözü vererek seçilen Pezeşkiyan’ın karşılaştığı zorlukları gösteriyor.

Pezeşkiyan: “Dini lider ABD ile müzakere etmeyeceğimizi söyledi”

Reformist siyasi analist Muhammed İbrahim Ensari Lari, “Pezeşkiyan’ı daha kötü günler bekliyor olabilir” uyarısında bulundu. Pezeşkiyan Pazar günü görüşlerini açıklarken “İnancım görüşmelerin daha iyi olduğuydu ancak dini lider ABD ile müzakere etmeyeceğimizi söyledi ve biz de liderimizin açıklamaları doğrultusunda ilerleyeceğiz” dedi.

Cevad Zarif İran Cumhurbaşkanı Yardımcılığı görevinden istifa etti
Cevad Zarif İran Cumhurbaşkanı Yardımcılığı görevinden istifa etti.

Zarif’in bir çok istifa barındıran siyasi kariyeri

Zarif, siyasi kariyerinde daha önce de istifa girişimlerinde bulunmuştu. Geçen yıl Pezeşkiyan’ın kabinesinin oluşumu konusundaki bir anlaşmazlıkta da istifa etti. Ancak Cumhurbaşkanı bu istifayı reddetmişti.

Asscoiated Press’e göre Zarif, İran’daki sertlik yanlılarının uzun zamandır hedefinde. Bu kesimler, yabancı pasaport sahibi çocukları olan kişilerin İran kamu görevlerinden men edilmesini öngören bir yasayı gerekçe gösteriyor. Zarif’in çocukları, New York’taki İran’ın Birleşmiş Milletler misyonunda görev yaptığı dönemden doğdu ve ABD vatandaşı oldu.

Kasım 2024’te İran Meclis Başkanı Muhammed Bakır Galibaf da Zarif’in oğlunun ABD vatandaşlığı nedeniyle görevden ayrılması için çağrıda bulundu. Galibaf, Zarif’in göreve atanmasının yasadışı olduğunu belirtti.

Nükleer uzlaşı arayışında son durum ne?

Trump, İran ile müzakere etmeye hazır olduğunu söylerken, aynı zamanda yaptırımları artıran yeni bir “maksimum baskı” kampanyası başlattı. ABD istihbarat kurumları ise Tahran’ın nükleer silah üretmekten bir kaç ay uzak olduğunu değerlendiriyor. Hem İsrail hem de ABD, İran’ın nükleer silah yapmasına izin vermeyeceklerini açıkladı.

Birleşmiş Milletler’in nükleer gözetim kurumunun raporunda İran’ın silah derecesine yakın uranyum üretimini hızlandırdığı belirtildi. İran ise programının barışçıl olduğunu iddia ediyor.

İran’ın 85 yaşındaki dini lideri Ayetullah Ali Hamaney, Ağustos 2024’te Batı ile müzakerelere kapı aralamışken, Şubat 2025’te bu yaklaşımını değiştirdi.

Bize destek olun

Medyascope sizlerin sayesinde bağımsızlığını koruyor, sizlerin desteğiyle 50’den fazla çalışanı ile, Türkiye ve dünyada olup bitenleri sizlere aktarabiliyor. 

Bilgiye erişim ücretsiz olmalı. Bilgiye erişim eşit olmalı. Haberlerimiz herkese ulaşmalı. Bu yüzden bugün, Medyascope’a destek olmak için doğru zaman. İster az ister çok, her katkınız bizim için çok değerli. Bize destek olun, sizinle güçlenelim.