İsrail Başbakanı Netanyahu, görev süresinin bitimine yaklaşık 18 ay kaldı. Fakat Netanyahu iç istihbarat servisi Şin Bet’in Başkanı Ronen Bar’ı görevden almak istiyor. Bar ise, rehinelerin kurtarılması ve Katargate soruşturmasında ilerleme kaydedilene kadar görevi bırakmayacağını açıkladı. Bu durum İsrail’de anayasal bir krize yol açabilir.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Şin Bet Başkanı Ronen Bar’ı görevinden almak istediğini açıkladı. 16 Mart’ta yapılan açıklamada Başbakan, “Şin Bet başkanına uzun süredir güven duymuyorum” diyerek kararını savundu. Bar ise bu karara kısmen karşı çıkarak, İsrailli rehinelerin kurtarılması, Katargate soruşturmasının tamamlanması ve halefi için hazırlıklar yapılana kadar görevde kalacağını duyurdu.
Şin Bet başkanının görev süresi dolmadan 18 ay önce görevden alınmak istenmesi, İsrail’de anayasal bir krize yol açabilir. Normal koşullarda bir Şin Bet başkanı beş yıl görev yapıyor. Başbakan nadiren uygulansa da Şin Bet başkanını görevden alma yetkisine sahip.
Bar’ın görevi bırakmayı reddetmesi halinde Netanyahu, Başsavcı Gali Baharav-Miara veya Yüksek Mahkeme’den destek almak zorunda kalabilir. Her iki kurum da en azından Qatargate soruşturması tamamlanmadan Bar’ın görevden alınmasına olumlu bakmayabilir.
Netanyahu’yu zora sokan Katargate soruşturmasını Şin Bet yürütüyor
Katargate olarak bilinen skandal, Netanyahu’nun üst düzey danışmanlarının Katar tarafından fonlandığı iddialarını içeriyor. Bu danışmanlar aynı zamanda Katar’la bağlantılı rehine müzakerelerinde başbakan için hassas politikaları yürüten isimler.
Ulusal güvenlikle ilgili boyutları nedeniyle, normalde polis tarafından soruşturulan suçları Katargate vakasında Şin Bet üstlendi.
Bar, Netanyahu’nun kendisini görevden alma isteğinin, hem 7 Ekim Hamas saldırısı hem de Katargate skandalı için sorumluluğundan kaçınma ve kurumu siyasileştirme çabası olduğunu söyledi. Şin Bet başkanı, Netanyahu’nun istifa talebine uyması durumunda, kamu görevlisi olarak İsrail yasalarına ve halkına olan görevini yerine getiremeyeceğini belirtti.
Katargate skandalı nedir?
Katargate olarak bilinen skandal, Başbakan Binyamin Netanyahu’nun üst düzey danışmanları Eli Feldstein, Israel Einhorn ve Yonatan Urich ile ilgili bir soruşturmayı kapsıyor. Bu danışmanların, aynı zamanda Katar’la bağlantılı rehine müzakerelerinde hassas politikaları yürüttükleri dönemde Katar tarafından para aldıkları iddia ediliyor.
Skandalın detayları şu anda İsrail’de yayın yasağıyla korunuyor. Ulusal güvenlikle ilgili boyutları nedeniyle, normalde polis tarafından soruşturulması gereken bu vakayı Şin Bet üstlendi. Netanyahu’nun konuyu bilip bilmediği, görmezden gelip gelmediği tartışılıyor. Bu soruşturma, Ronen Bar’ın görevden alınma krizinde “son damla” olarak görülüyor.
Eski Şin Bet başkanı Argaman: “Netanyahu hakkında her şeyi açıklayacağım”
İsrail’in siyasi skandallarla dolu tarihinde bile eşi benzeri görülmemiş bir gelişme yaşandı. Eski Şin Bet Başkanı Nadav Argaman, İsrail’in 12. Kanalı’na verdiği demeçte, “Demokrasi olmadan hiçbir şeyimiz yok. Netanyahu yasaları çiğnerse, onun hakkında bildiğim her şeyi açıklayacağım” dedi.
Netanyahu hemen karşılık vererek, “Şu anki ve önceki Şin Bet başkanları tarafından tehditlerle şantaja uğruyorum. Bu mafya tarzı tehditler beni caydıramayacak” açıklamasını yaptı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Netanyahu üç gün önce, Argaman hakkında polis komiserine şikayette bulundu. Onu, şantaj yapmak, hukuk devletini ve hükümeti sarsmak ve gizli bilgileri ifşa etmekle suçladı. Aynı gün, 151 eski Mossad ve Shin Bet başkanı ile bölüm şefleri ve onlarca eski İsrail Savunma Kuvvetleri generali, Bar’a destek mektubu imzaladı.
Netanyahu’nun güvenlik kurumlarıyla sorun yaşıyor
Netanyahu, önce Savunma Bakanı Yoav Gallant’ı görevden aldı. Sonra da İsrail Savunma Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi’nin de istifasını sağladı. Şimdi sırada Şin Bet Başkanı Ronen Bar ve Başsavcı Gali Baharav-Miara var.
İsrail basınına göre Başbakan yetkileri ele geçirmeye çalışıyor.
Netanyahu’nun bugün (17 Mart) kabine toplantısında Baharav-Miara hakkında güvensizlik önergesi tartışılacak.
Uzmanlardan demokrasi endişeleri
Haaretz’e göre İsrail’in eski güvenlik yetkilileri, Netanyahu’nun davranışlarının ülkenin güvenliğini tehlikeye attığı konusunda uyarıyor. “Başbakanlık makamı şu anda yolsuzluğa bulaşmış durumda. Koltuk, başkalarını da yolsuzluğa iten ve sorumsuzca davranan bir kişi tarafından işgal edilmiştir. Demokrasiyi, ulusal güvenliği, ulusal dayanıklılığı tehlikeye atıyor” ifadeleri kullanılıyor.
Hamas ve Hizbullah savaşlarında İsrail istihbaratı bir çok önemli operasyon yaptı. Şin Bet ve Mossad özellikle istihbarat alanındaki hamleleriyle savaşın seyrine yön verdi.
Ancak uzmanlara göre Netanyahu’nun bu adımı önemli bir mesaj. Başbakan, diğer tüm savunma kurumlarına sıranın kendilerine geleceği sinyalini veriyor.
Kaynak: Haaretz, The Jerusalem Post
