Ukrayna, 1 Haziran’da gerçekleştirdiği “Örümcek Ağı Operasyonu” (Operation Spiderweb) ile Rusya’nın hava kuvvetlerine milyarlarca dolarlık zarar verdi.
18 ay boyunca gizlilik içinde hazırlanan operasyon, Moskova’nın askeri üstünlüğünü hedef aldı ve Rus topraklarının derinliklerindeki hava üslerine yapılan eş zamanlı saldırılarla tarihe geçti.
İşte Rus uçaklarına düzenlenen İHA saldırısından bir an:
Herkesin aklında o soru: Operasyon nasıl planlandı?
Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU) Başkanı Vasyl Maliuk’un aktardığına göre drone’lar Rusya’ya gizlice sokuldu.
Drone’lar ahşap barakalar şeklinde tasarlanmış özel konteynerlere yerleştirildi, kamyon şoförleri, taşıdıkları yükten habersizdi.
Üst kısmı uzaktan komutla açılan barakaların içinden çıkan FPV (birinci şahıs görüşlü) drone’lar, önceden belirlenmiş hedeflere yönlendirildi.
Her biri uzaktan kontrol edilen 117 drone, aynı anda beş farklı bölgede harekete geçti.
Saldırıda kullanılan bir drone’u aşağıdaki videoda görebilirsiniz:
Saldırının hedef aldığı üsler şunlar: Irkutsk’taki Belaya, Murmansk’taki Olenya, Ryazan’daki Dyagilevo, Ivanovo ve Amur’daki üsler.
Bu üsler, Ukrayna sınırından binlerce kilometre uzaklıkta bulunuyor. Özellikle Belaya Hava Üssü’nün Kiev’e olan uzaklığı 3 bin kilometreyi aşıyor.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Hangi uçaklar hedef alındı?
Saldırının en kritik boyutu, hedef alınan uçakların niteliğiydi.
Ukrayna’nın açıklamasına göre 41 stratejik bombardıman uçağı hasar aldı, bunların en az 13’ü tamamen imha edildi.
Bunlar arasında nükleer silah taşıma kapasitesine sahip Tu-95, Tu-22 ve Tu-160 gibi uzun menzilli bombardıman uçakları ile hava savunma ve keşif için kullanılan A-50 erken uyarı uçakları da yer alıyor.
Tu-95’ler, geçtiğimiz hafta Ukrayna’ya düzenlenen Kh-101 seyir füzesi saldırılarında kullanılmıştı. Bu uçaklardan biri sekiz füze taşıyabiliyor ve her füze 400 kg savaş başlığına sahip.
ABD’li ve Avrupalı askeri yetkililere göre, saldırı sonucu 6 Tu-95, 4 Tu-22M ve bazı A-50 uçakları ya tamamen yok edildi ya da kullanılamayacak ölçüde hasar gördü. Bu uçakların büyük bir kısmı artık üretilmediği için, onarımları son derece zor, yenileriyle değiştirilmesi ise imkânsız.
Rusya’nın sessizliği…
Rusya Savunma Bakanlığı saldırıyı doğruladı ancak yalnızca Murmansk ve Irkutsk’taki üslerde “bazı uçakların yandığını” belirtti, can kaybı yaşanmadığını ve bazı şüphelilerin gözaltına alındığını duyurdu.
Rus devlet medyası, saldırıya dair kapsamlı bir yayın yapmadı. Akşam bültenlerinde yalnızca yerel yetkililerin açıklamalarına yer verildi. Pazartesi sabahına gelindiğinde haber tamamen gündemden çıkarılmıştı.
Ukrayna’da ise kutlamalar vardı. Sosyal medyada operasyon “titanik bir başarı” olarak nitelendirildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ise Telegram’da yaptığı paylaşımda, “Bu, tarih kitaplarına geçecek Ukrayna operasyonudur” dedi.
Today, a brilliant operation was carried out. The preparation took over a year and a half. What’s most interesting, is that the “office” of our operation on Russian territory was located directly next to FSB headquarters in one of their regions.
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) June 1, 2025
In total, 117 drones were used in… pic.twitter.com/tU0SMN9jdB
Askeri ve teknolojik bir dönüm noktası mı?
Askeri uzmanlara göre Örümcek Ağı Operasyonu yalnızca Rus hava gücünü hedef almakla kalmadı, aynı zamanda savaşların geleceğini de yeniden tanımladı.
İngiltere merkezli drone uzmanı Dr. Steve Wright, kullanılan sistemin karmaşıklığını, “gizlice sokulmuş düşük maliyetli drone’ların, uzaktan kumandalı şekilde iç bölgelerden kalkış yapması” olarak tarif etti.
ABD Savunma Bakanlığı kaynakları da saldırının 100 milyon dolarlık uçakları, 600 dolarlık drone’larla vurmanın mümkün olduğunu gösterdiğini belirtti.
ABD ve NATO yetkilileri, bu saldırının ardından kendi askeri üslerinin güvenliğini tekrar değerlendirmeye başladı. Özellikle Ortadoğu ve Afrika’daki küçük askeri üslerin benzer saldırılara karşı savunmasız olduğu belirtiliyor.
Eski NATO komutanı Ben Hodges, saldırının Rusya’nın füze fırlatma kapasitesinde ciddi bir düşüşe yol açtığını söylerken, Ukrayna doğumlu eski ABD Ulusal Güvenlik Konseyi yetkilisi Alexander Vindman, “Bu saldırı bize, stratejik varlıklarımızı drone saldırılarına karşı nasıl koruyacağımızı düşünmemiz gerektiğini gösteriyor” dedi.
Amerika nasıl pozisyon aldı?
Ukrayna saldırıdan Washington’u haberdar etmedi.
Yetkililere göre, ABD’nin Rusya’daki stratejik bombardıman uçaklarını hedef almayı onaylamayacağı öngörüldüğü için plan gizli tutuldu.
Saldırının ardından ABD istihbaratı, Rusya’nın Ukrayna’ya misilleme yapacağı yönünde uyarılarda bulunuyor. Olası misilleme hedefleri arasında sivil altyapı, enerji tesisleri ve balistik füze saldırıları yer alıyor.
Kaynak: New York Times, Guardian, BBC
