Rusya ve Ukrayna heyetleri yaklaşık iki hafta sonrası İstanbul’da bir araya geldi. İstanbul’da yapılan doğrudan barış görüşmelerinde Rusya, Ukrayna’nın koşulsuz ateşkes talebini reddetti. Taraflar yalnızca esir ve cenaze değişimi konusunda uzlaşabildi
Ukrayna ile Rusya, savaşın başlangıcından bu yana yalnızca ikinci kez doğrudan barış görüşmeleri için masaya oturdu.
Yaklaşık bir saat süren toplantılarda taraflar yalnızca esir ve cenaze değişimi konusunda anlaşabildi. Ukrayna’nın koşulsuz ateşkes talebi reddedildi, Moskova savaşın sona ermesi için kapsamlı tavizler istedi.
Taraflar yalnızca ağır yaralı, hasta ve 25 yaş altı esirlerin takası ile 12 bin askerin naaşının karşılıklı iadesi konusunda uzlaşabildi. Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov, “Biz topyekûn, koşulsuz bir ateşkes çağrısı yaptık. Barışı başlatmanın ilk adımı bu” dedi. Ancak Rus heyeti yalnızca “bazı cephe bölgelerinde iki-üç günlük ateşkes” önerdi.
“Ateşkes ölüleri toplamak için değil, ölümleri durdurmak içindir”
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Rusya’nın sınırlı ateşkes teklifine sosyal medya üzerinden sert tepki gösterdi. X platformunda yaptığı paylaşımda, “Bence bu insanlar deli, çünkü ateşkesin amacı ölüleri toplamak değil, ölümleri önlemektir” ifadelerini kullandı. Zelenskiy ayrıca, Rusya’nın halen ateşkesi sadece bir “duraklama” olarak gördüğünü ve uzun vadeli barış konusunda samimi bir adım atmadığını vurguladı.
- Rusya-Ukrayna savaşına dair tüm haberlerimizi buradan okuyabilirsiniz.
Rusya’nın talepleri neden tepki çekti?
Görüşmelerin ardından sızan Rusya’nın teklif metni, Ukrayna açısından “kabul edilemez” olarak yorumlandı.
Rusya; Ukrayna’nın Donetsk, Luhansk, Herson, Zaporijya ve 2014’te ilhak edilen Kırım’dan tamamen çekilmesini, bu bölgelerin Rus toprağı olarak tanınmasını talep etti.
Ek olarak Ukrayna’nın tarafsız ülke statüsünü kabul etmesini, NATO’ya girmeyeceğini taahhüt etmesini, ordusunun küçültülmesini, Rusça’nın resmi dil ilan edilmesini ve “Nazizm övgüsünün” yasaklanmasını istedi.
Kiev ise bu şartları “fiilî teslimiyet” olarak değerlendiriyor.
İki maddeli geçici ateşkes önerisi de sunan Rus tarafı, ya Ukrayna’nın tamamen geri çekilmesini ya da askeri sevkiyatları durdurmasını, dış destek almamasını, sıkıyönetimi kaldırarak 100 gün içinde seçim yapmasını talep etti. Ukrayna bu koşulların hiçbirini kabul etmedi.
Medyascope'un günlük e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her gün mail kutunuzda.
Kaçırılan çocuklar da gündemdeydi
Ukrayna heyeti, Rusya’ya savaş sırasında zorla götürüldüğünü iddia ettiği 400 çocuğun listesini sundu. Ancak Rus tarafı yalnızca 10 çocuğun durumunu değerlendirmeye açık olduğunu belirtti.
Moskova, çocukların savaş bölgelerinden “koruma amaçlı” tahliye edildiğini öne sürüyor.
ABD ve Türkiye ne rol oynuyor?
Toplantıya ev sahipliği yapan AKP Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, görüşmeleri “önemli bir temas” olarak nitelendirdi.
Erdoğan’ın hedefi, gelecek aşamada Putin ve Zelenskiy’i İstanbul’da yüz yüze görüştürmek.
ABD Başkanı Donald Trump da bu olasılığa açık olduğunu duyurdu. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Trump’ın üçlü bir zirve fikrine “olumlu baktığını” ve taraflara masaya oturmaları için baskı yaptığını söyledi. Trump sürecin ilerlememesi halinde arabuluculuğu sona erdirmeye hazır.
Trump, geçtiğimiz haftalarda Rusya’nın Ukrayna’ya düzenlediği büyük çaplı dron ve füze saldırılarını “delilik” olarak nitelendirmişti. Kremlin ise bu açıklamaya “duygusal taşkınlık” yanıtını verdi.
Sahada gerilim tırmanıyor: Ukrayna’dan Rus bombardıman üssüne saldırı
Barış görüşmeleri sürerken cephedeki tansiyon daha da arttı. Ukrayna ordusu, “Örümcek Ağı” adlı operasyon kapsamında Rusya’nın Sibirya ve kuzeydeki askeri hava üslerine 117 dron göndererek, nükleer kapasiteli stratejik bombardıman uçaklarını hedef aldı.
Uydu görüntüleri saldırının ciddi hasara yol açtığını gösterse de, taraflar hasarın boyutu konusunda çelişkili açıklamalar yaptı.
Zelenskiu bu operasyonun, Ukrayna’nın savaş kapasitesini hâlâ koruduğunu gösterdiğini söyleyerek, “Teslim olmayacağız. Gücümüzü göstermek istemiyoruz ama düşman durmadığı sürece göstermek zorundayız” dedi.
ABD ve İngiltere’nin bu saldırıdan önceden haberdar edilmediği öğrenildi.
Önümüzdeki süreçte ne bekleniyor?
Ukrayna heyeti, Rusya’nın kendi tekliflerine haziran ayı sonuna kadar yanıt vermesini beklediklerini açıkladı. Kiev, ancak doğrudan bir Zelenskiy-Putin görüşmesinin gerçek bir barış süreci başlatabileceğini savunuyor.
Taraflar arasındaki uçurum, bu görüşmenin yakın zamanda gerçekleşmesini zorlaştırıyor.
