ABD, İran’da Fordo dahil olmak üzere 3 nükleer tesisi vurdu

Fordo Nükleer Tesisi

Ortadoğu’da İsrail ile İran arasında devam eden savaşta beklenen oldu ve Amerika Birleşik Devletleri (ABD), İran’da Fordo Nükleer Tesisi dahil üç nükleer tesisin vurulduğunu duyurdu.

ABD Başkanı Donald Trump, kendi sosyal medya platformu Truth Social’dan paylaştığı mesajda Fordo, Natanz ve İsfahan nükleer tesislerinin vurulduğunu duyurdu. Trump, operasyonu, “çok başarılı bir saldırı” olarak nitelendirdi.

Tesiste ne büyüklükte bir hasar olduğu henüz bilinmiyor. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA), ABD’nin İran’ın nükleer tesislerine gece düzenlediği saldırıların ardından Fordo dahil tesis dışı radyasyon seviyelerinde herhangi bir artış olmadığını bildirdi.

İran devlet televizyonunun üst düzey yetkililerinden Hassan Abedini, bu üç nükleer tesisin bir süre önce boşaltıldığını söyledi.

Peki ABD İran’da hangi nükleer tesisleri hedef aldı?

  • Natanz, İran’ın en büyük uranyum zenginleştirme tesisi. Tahran’ın yaklaşık 250 kilometre güneyinde yer alıyor.
  • Fordo, yüksek düzeyde korunan bir yeraltı uranyum zenginleştirme merkezi. Tahran’ın yaklaşık 160 kilometre güneyinde.
  • İsfahan tesisi, Natanz ve Fordo’da zenginleştirme için gerekli olan uranyum hekzaflorür (UF6) gazını üretiyor.

“Barış sağlanmazsa sonraki saldırılar daha büyük olacak”

Trump, Türkiye saatiyle 05:00’te Amerikan halkına seslendi, nükleer tesislerdeki kapasitenin “tamamen yok edildiğini” duyurdu.

İran’ın “artık barış sağlanması gerektiğini” söyleyen Trump, “Eğer barış olmazsa gelecekteki saldırılar çok daha büyük ve çok daha kolay olacak” dedi.

ABD Başkanı Donald Trump.
ABD Başkanı Donald Trump, saldırının ardından ulusa seslendi.

Amaçlarının “İran’ın oluşturduğu nükleer tehdidi ortadan kaldırmak” olduğunu vurgulayan Trump, Netanyahu’yu ve İsrail askerlerini de tebrik etti.

CBS News’in Beyaz Saray’dan üst düzey bir yetkiliye dayandırdığı haberinde Trump ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun saldırının ardından görüştüğünü yazdı. Netanyahu, ABD’nin İran’ın nükleer tesislerine yönelik saldırısının ardından bir açıklama yaptı ve “Başkan Trump ile sıkça söylediğimiz bir söz vardır: ‘Güç yoluyla barış.’ Önce güç gelir, ardından barış” dedi.

Fordo dahil 3 nükleer tesisin bombalanmasında B-2 uçakları kullanıldı.

Amerikan medyasında yer alan haberlerde B-2 uçaklarının Pasifik Okyanusu’ndaki Guam Adası’nda bulunan Amerikan üssüne geçtiği bilgisine yer verilmişti.

B-2, GBU-57A/B Massive Ordnance Penetrator (MOP) bombasını taşıyabilen tek bombardıman uçağı. MOP, dünyanın en büyük nükleer olmayan “sığınak delici” bombası olarak tanımlanıyor.

İran’dan İsrail’e füze saldırısı

Nükleer tesislere saldırının ardından İran, İsrail topraklarına doğru füze fırlattı; İsrail’deki telefonlarda uyarı alarmları çaldı.

İsrail’in Demir Kubbe hava savunma sistemi, İran’dan gelen füzeleri engellemek için harekete geçti.

İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), halktan sığınaklara inmelerini ve ikinci bir duyuruya kadar orada kalmalarını talep etti.

Dışişleri Bakanlığı açıklama yaptı

ABD’nin İran’ı vurmasının ardından Türkiye Dışişleri Bakanlığı saldırıyla ilgili açıklama yaptı.

Açıklamada Türkiye’nin saldırılardan “endişe duyduğu” belirtildi.

Saldırının ABD’deki yansımaları nasıl oldu?

Trump’ın İran’a yönelik sürpriz saldırı açıklamasına Kongre üyelerinden ilk tepkiler gelmeye başladı.

Güney Carolina Senatörü Lindsey Graham, Trump’ı tebrik ederek “doğru kararı verdiğini” söyledi. Graham, İran rejiminin bu saldırıyı “hak ettiğini” savundu.

Cumhuriyetçi Senatör Roger Wicker da Graham’a katılarak, Trump’ın İran’ın “varoluşsal tehdit oluşturduğunu” belirterek “kasıtlı ve doğru bir karar” aldığını dile getirdi.

Bu saldırıyı eleştirenler de var. Kentucky Senatörü Cumhuriyetçi Thomas Massie, saldırı kararının “Anayasaya aykırı” olduğunu söyledi.

Kaliforniya’dan Demokrat Temsilci Sara Jacobs ise saldırıları “ABD’yi başka bir sonsuz ve ölümcül savaşa sürükleme riski taşıyan bir tırmanma” olarak niteledi.

Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise Trump’ın Truth Social platformundaki açıklamasını yeniden paylaştı ancak saldırılarla ilgili henüz kamuoyuna bir değerlendirmede bulunmadı.

Misilleme saldırısı: 23 kişi yaralandı

İran, 7.30 sularında İsrail’e 35 füzeyle saldırı düzenledi. Tel Aviv ve Hayfa’da en az 4 nokta vuruldu.

Kızıl Davut Yıldızı, en az 23 kişinin yaralandığını ve isabet alan bölgelerde çalışmaların devam ettiğini açıkladı.

İsrail-İran savaşı ne zaman başladı?

İsrail’in İran’ın nükleer tesislerine ve füze üslerine düzenlediği saldırılar 13 Haziran’da başladı.

Daha sonra gerilim, İran’ın balistik füzeler fırlatması ve iki ülke arasında karşılıklı saldırılarla devam etti.

Savaşın ilk gününden bu yana İran’da en az 430, İsrail’de 25 kişi öldü.

İsrail ilk günden beri ABD’nin de savaşa katılmasını istiyor, çağrılar yapıyordu.

Trump en son yaptığı açıklamada, “Saldırabilirim de, saldırmayabilirim de” demişti.

Beyaz Saray’dan yapılan son açıklamada Trump’ın kararını iki hafta içinde vereceği söylenmişti.

Kaynak: BBC