Amerika Birleşik Devletleri (ABD), eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro soruşturmasını yürüten Brezilyalı Yargıç Moraes’e yaptırım uyguladı. ABD Başkanı Donald Trump ise Brezilya’ya yüzde 50 gümrük vergisi getirdi.
Amerika Birleşik Devletleri (ABD), eski Brezilya Devlet Başkanı Jair Bolsonaro davasına bakan Yüksek Mahkeme Yargıcı Alexandre de Moraes’e yaptırım kararı alarak, Brezilya ile ilişkilerde yeni bir diplomatik krizi tetikledi.
ABD Hazine Bakanlığı, Moraes’i “keyfi tutuklamalar” ve “ifade özgürlüğünü bastırmak”la suçladı. Kararın ardından Başkan Donald Trump, Brezilya’ya yönelik gümrük vergilerini yüzde 50’ye çıkaran bir başkanlık kararnamesi imzaladı.
Bolsonaro soruşturması yaptırım gerekçesi oldu
Yargıç Moraes, 2022 seçimleri sonrası eski devlet başkanı Jair Bolsonaro ve müttefiklerinin darbe girişimi planladığı iddialarına ilişkin yürütülen soruşturmanın başındaki isim.
Bolsonaro, kendisine yönelik suçlamaları reddederken Moraes’i “diktatör” olarak nitelendirmişti.
ABD Hazine Bakanı Scott Bessent, Moraes’i “hem ABD’li hem Brezilyalı kişi ve şirketlere yönelik hukuka aykırı bir cadı avı” yürütmekle suçladı. Açıklamada, “insan hakları ihlali içeren keyfi tutuklamalar ve sansür” vurgusu yapıldı.
Trump’tan yüzde 50 gümrük vergisi: İstisnalar sınırlı
Trump aynı gün imzaladığı kararnameyle Brezilya’ya ithal edilen bazı ürünlere yüzde 50’ye varan yeni vergiler getirdi ancak portakal suyu, bazı uçak parçaları ve enerji ürünleri bu vergilerden muaf tutuldu. Kararname, vergileri doğrudan Brezilya’daki “siyasi güdümlü baskı ve sansürle” ilişkilendirdi.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
ABD yönetimi ayrıca Moraes’in sosyal medya hesaplarını kapattırdığı Amerikan teknoloji şirketlerini koruma iddiasıyla harekete geçti. Bu şirketler arasında Trump’ın sahibi olduğu Truth Social da bulunuyor.
Brezilya Devlet Başkanı Luiz Inacio Lula da Silva, yaptırımları “yargı sistemine kabul edilemez bir müdahale” olarak nitelendirdi. Lula, X hesabından yaptığı açıklamada, “Son yıllarda ABD ile ciddi bir dış ticaret açığımız var. Bu adım, iki ülke arasındaki tarihsel ilişkiyi zedeliyor” dedi. Lula ayrıca Trump’ın sosyal medya üzerinden dile getirdiği ithamların ardından yapılan bu hamlenin, siyasi nedenlerle atıldığını vurguladı.
Gerginlik artıyor: Ticaret savaşı sinyalleri
Brezilya, ABD’nin vergi artırımına misilleme yapma tehdidinde bulundu. Çin’in ardından ABD, Brezilya’nın ikinci en büyük ticaret ortağı konumunda. Bu nedenle alınan kararların Brezilya ekonomisi üzerinde doğrudan etkisi olabileceği belirtiliyor. ABD ise Brezilya’dan başta petrol, demir ve kahve olmak üzere birçok ürünü ithal ediyor. Karşılıklı açıklamalar, iki ülke arasında ticaret savaşı ihtimalini artırıyor.
Kaynak: BBC
