Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 15 Ağustos’ta Alaska’da bir araya geliyor. Masada Ukrayna savaşı, toprak takası formülleri ve olası ateşkes var.
ABD Başkanı Donald Trump, 15 Ağustos Cuma günü Alaska’da yapacağı görüşmede Rusya’nın işgal ettiği Ukrayna topraklarının bir kısmını geri almak için çaba göstereceğini açıkladı. Trump, “Rusya, Ukrayna’nın geniş topraklarını işgal etti. Önemli toprakları işgal ettiler. Bunun bir kısmını Ukrayna için geri almaya çalışacağım” diyen Trump, görüşmeyi “savaşı bitirmek için ilk adım” olarak nitelendirdi.
İşte beş soruda Trump-Putin görüşmesi hakkında bilmeniz gerekenler.
Trump-Putin neden görüşecek?
Trump, başkanlık kampanyası süresince Ukrayna’daki savaşı hızlıca bitirme sözü verdi.
Göreve geldiğinden beri Moskova’ya ateşkes çağrılarını sürdüren ABD lideri, geçtiğimiz hafta Putin’e “Cuma gününe kadar ateşkesi kabul et, yoksa daha ağır yaptırımlar gelir” mesajı verdi. Bu süre dolarken, doğrudan görüşme kararı alındı.
Kulislerde, Kırım’ın Rusya’da kalması, Donbas’ın Rusya’ya bırakılması; buna karşılık Herson ve Zaporijya’nın Ukrayna’ya iadesi formülünün konuşulduğu iddia ediliyor.
Zirve neden Alaska’da yapılıyor?
Alaska, hem sembolik hem de stratejik bir tercih.
ABD, 1867’de Alaska’yı Rusya’dan satın almıştı. Coğrafi olarak Rusya’ya en yakın ABD toprağı olan Alaska, Bering Boğazı ile iki ülkeyi ayırıyor. Bu durum, zirveye “coğrafi yakınlık” ve “tarihsel bağ” katıyor. Aynı zamanda ABD toprağı olduğu için güvenlik riski düşük.
ABD, Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin imzacısı değil; bu da Putin hakkında çıkarılan tutuklama kararının burada uygulanmayacağı anlamına geliyor. Anchorage veya yakınındaki güvenli bir tesisin toplantıya ev sahipliği yapması bekleniyor.
Alaska, 2021’de eski Devlet Başkanı Joe Biden yönetiminin Çin’le yaptığı gergin diplomatik görüşmelerin adresi olmuştu.
Ukrayna masada olacak mı?
Şu ana kadar zirveye Putin ve Trump dışında kimlerin katılacağı belli değil.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin dahil olmadığı herhangi bir anlaşmayı “ölü karar” olarak tanımlıyor.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
Avrupa Komisyonu Başkan Yardımcısı Kaja Kallas da “Ukrayna olmadan yapılacak bir anlaşma uygulanamaz” dedi.
Trump, olası bir “adil anlaşma” halinde önce Zelenskiy ile görüşeceğini söylese de Putin’in üçlü bir oturuma sıcak bakmadığı düşünülüyor.
Tarafların beklentileri neler?
Trump, “ölümleri durdurmak” istediğini ve iki tarafın da yararına olabilecek “toprak değişiminden” söz etti.
Putin ise Ukrayna’nın tarafsızlığı, ordusunun küçültülmesi ve NATO’nun doğuya genişlememesi gibi taleplerinden vazgeçmiş değil.
Ukrayna ise Kırım dahil işgal edilen hiçbir bölgenin Rusya’da kalmasını kabul etmiyor.
Zirveden ne çıkabilir?
Bu, 2010’dan bu yana dördüncü ABD–Rusya liderler buluşması olacak.
Geçmişte Helsinki (2018) ve Reykjavik (1986) gibi soğuk iklimli şehirler benzer zirvelere ev sahipliği yaptı.
Cephede yoğun çatışmalar sürerken ateşkes umudu düşük. Yine de bu görüşme, tarafların pozisyonlarını doğrudan test edeceği ilk yüz yüze temas olması açısından kritik.
