ABD Başkanı Donald Trump ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Alaska’nın en büyük kenti Anchorage’da bir araya gelecek. Zirve, hem iki ülke arasındaki gerilimli gündemi hem de Alaska’nın Rusya ile tarihi bağlarını yeniden gündeme taşıdı; kentte ise heyecan, mizah ve tedirginlik bir arada yaşanıyor.
Alaska’nın en büyük kenti Anchorage, yarın (15 Ağustos) ABD Başkanı Donald Trump ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’i ağırlamaya hazırlanıyor. Putin-Trump zirvesi, son yılların en önemli diplomatik buluşmalarından biri olarak görülse de, bölge halkı bu gelişmeye farklı duygularla yaklaşıyor.
Kentte tam da somon göçünün ve yaban mersini mevsiminin ortasında yapılacak zirve, bazıları için yazın son iyi hafta sonunu gölgeleyebilir.
“Botumu Prince William Sound’a çıkarmayı planlıyordum” diyen Andy Moderow, zirvenin keyfini kaçırmasından endişeli. Alaska Landmine haber sitesinin sahibi Jeff Landfield ise yazın kapanışını av, balıkçılık ve kamp ile geçirmek isteyen pek çok kişinin “Planlarımı bozmasınlar” dediğini aktarıyor.
Yaklaşık 300 bin nüfuslu Anchorage, “lower 48” olarak anılan ana karadaki ABD eyaletlerinden uzak, kendine özgü bir bağımsızlık duygusuna sahip.
Kent sakinlerinden Colleen Heaney-Mead, “Orada olan bitene dahil olmak istemiyoruz, her şeyi onların yaptığı gibi yapmak zorunda değiliz” diyor. Yine de böylesi yüksek profilli bir buluşma, şehri uluslararası sahneye taşıyor. Eski eyalet senatörü Hollis French, “Anchorage yeniden haritaya dönüyor gibi hissediliyor” derken, “Trump’ın kötü bir şey yapmasını bekliyoruz” sözleriyle temkinli olduklarını ekliyor.
Putin’in Uluslararası Ceza Mahkemesi’nin (UMC) hakkında yakalama kararı çıkardığı bir lider olması, Anchorage’ta rahatsızlık yaratan bir başka unsur. Gazeteci Matt Acuña Buxton, “Putin ve yönetimi, Alaskalıların dostu değil” diyerek genel hoşnutsuzluğu özetliyor.
Yerel mizah da zirveyi sahiplenmiş durumda. Alaska Landmine anketinde katılımcıların yüzde 49’u iki liderin “Sarah Palin’in evinde” buluşmasını önerirken, Alaska Memo bülteni Flattop Dağı’na tırmanış ya da Fairbanks yolu üzerindeki “Skinny Dick’s Halfway Inn” konaklamasını tavsiye etti. Acuña Buxton’a göre bu mizah, “Alaska’nın Rusya’ya satılması” gibi distopik senaryolar karşısında baş etme yolu.
Alaska-Rusya bağları: ABD nasıl satın aldı?
Zirvenin Alaska’da yapılması, bölgenin Rusya ile tarihsel bağlarını yeniden gündeme getirdi.
Alaska, 1867’ye kadar Rusya’ya aitti ve o dönem yapılan satışla ABD toprağı haline geldi. Bering Boğazı’nda en dar noktada yalnızca 82 kilometre mesafe bulunan iki bölge, yüzyıllardır komşu.
Rusya’nın Alaska ile teması 18. yüzyıl başlarına uzanıyor. 1728’de Vitus Bering’in keşifleriyle başlayan süreç, 1741’de karaya ayak basılması ve kürk ticaretinin gelişmesiyle ekonomik boyut kazandı.
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
19. yüzyılda İngiliz ve Amerikalı kürk tüccarlarıyla rekabet, Kırım Savaşı’nın sonuçları ve su samuru nüfusunun tükenmesi, Rusya’yı Alaska’yı satmaya yöneltti. ABD Dışişleri Bakanı William Seward’ın 7,2 milyon dolara yaptığı alım, başlangıçta “Seward’ın Aptallığı” diye anıldı. Ancak altın, petrol ve doğal gaz keşifleri bu kararı kârlı bir yatırıma dönüştürdü. Alaska, 1959’da 49. eyalet olarak ABD’ye katıldı.
Trump ve Putin, Anchorage’ın kuzeydoğusundaki Elmendorf–Richardson Ortak Üssünde bir araya gelecek. 64 bin dönümlük bu üs, ABD’nin Arktik bölgesindeki askeri varlığı açısından kritik öneme sahip. Daha önce de kent, Mart 2021’de ABD ile Çinli yetkililer arasındaki sert diplomatik temaslara ev sahipliği yapmıştı.
Beyaz Saray, bu buluşmayı Trump için bir “dinleme oturumu” olarak tanımlıyor ve Ukrayna savaşı konusunda “en iyi değerlendirmelerin” aktarılacağını söylüyor. Trump, görüşmenin “barışa yönelik somut adımlar” doğurabileceği konusunda iyimser açıklamalar yaptı. Ancak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, Kiev’in katılımı olmadan yapılacak bir anlaşmanın “ölü doğmuş” olacağını vurguladı.
“Komşu ama mesafeli”
Alaskalılar için Rusya ne tamamen uzak bir düşman ne de dost.
Rus savaş uçaklarının hava sahasını zaman zaman ihlal ettiği, balıkçılıkta rekabetin sürdüğü biliniyor. Yine de bölgede üniversite değişim programları ve Rus Ortodoks “Eski İnananlar” toplulukları gibi kültürel bağlar var. Jeff Landfield, “Sorun Rusya ya da Rus halkı değil, Putin” diyor.
Zirve günü yaklaşırken Anchorage’ta hem diplomasi hem tarih hem de yerel mizah iç içe geçmiş durumda. Kimileri için bu, şehrin dünya gündemine taşındığı bir an; kimileri içinse huzurlu bir yaz kapanışını bozan gergin bir buluşma.
Kaynak: Guardian
