“Çin’in dünü, bugünü, yarını: Yükselişi ve küresel etkisi” başlıklı yayında araştırmacı Yener Orkunoğlu, Çin’in kültürel yapısını ve tarihsel gelişimini ele aldı. Batı merkezli önyargılara karşı çıkan Orkunoğlu, Çin’in sosyalist hedeflerini koruduğunu belirtti. Ayrıca Bahçeli’nin “TRÇ” önerisinin Türkiye için stratejik bir fırsat olduğunu vurguladı.
Ruşen Çakır’ın konuğu Yener Orkunoğlu, son yıllarda yoğunlaştığı Çin araştırmalarını yayında anlattı. Orkunoğlu, Çin’e dair Batı merkezli önyargılara karşı çıktığını belirterek, hem tarihsel hem de güncel örneklerle Çin’in farklı bir siyasal ve toplumsal gelişim çizgisine sahip olduğunu savundu.
“Toplumun çıkarı bireyin üstünde”
Çin’in Batı’dan ayrılan temel özelliklerini vurgulayan Orkunoğlu, Konfüçyüs’ten gelen geleneği şu sözlerle değerlendirdi:
“Çin’de toplumun çıkarı bireyin çıkarının üstünde görülür. Tarihinde kölelik yaşanmamış, toprak ağalığı çok erken dönemde bitmiştir. Dinin güçlü olmamasının nedeni de budur. Çin’de esas olarak felsefe gündeme gelmiştir; peygamberler yoktur, kutsal kitaplar yoktur. Ahlak dine değil, akla dayandırılmıştır.”
Afyon savaşları ve sömürgeleşme süreci
19. yüzyılda Çin’in dış baskılarla sömürgeleştiğini anlatan Orkunoğlu, Afyon Savaşları’nın dönüm noktası olduğunu söyledi:
“İngilizler, Hindistan’da ürettikleri afyonu Çin’e getirip milyonlarca insanı bağımlı hale getirdiler. Çin hükümeti yasaklayınca İngilizler savaş açtı. Çin’in askeri gücü olmadığı için kısa sürede mağlup oldu. Hong Kong’u kaybetti ve limanlarını İngilizlere açmak zorunda kaldı.”
Mao dönemi ve kültür devrimi
Mao dönemini değerlendirirken Çinlilerin kendi bakışına atıf yapan Orkunoğlu, kültür devriminin çelişkilerine değindi:
“Çinliler der ki Mao yüzde 70 haklıdır, yüzde 30 yanlıştır. Büyük Atılım döneminde tarım ihmal edilince kıtlık oldu. Kültür devriminde de parti içi yozlaşmayı önlemek için sınıf mücadelesi yürütmek istedi. Başarısızlıkları oldu ama olumlu sonuçları da vardı. Yöneticiler halkın yaşamını yakından gördüler.”
Medyascope'u destekle. Medyascope'a abone ol.
Medyascope’u senin desteğin ayakta tutuyor. Hiçbir patronun, siyasi çıkarın güdümünde değiliz; hangi haberi yapacağımıza biz karar veriyoruz. Tıklanma uğruna değil, kamu yararına çalışıyoruz. Bağımsız gazeteciliğin sürmesi, sitenin açık kalması ve herkesin doğru bilgiye erişebilmesi senin desteğinle mümkün.
“TRÇ ittifakının kurulması önemli”
Orkunoğlu, Devlet Bahçeli’nin TRÇ projesine sıcak baktığını vurgulayarak şöyle devam etti:
“Batı ile ilişkilerin koparılması iyi olmaz. Fakat Niyazi Berkes’in vurguladığı bir şey vardır: Batı ile ilişkiye geçiş Kırım Savaşı’ndan sonra oldu. Kırım Savaşı’yla birlikte Osmanlı borçlanmaya başladı. Ve bu borçlanmayla birlikte Türkiye hiçbir zaman sanayi bakımından kalkınacak bir duruma ulaşamadı. Dolayısıyla Batı hiçbir zaman Türkiye’nin gelişmesini istemez, Avrupa Birliği’ne de almaz. Yıllardır bunu savunuyorum. Dolayısıyla eğer ciddiyse Bahçeli, Türkiye’nin Çin ve Rusya ile ittifakının kurulması önemlidir. Çünkü bu, Türkiye’nin önüne yeni olanaklar açmaktadır.”
“Çin sosyalist hedefleri canlı tutmaya çalışıyor”
Orkunoğlu, Çin’in sosyalist iddiasını sürdürdüğünü belirtti:
“Çin’de klasik bir sosyalizm yok ama en azından sosyalist hedefleri canlı tutmaya çalışıyor. Komünist Parti’nin en büyük hedeflerinden biri, 2049 yılına kadar orta refaha ulaşmış sosyalist bir ülke yaratmaktır.”
