ABD hükümeti 13 Haziran günü Umman Körfezi’nde vurulan iki petrol tankerindeki hasarla ilgili 11 adet fotoğraf paylaştı. ABD, saldırıların İran tarafından yapıldığını iddia ediyor. Öte yandan, Pentagon’dan yapılan açıklamada, bu olayın akabinde ABD’nin Ortadoğu’ya 1000 asker daha göndereceği belirtildi. Açıklamada, gönderilecek askerlerin “kara, deniz ve havadan gelebilecek saldırılara karşı savunma amaçlı olduğu” vurgulandı.
Pentagon’un bu açıklaması 13 Haziran’da Hürmüz Boğazı’nın güneydoğusunda biri Norveç diğeri Japon bandıralı iki petrol tankerinin vurulmasının ardından geldi. Hürmüz Boğazı enerji ihtiyacı bulunan zengin ülkeler ile enerjiye sahip olan ülkeler arasında önemli bir koridor konumunda. Bu yüzden Hürmüz’ün güvenliği özellikle ABD ve Batı dünyası için son derece önemli. Bu olaydan sonra Washington ile Tahran arasındaki ilişkiler daha da gerildi. Washington olayın arkasında İran’ın bulunduğunu iddia etmiş, ancak İran bu iddiaları reddetmişti.
Washington son olarak, vurulan tankerlerdeki hasarın fotoğraflarını paylaştı. ABD Savunma Bakan Vekili Patrick Shanahan “Fotoğraflar İran kuvvetlerinin düşmanca davranışlarını göstermesi açısından güvenilir veriler sunuyor” derken, İran ile bir çatışmaya girmek istemediklerini ekledi. Fotoğraflarda Japon tankeri Kokuka-Courageus’da 8 santimetre genişliğinde metalik bir cismin delik açtığı görülüyor. Bunun patlamamış bir mayın olduğu iddiası dile getiriliyor.
ABD bu olayla ilgili adı açıklanmayan başka bazı ülkelerle birlikte bir soruşturma açtığını duyurdu. Ancak Avrupa Birliği üyeleri bu konuda ABD’nin İran suçlamaları çizgisinde durmuyor. Tahran ise bu konuda ABD’nin iddialarını reddediyor. Ancak Tahran kendi açısından ABD üzerinde bir baskı yaratmak için 2015 yılında Viyana’da anlaşmaya varılan uranyum zenginleştirme oranının üzerine çıkılacağını açıkladı. Tahran 27 Haziran günü, söz konusu zenginleştirilmiş uranyum oranının uluslararası anlaşmanın üzerine çekileceğini vurguladı.
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi: “Pandora’nın kutusunu açmayın”
Pazartesi günü Fransa Büyükelçisini ağırlayan İran Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani ise Paris’in anlaşmayı diğer taraflarla birlikte kurtarmak için halen vakti olduğunu ve bu anlaşmanın bozulmasının ne İran, ne Fransa ne de bölgenin çıkarına olmayacağının altını çizdi.
Öte yandan, Çin hükümeti bugün yaptığı açıklamada ABD’nin Ortadoğu’ya asker göndermesi konusunda uyarıda bulundu: “Kimse Ortadoğu’da Pandora’nın kutusunu açmasın.”
Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi, Pekin’de Suriye Dışişleri Bakanı Velid Muallim ile yaptığı toplantı sonrasında bütün tarafları makul olmaya çağırırken, bölgede tansiyonu yükselten bir hamlenin Pandora’nın kutusunu açabileceğini söyledi. Yi, özellikle ABD’nin son dönemde artan baskılarının değişmesi gerektiğini belirtti. Yi Tahran’ın nükleer anlaşmayı terk etmemesi konusunda da uyarıda bulundu.
