Haber: Sema Kızılarslan & Alp Akiş
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), 2010’dan beri İstanbul’da karayollarının kenarında duran “dikey bahçe”lerden bazılarının yenilenmesi yerine kaldırılmasına karar verdi. İstanbul Fikirtepe’de, alınan kararla birlikte bazı dikey bahçelerden vazgeçildi ve “Konuşan Duvarlar Projesi” kapsamında sanatçılar duvarları boyadı.
Bir yandan da konuyla ilgili sosyal medyada başlayan tartışmalar hâlâ devam ediyor. Medyascope muhabirleri Sema Kızılarslan ve Alp Akiş bugün, Kadıköy ve Fikirtepe’de yaşayan yurttaşlara alınan bu yenileme kararı ile ilgili ne düşündüklerini sordu.
“Umarım bu tasarruftan geri kalan paralar çocukların eğitimi için harcanır”
İBB’nin projesinden memnun olan Kadıköylü yurttaşlar, tasarruf edilen paranın salgın döneminde uzaktan eğitim araç ve gereçleri olmayan öğrencilerin eğitimleri için kullanılmasını istediklerini söyledi.
A Haber kanalının “İstanbul’un simgesi peyzajlar kaldırılıyor” başlığıyla duyurduğu “duvar saksıları” haberi sosyal medyada tepki çekmiş ve birçok ismin de dahil olduğu bir tartışma başlamıştı.
Tartışmaların başlangıcı ise İBB Sözcüsü Murat Ongun’un 7 Ekim günü attığı tweet’e dayanıyor:
“Yol kenarlarında yüksek maliyetli peyzaj çalışmaları yerine gri duvarları sanatçıların tuvaline dönüştürüyoruz.”
Tartışmalara AK Partili ilçe belediye başkanları da katıldı. Haberin videosunu paylaşarak dikey bahçelerin kaldırılmasına tepki gösteren Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen, duvar peyzajlarının bilimsel yaklaşımla yapıldığını söyledi:
“Bu sökülen bitkiler sadece doğa dostu bir peyzaj değildi. Trafik gürültüsü ve egzoz gazını emmesi için bilimsel bir yaklaşımla yapılmıştı. Sökülüyor, yerini kimyasal boya ve duvar alacak. 15 Temmuz Şehitler Köprüsü çıkışına yapılan bu uygulamayı kamuoyunun vicdanına bırakıyorum.”
İBB İstanbul Planlama Ajansı’nın yarışmalar bölümünün başında bulunan Ömer Yılmaz, Hilmi Türkmen’in tweet’leri üzerine dikey bahçelerin bakımının zorluğunu açıklayan bir görüntü yayınladı:
“Fikirtepe’deki düşey bahçe sökülmeden birkaç yıl önce çektiğim bir video. Bakım nedeniyle yarattığı trafik izlenebiliyor. Bu trafik benim çok canımı yaktı. Kadıköylü olmayan ve burası ile ilgili yorum yazan Üsküdar Belediye Başkanımızın dikkatine.”
İBB sözcüsü Murat Ongun ise dikey bahçelerin arkasında bulunan metal aksamın fotoğraflarını paylaştığı gönderisinde şunları söyledi:
“Yeşilliğin yanı sıra çürümüş askıların da devamlı yenilenmesi ciddi bir maliyet. İstanbul’u bu yüksek mali yükten kurtaracağız, duvarları sanat tablolarına dönüştüreceğiz ve aktif yeşil alanları artıracağız.”
“Betonu bitki ile gizleme sahteciliği İstanbul’un sembolü mü oldu?”
Tartışmaya İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat da dahil oldu. Duvar peyzajlarının arka yüzüne dikkat çeken Polat, “İstanbul’un sembolü” nitelemesi yapanlara tepki gösterdi:
“Çeyrek asırda betona gömülmüş bir İstanbul var. Bu beton gizlensin diye beton duvara bitki yapıştırılmış ve buna bu yoksul halkın milyarları gömülmüş. Şimdi betonu bitki ile gizleme sahteciliği İstanbul’un sembolü mü oldu? Mesela beton Fikirtepe gizlenebiliyor mu?”
İBB’nin kararına tepki gösteren bir başka isim Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Prof. Dr. Mehmet Emin Birpınar oldu. Duvarların yeni halini “çirkin” bulan Birpınar, Ümraniye Belediyesi’nin uygulamasını örnek göstererek “gürültü bariyeri” önerisinde bulundu:
“İstanbul Büyükşehir Belediyesi bakımı zor ve pahalı diye yol kenarlarındaki yeşil alanlara alternatif bu boyalı çirkin duvarları sunmuş İstanbullulara!.. Keşke bunların yerine GÜRÜLTÜ BARİYERİ yapsaydı. Daha çevreci ve fonksiyonel olurdu. Ümraniye Belediyesi yaptı güzel de oldu.”
Mimarlar ve sanatçıların söz aldığı “Dikey bahçe mi duvar resimleri mi” tartışmasına şehir planlamacısı Yaşar Adanalı ise başka bir açıdan katıldı. Tartışılan yol kenarı duvarlarının arkasındaki beton İstanbul’u hatırlattı ve şöyle dedi:
“İster bağ-bahçe yap ister sanat, kabahati kapatmak mümkün değil. Otoban kenarında otomobil içinde geçen hayatlar.”
Yaşar Adanalı, paylaşımına iki sene önce çektiği bir fotoğrafı da ekledi.
Tartışmalar sosyal medyada hâlâ devam ediyor.
