Artvin’in Hopa ilçesindeki sahil şeridine yapılması planlanan yeni dolgu alanı projesi, ilçede tartışmalara neden oldu. Proje 2014 yılında Hopa Belediyesi tarafından hazırlandı ve Haziran 2020’de Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından onaylandı. İlçe sakinleri çevre tahribatı yaşanacağını söyleyerek projeye karşı dava açtı. Bölgedeki durumu yerinde incelemek amacıyla mahkemenin atadığı bilirkişi heyeti Hopa’da inceleme yapacak.
Projeye karşı çıkan isimler arasında yer alan harita mühendisi Volkan Bilgin, sahil dolgu alanı hakkında Medyascope’a konuştu. Hazırlanan projenin ilçede çevre tahribatı yaratacağını ve afet riskine yol açacağını belirten Bilgin, sahil planını Adalet ve Kalkınma Partili (AKP) belediyenin hazırladığını ancak AKP’nin yerel seçimleri kaybetmesiyle projenin Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) belediyesi eliyle hayata geçirilmek istendiğine dikkat çekti.
“Proje AKP’nin, uygulayan CHP belediyesi”
Hopa sahilinin yeniden doldurulması ve yeni tesisler yapılmasına dair plan, 2014 yılında Hopa Belediyesi tarafından hazırlandı. Plana göre Sugören mevkii ile Hopa Limanı arası bölge tamamen doldurulacak. Proje 5 Kasım 2014 tarihinde Hopa Belediye Meclisi’nde yapılan toplantıda oybirliği ile kabul edildi. Projede, sahile doldurulacak alan üzerine fuar, panayır, festival ve park alanı yapılması planlanıyor.
Harita mühendisi Volkan Bilgin, projenin gelişim süreci hakkında şunları söyledi:
“Plan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na iletiliyor ve bakanlık tarafından görüşler toplanmaya başlanıyor. Pek çok kurum görüş veriyor. Bu görüşlerden bir tanesinde, Sugören Deresi’nin önünün kapatılmaması gerektiği yazıyor. Bu görüş sebebiyle planın revize edilmesi gerekiyor ve süreç uzuyor. AKP seçimi kaybedeceğini anladığından mı bilinmez, bu planı bir süre rafa kaldırıyor ve seçime odaklanıyor. Yerel seçimler yapılıyor ve Hopa Belediye Başkanlığı ve Belediye Meclisi üye çoğunluğunu AKP kaybediyor. AKP kaybediyor ama CHP’li belediye başkanı önceki dönem AKP’li belediyenin hazırladığı planı tozlu raftan alıp, revize ederek yeniden bakanlığa gönderiyor ve bakanlık da planı 14.05.2020 tarihinde askıya çıkartıyor. Yani bir AKP projesi olan sahil dolgu planı CHP eliyle hayata geçirilmek isteniyor.”
Volkan Bilgin, Hopa sahilinin tamamının bu planla birlikte doldurulmak istendiğini söyledi: “Toplam 34,4 hektar (344.000 m2) alana dolgu yapılacağı planlanmış. Hopa’nın en batısında yer alan Sugören Mahallesi ile Orta Hopa’da yer alan liman girişi arasının ortalama 100-120 metre açığa kadar dolgu yapılacağı planlanmış. Bu alanda zaten Sundura Deresi ile Sugören Mahallesi arasının bir kısmı ve Sundura Deresi ile iskele arası daha önceden hukuksuzca doldurulmuş durumda (yaklaşık 127.000 m2 – 650.000 m3). Bu planla bu durum resmileştiriliyor.”
“Köylerde taşocakları açılma riski var”
Projenin çevresel tahribat yaratacağına dikkat çeken Bilgin, kıyı şeridinde yaklaşık 30 futbol sahası büyüklüğünde bir alanın yaratılacağını söyledi. Bu projenin hayata geçirilmesi sürecinde Hopa merkezinin şantiye sahasına dönüşeceğini ve dolgu alanı için gerekli olan kayalar için civar köylerde taşocağı şantiyelerinin açılma riski bulunduğunu belirtti:
“Bu planla birlikte yeni olarak, liman ile iskele arasının ve Sugören Mahallesi önünün de doldurulacağı görülüyor (250.000 m2 – Yaklaşık 30 futbol sahası– 1.350.000 m3). Bir kamyonun 20 m3 malzeme taşıdığı düşünüldüğünde yaklaşık 67.500 kamyonun Hopa sokaklarında gezmesi, köylerde yeni taşocağı açılması demek. Karadeniz Sahil Yolu projesiyle birlikte deniz ile olan bağı kısmen kopartılmış olan Hopa’nın artık bir sahil kenti özelliği kalmaması riski ile karşı karşıyayız.”
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
Volkan Bilgin ayrıca, Hopa sakinleri için yoğun uğrak yerlerinden biri olan Hopa İskelesi’nin proje ile yok edileceğini söyledi: “Mevcut belediye yönetimi iskele ile liman arasını doldurmayacağız dese de sundukları planda iskelenin ortadan kaldırılacağı gözüküyor. Belediye, bugün halktan tepki almamak için ‘İskele yerinde duracak’ dese de bu plan iptal edilmezse yarın başka bir belediye yönetimi geldiğinden iskelenin yasal olarak kaldırılma hakları olacak.”
Projeden Hopa’nın tamamının etkileyeceğini söyleyen Bilgin, mevcut planın teknik açıdan birçok hata ve eksiklik barındırdığını da ekledi. Bilgin’e göre Hopa sahilinin doldurulması projesi Kıyı Kanunu’na, Kıyı Kanunu’nun Uygulanmasına İdari yönetmeliğe, Kıyı Yapı ve Tesislerinde Planlama ve Uygulama Sürecine İlişkin Tebliğ’e, üst ölçekli planlara ve Sayıştay raporlarına aykırı şekilde oluşturulmuş.
Projenin ÇED raporu yok
Çevre ve Şehircilik Artvin İl Müdürlüğü proje hakkında 30 Kasım 2016 tarihinde “Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) gerekli değildir” kararı verdi. Volkan Bilgin ise projenin ÇED raporu olmaksızın hayata geçirilmesinin yasal olmadığını belirtti. Projenin yasalara aykırı bir şekilde uygulanmak istendiğini söyleyen Bilgin, “Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği’nin Seçme, Eleme Kriterleri Uygulama Yöntemi başlıklı 4. bölümünün 15. Maddesinin (a) bendinde yer alan Ek-2’de ‘Denizden 10.000 m2 ve üzerinde alan kazanılması projeleri”ni ÇED’e tabi’ projeler olarak tanımlıyor. Ancak 344.000 m2 dolgu yapılacağı belirtilen bu planlarla ilgili ÇED Yönetmeliğine aykırı karar verilmiş. Yönetmeliğin 15. Maddesi oldukça açık ve nettir. Bu kararın yasadışı olduğunu anlamak için mühendis, mimar ya da şehir plancısı olmaya gerek yok. Okuma yazması olan herkes bu kararın yasadışı olduğunu anlayabilir. Yani bu plan, hukuken gereken şartı baştan sağlamıyor“ dedi.
Bilgin ayrıca, “ÇED’e gerek yok” kararının kendi içinde hatalı olduğunu da ifade etti ve bu kararda belirtilen bilgilerin belediyenin hazırladığı imar planıyla örtüşmediğine dikkat çekti. Belediyenin planında dolgu alanı 344 bin m2 olarak gösterilirken “Çevresel Etki Değerlendirmesi gerekli değildir” kararında alanın 318 bin m2 olduğu belirtiliyor.
“Proje afet riski barındırıyor”
Doğu Karadeniz bölgesi özellikle son yıllarda sel ve heyelan felaketleriyle gündeme gelmişti. Projeye tepki gösteren ilçe sakinleri dolgu alanı yapılırsa yeni bir sel felaketi riskinden endişe ediyor. Ayrıca hazırlanan projenin Jeolojik-Jeoteknik Etüt ek raporunda afet riski olduğu “…inceleme alanındaki birimlerin sıvılaşma açısından tehlike arz ettiği gözlemlenmiştir” şeklinde ifade ediliyor.
Bölgedeki diğer sahil dolgu alanlarında yaşanan tehlikeleri hatırlatan Bilgin, şunları söyledi: ”Sahili komple doldurulan Rize’de, plana ek raporda belirtilen bu sıvılaşma tehlikesi görülmüş ve sahilde yer alan yapıların komple yıkılması gündeme gelmiştir. 1999 İzmit depreminde, Değirmendere’de 100 metre genişliğindeki dolgu, üzerindeki yol, park ve beş katlı binayla birlikte denize kaymıştır. Plansız, izinsiz ve gerekli araştırmaları tamamlanmadan yapılan dolgular yalnızca kıyıya zarar vermekle kalmamakta, doğal afetlerde de en fazla zarar gören alanlar arasında yer almaktadır. Burada da binlerce insanı bu alana toplamayı amaçlayan bu planla birlikte telafisi imkansız sonuçlar ortaya çıkabilir.”
Bilirkişi heyeti Hopa’ya gelecek
Projeye karşı dava açan Hopa sakinleri, Rize İdari Mahkemesi’nin görevlendirdiği bilirkişi heyetinin sahilde yapacağı incelemeyi bekliyor. Projeye tepki gösterenler ve dava açanlar Twitter’da “Hopa Sahiline Dokunma” hesabı ile son gelişmeler hakkında bilgi veriyor ve bilirkişi heyetinin geleceği gün vatandaşları Hopa sahiline davet ediyor.
