Dünya genelinde yapılan kapsamlı bir araştırmaya göre paket servislerde kullanılan plastik maddeler, okyanuslardaki kirliliğin en temel sebeplerinden biri. Araştırmacılar, tek kullanımlık poşetlerin, plastik şişelerin, gıda kaplarının ve paketlemede kullanılan ambalajların, denizlerin kirlenmesindeki en yaygın dört madde olduğunu belirtti. Dünya genelinde okyanuslardaki kirliliğin artmasına en çok neden olan ülkelerin ise Türkiye, İtalya ve İngiltere olduğu açıklandı.
Dünya genelinde yapılan yeni bir araştırmaya göre okyanuslardaki kirliliğin en temel nedeni plastik atıklar. Araştırma, parçacıklar ve mikroplastikler hariç 3 santimden büyük ve tanımlanabilir öğeleri içeriyor. Araştırmada insan yapımı atıkların, okyanuslardaki kirliliğin neredeyse yarısını oluşturduğu ve çeşitli 10 plastik ürünün, yavaş bozulmaları nedeniyle okyanuslardaki çöpün dörtte üçünü oluşturduğu tespit edildi.
Yapılan araştırma Nature dergisinde yayımlandıktan sonra bilim insanları, okyanustaki plastik kirliliğinin ana kaynaklarını belirlemenin, okyanusa giden çöp akışını durdurmak için nerede eyleme geçilmesi gerektiğinin artık netleştiğini söyledi. Daha önce plastik kullanımını azaltmak için Avrupa’da, plastik pipet yerine kâğıt pipet kullanılmaya başlandı. Ancak araştırmacılar bunun hem olumlu hem de olumsuz sonuçlarının olabileceğini, plastik ile mücadelede dikkat dağıtabileceğini söyledi.
Araştırmaya öncülük eden İspanya’daki Cadiz Üniversitesi’nden Carmen Morales Caselles, “Plastiğin, kirliliğin yüzde 80’ini oluşturmasına şaşırmadık ancak bunlar yalnızca McDonald‘s çöpleri değil. Plastik su şişeleri, Coca-Cola gibi teneke kutular da dahil paket servisinde kullanılan ürünlerinin oranı bizi şaşırttı. Araştırma bulguları hükümetlerin, okyanuslara akıtılan atıkların arıtılması yerine tamamen kaldırılmasına karar vermesini kolaylaştıracak” dedi. Okyanustaki kirliliğin yüzde 2,3’ünü pipet ve plastik karıştırıcılar oluştururken pamuklu çubuklar ile şeker çubukları yüzde 0,16’sını oluşturuyor.
İngiltere‘deki Plymouth Üniversitesi‘nden Prof. Richard Thompson ise şunları söyledi: “Bu verilerin bilime uygun bir şekilde kaydedilmesi inanılmaz derecede faydalı. Bu konuda yayınlanmış başka bir çalışma olmadığı için hükümetler, herkesin bildiği bu konuda harekete geçmekte isteksizlerdi.”
Türkiye, okyanuslardaki kirliliğe neden olan üç ülkeden biri
Nature dergisinde yayımlanan başka bir çalışmaya göre ise Avrupa‘da bulunan 42 nehirden okyanusa akıtılan atıkların incelendiği ve atıkların okyanusa bırakılmasının yasaklanması gerektiği vurgulandı. Araştırma sonuçlarına göre Türkiye, İtalya ve İngiltere‘nin okyanustaki kirliliğe en çok neden olan üç ülke olduğu tespit edildi. Çalışmayı yöneten İspanya’daki Cadiz Üniversitesi’nden Daniel Gonzalez-Fernandez, “Okyanusa gönderilen atıkları azaltma önlemleri, nehirlerden gelen atık suları arıtmak anlamına gelmiyor. Kirliliğin kaynağını durdurmalısınız ki plastik hiçbir şekilde çevreye ulaşmasın” dedi.
Çevre örgütü Greenpeace geçen mayıs ayında, İngiltere’den geridönüşüm için Türkiye’ye gönderilen plastik atıkların Türkiye’de yakıldığını, çöpe atıldığını veya denize deşarj edildiğini açıklamıştı. Yapılan diğer araştırmalara göre ise Amerika Birleşik Devletleri (ABD) ve İngiltere, diğer ülkelere oranla kişi başına daha fazla plastik kullanıyor.
Greenpeace’in İngiltere’deki plastik kampanyasını düzenleyenlerden biri olan Nina Schrank, “Yapılan bu kapsamlı çalışma, plastik kirliliğini ortadan kaldırmanın en iyi yolunun hükümetlerin tek kullanımlık plastik ambalajları ciddi şekilde kısıtlaması olduğunu ortaya koyuyor. Bu inkâr edilemez bir son. Şu an ürettiğimiz atık plastiği asla geri dönüştüremeyeceğiz” diye konuştu.
Derleyen: Zelal Direkçi
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
