Türkiye’de yaşanan tren kazalarında çok sayıda kişi hayatını kaybetti ya da yaralandı. O kazalardan en trajik olanı şüphesiz ki 8 Temmuz 2018’de meydana gelen Çorlu tren kazasıydı. 25 kişinin hayatını kaybettiği kazanın davası hâlâ sürüyor ve bugün (7 Eylül) sekizinci duruşma görüldü. Türkiye’de yaşanan en büyük beş tren kazasını Medyascope sizin için derledi.
1- Yarımburgaz Kazası- 20 Ekim 1957- 95 ölü
20 Ekim 1957 tarihinde Edirne’den hareket eden 3 sefer no’lu motorlu tren, saat 21:05’te Sirkeci’den hareket eden 8 sefer numaralı Simplon Ekspresi’yle (Avrupa Ekspresi) Yarımburgaz ve Ispartakule istasyonları arasında saat 22.45 sıralarında çarpıştı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde en fazla can kaybının yaşandığı tren kazası olarak kayıtlara geçen kazada 95 kişi öldü, 150 kişi ise yaralandı.
Kazada işletmeyi sorumlu gören TCDD müfettişlerinden bilirkişi Ali Rıza Baysal emekliye sevk edildi. Baysal’ın da imzasının bulunduğu bilirkişi raporu 12 Mayıs 1958’de 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde okundu. Raporda, işletmenin ihmali ve kusurları belirtildi ve Yarımburgaz Hareket Memuru Baki İnözü ile Ispartakule Hareket Memuru Cahit Fırat kazadan sorumlu tutuldu. 26 Mart 1959’daki karar duruşmasında Fırat üç yıl hapis ve 2 bin 250 lira para cezası, İnözü ise iki yıl altı ay hapis ve 2 bin lira para cezasına çarptırıldı. Mahkeme, Fırat’ı yüzde 60, İnözü’yü ise yüzde 40 kusurlu buldu.
2- Pamukova Kazası- 22 Temmuz 2004 – 41 ölü
İstanbul-Ankara seferini yapan Yakup Kadri Karaosmanoğlu Ekspresi, Sakarya’nın Pamukova ilçesi Mekece mevkii yakınlarında saat 19.30 sıralarında raydan çıktı. İstanbul’dan hareket eden trende 234 yolcu ve sekiz personel bulunuyordu. Kazada 41 kişi hayatını kaybetti, 89 kişi yaralandı.
Kazaya ilişkin dava, Sakarya 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görüldü. Birinci makinist Fikret Karabulut iki yıl altı ay hapis ve 100 lira para cezasına, İkinci makinist Recep Sönmez ise bir yıl üç ay hapis ile 333 lira para cezasına çarptırıldı. Tren Şefi Köksal Coşkun ise beraat etti. Cumhuriyet savcılığının TCDD Genel Müdürü Süleyman Karaman hakkında soruşturma açılması talebi dönemin Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım tarafından reddedildi.
Sadece iki makinistin küçük cezalar aldığı davada, bilirkişinin yarı yarıya kusurlu bulduğu raylarla ilgili sorumluların soruşturulmasına izin verilmedi. Bilirkişi raporlarıyla facianın ardında eski raylarla yapılan hızlı tren denemesinin olduğu ortaya çıktı. Tüm fatura makinistlere kesilirken, başmakinist Fikret Karabulut beş ay, ikinci makinist Recep Sönmez ise üç ay tutuklu kaldı. Ancak asıl kusurlunun kim olduğu bir türlü tespit edilemedi.
3-Erzincan Kazası – 7 Ekim 1945 – 40 ölü
7 Ekim 1945 tarihinde Erzincan – Bağıştan’da iki yolcu treni çarpıştı. Kazada 40 kişi öldü, 40 kişi ise yaralandı.
Medyascope'un haftalık e-bülteni
Andaç'a abone olun
Editörlerimizin derlediği öngörüler, analizler, Türkiye’yi ve dünyayı şekillendiren haberler, Medyascope’un e-bülteni Andaç‘la her çarşamba mail kutunuzda.
4- Ankara Tren Kazası- 9 Ekim 1948 – 38 ölü
9 Ekim 1948’de Ankara’da bir yolcu treni raydan çıktı. Kazada 38 kişi öldü, 103 kişi ise yaralandı.
5- Çorlu Tren Kazası- 8 Temmuz 2018 – 25 ölü
Uzunköprü-Halkalı seferini yapan yolcu treni, 8 Temmuz 2018’de saat 17:20 sıralarında Çorlu-Muratlı arasındaki Sarılar Köyü yakınlarında devrildi. 25 kişinin hayatını kaybettiği kazada, 318 kişi de yaralandı. Kazanın yağış nedeniyle rayların altındaki toprak menfezin kaymasından kaynaklandığı ortaya çıktı.
Tren kazası sonrası ikisi makinist beş görevli, 9 Temmuz 2018’de ifadeye çağrıldı. Çorlu Cumhuriyet Başsavcılığı, 28 Şubat 2019’da siyasetçiler, bürokratlar, TCDD’nin üst yöneticileri hakkında da kovuşturmaya yer olmadığına karar verdi. Makinistler hakkında takipsizlik kararı verilirken, TCDD 1. Bölge Müdürlüğü Halkalı 14. Demir Yolu Bakım Müdürü Turgut Kurt, Çerkezköy Yol Bakım ve Onarım Şefi Özkan Polat, Köprüler Şefi Çetin Yıldırım ve Hat Bakım Onarım Memuru Celaleddin Çabuk hakkında dava açıldı.
12 Mart 2019’da TCDD Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu tarafından hazırlanan raporda, facianın nedenleri şöyle açıklandı:
1- En önemli sebep, menfezdeki balast (demiryoluna döşenen tabaka) ile dolgunun erozyona uğramasıydı. Menfez kapasitesinin yetersizliğinden ötürü yağmur birikip gölleşti, önce balast aktı, ardından erozyon yaşandı ve rayların altı boşaldı. Bu husus hatlardan sorumlu yol bakım onarım müdürlüğünce fark edilemedi.
2- Raylarda kırılma meydana gelmediği için sinyalizasyon sistemi devreye girmedi.
3- Yol bakım onarım şefliği aşırı yağış hususunda farkındalık oluşturamadı.
4- Aşırı yağıştan sonra şeflik hat üzerinde kontrol yapmadı.
5- Hattın bakım-onarımında yeni teknoloji değil, klasik yöntem ve malzemeler kullanıldı. Raporda, “İklim değişikliği dikkate alındığında, toprak dolgu yerine yeni teknolojilerle üretilen malzemeler, çimento enjeksiyonu gibi yöntemlerin dikkate alınmasının daha uygun olacağı kanaatine vanılmıştır” denildi.
6- Devlet Demir Yolları dönüşüm çalışmalarını henüz tamamlayamadı. Kendi içinde ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü ile koordineli çalışmaları beklenen düzeye getiremedi. TCDD’de meteoroloji mühendisi ve hava koşullarını anlık değerlendiren teknik birim bulunmuyor.
7- Mayıs 2018 tarihli Senelik Umumi Muayene Raporu’nda kaza mahallinde balast tutucu duvar yapılması gerektiğine dair tespit yapılmasına rağmen bir çalışma yapılmadı.
Çorlu tren kazasında hayatını kaybedenlerin yakınları, 19 Nisan 2019’da Çorlu Adliyesi önünde “adalet nöbeti” başlattı. 25 Nisan 2019’da Çorlu 2. Sulh Ceza Hâkimliği, siyasetçiler, bürokratlar, TCDD’nin üst yönetimi hakkında kovuşturmaya yer olmadığına ilişkin kararına yönelik itirazı reddetti. 30 Mayıs 2019’da, hayatını kaybeden 25 kişinin yakınları ve yaralananlar, dosyada gerçeğe aykırı rapor hazırlayan bilirkişiler hakkında İstanbul Anadolu Adliyesi Savcılığı’na suç duyurusunda bulundu. 3 Temmuz 2019’da Çorlu 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde başlayan dava için küçük bir salon seçilmesi sonucu bazı aileler dışarıda kaldı ve içeri girmelerine izin verilmedi. Protestolardan sonra mahkeme heyeti davadan çekildi. Çekilme kararı Çorlu 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kaldırıldı. Çorlu Tren Katliamı’nın sekizinci duruşması ise bugün (7 Eylül ) yapıldı. Aileler, duruşmaya sorumluların getirilmemesine tepki gösterdi. Davanın bir sonraki duruşması 25 Ocak 2022’de yapılacak.
